Nhu cầu làm việc cùng lúc cho nhiều đơn vị đang trở nên phổ biến trong thị trường lao động hiện nay. Pháp luật lao động cho phép người lao động được giao kết nhiều hợp đồng lao động nếu đáp ứng điều kiện phù hợp về thời gian và trách nhiệm công việc. Đồng thời, việc tham gia bảo hiểm bắt buộc trong trường hợp này cũng được pháp luật quy định rõ ràng để bảo đảm quyền lợi cho người lao động.
1. Có được giao kết cùng lúc nhiều hợp đồng lao động không?
Khoản 1 Điều 19 Bộ Luật lao động 2019 quy định cụ thể:
Điều 19. Giao kết nhiều hợp đồng lao động
1. Người lao động có thể giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động nhưng phải bảo đảm thực hiện đầy đủ các nội dung đã giao kết....
Theo khoản 1 Điều 19 Bộ luật Lao động năm 2019, người lao động có quyền giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động khác nhau. Tuy nhiên, người lao động phải bảo đảm thực hiện đầy đủ các nội dung đã cam kết trong từng hợp đồng lao động.
Quy định này cho phép người lao động có thể làm việc cùng lúc cho nhiều đơn vị, miễn là họ không vi phạm cam kết về thời gian, chất lượng công việc, nghĩa vụ bảo mật (nếu có), và không gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Pháp luật không giới hạn số lượng hợp đồng nhưng yêu cầu người lao động có trách nhiệm trong việc thực hiện từng hợp đồng đúng theo thỏa thuận đã ký kết.
Tình huống giả định
- Anh Nguyễn Văn Duy ký hợp đồng lao động chính thức
Anh Nguyễn Văn Duy, kỹ sư công nghệ thông tin, ký hợp đồng 12 tháng làm việc toàn thời gian tại Công ty Cổ phần Giải pháp Phần mềm Thành Trung, từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều các ngày trong tuần. - Anh Duy ký thêm hợp đồng lao động bán thời gian
Do có thời gian buổi tối, anh tiếp tục ký hợp đồng lao động bán thời gian với Công ty Thiết kế Web Minh Kỷ, làm lập trình viên từ 7 giờ tối đến 10 giờ đêm. - Anh Duy đảm bảo thực hiện đầy đủ cả hai công việc
Trong quá trình làm việc, anh tuân thủ đúng thời gian, không sử dụng tài liệu giữa hai bên, và hoàn thành tiến độ công việc tại cả hai công ty. - Anh Duy được pháp luật công nhận quyền ký nhiều hợp đồng
Căn cứ khoản 1 Điều 19 Bộ luật Lao động năm 2019, việc giao kết hai hợp đồng lao động với hai người sử dụng lao động khác nhau là hợp pháp, nếu người lao động thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo từng hợp đồng.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Người lao động ký nhiều hợp đồng lao động với nhiều công ty thì đóng bảo hiểm như thế nào?
Khoản 1 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định cụ thể:
Quyết định 595/QĐ-BHXH
Điều 42. Quản lý đối tượng
1. Người lao động đồng thời có từ 02 HĐLĐ trở lên với nhiều đơn vị khác nhau thì đóng BHXH, BHTN theo HĐLĐ giao kết đầu tiên, đóng BHYT theo HĐLĐ có mức tiền lương cao nhất, đóng BHTNLĐ, BNN theo từng HĐLĐ.
...
Theo khoản 1 Điều 42 Quyết định số 595/QĐ-BHXH, trường hợp người lao động đồng thời ký từ hai hợp đồng lao động trở lên với nhiều đơn vị khác nhau thì việc tham gia các loại bảo hiểm xã hội được xác định như sau: người lao động chỉ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) theo hợp đồng lao động giao kết đầu tiên; đóng bảo hiểm y tế (BHYT) theo hợp đồng có mức tiền lương cao nhất; và đóng bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ, BNN) theo từng hợp đồng.
Quy định này nhằm tránh tình trạng trùng đóng BHXH, BHTN nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi y tế và an toàn lao động đầy đủ đối với người lao động làm việc tại nhiều nơi cùng lúc.
Tình huống giả định
- Anh Nguyễn Trọng Khánh ký nhiều hợp đồng lao động
Là kỹ sư tự do, anh Nguyễn Trọng Khánh lần lượt ký ba hợp đồng lao động với ba doanh nghiệp: Phương Nam (10 triệu đồng), Sông Việt (14 triệu đồng), và An Phát (12 triệu đồng). - Anh Khánh được xác định nơi tham gia BHXH, BHYT và BHTN
Căn cứ khoản 1 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH, Công ty Phương Nam – nơi ký hợp đồng đầu tiên – có trách nhiệm đóng BHXH và BHTN; Công ty Sông Việt – nơi có mức lương cao nhất – thực hiện đóng BHYT. - Anh Khánh được tham gia bảo hiểm tai nạn tại cả ba nơi
Cả ba công ty đều phải đóng BHTNLĐ, BNN theo hợp đồng riêng biệt, tương ứng với mức lương tại từng nơi làm việc. - Anh Khánh được xác nhận đóng bảo hiểm đúng quy định
Qua kiểm tra, cơ quan BHXH xác nhận các đơn vị đã thực hiện đúng nghĩa vụ đóng bảo hiểm. Trường hợp có trùng lặp, phần đóng thừa sẽ được hoàn trả hoặc điều chỉnh về đúng nơi ký đầu tiên.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Pháp luật không cấm người lao động giao kết nhiều hợp đồng lao động cùng lúc nếu không vi phạm nghĩa vụ với từng bên sử dụng lao động. Trong trường hợp này, người lao động chỉ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp theo hợp đồng đầu tiên, còn bảo hiểm y tế theo hợp đồng có mức lương cao nhất và bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo từng hợp đồng riêng.
