Thời gian nghỉ giữa ca là quyền lợi cơ bản của người lao động khi làm việc liên tục trong ngày. Quy định này được pháp luật bảo vệ để đảm bảo sức khỏe và hiệu suất làm việc. Trường hợp người sử dụng lao động không bố trí nghỉ giữa ca cho người lao động sẽ bị xem là vi phạm pháp luật và bị xử phạt hành chính.
1. Người sử dụng lao động có phải cho người lao động nghỉ giữa ca không?
Khoản 1 Điều 109 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 109. Nghỉ trong giờ làm việc
1. Người lao động làm việc theo thời giờ làm việc quy định tại Điều 105 của Bộ luật này từ 06 giờ trở lên trong một ngày thì được nghỉ giữa giờ ít nhất 30 phút liên tục, làm việc ban đêm thì được nghỉ giữa giờ ít nhất 45 phút liên tục.
Trường hợp người lao động làm việc theo ca liên tục từ 06 giờ trở lên thì thời gian nghỉ giữa giờ được tính vào giờ làm việc.
...
Điều 109 quy định rõ ràng về quyền được nghỉ giữa giờ của người lao động khi làm việc đủ 6 giờ trở lên trong một ngày. Cụ thể, người lao động được nghỉ ít nhất 30 phút liên tục nếu làm việc vào ban ngày và ít nhất 45 phút nếu làm vào ban đêm.
Đặc biệt, nếu người lao động làm theo ca liên tục (không có thay ca giữa giờ) và thời gian làm việc trong ngày từ 6 giờ trở lên, thì thời gian nghỉ giữa giờ sẽ được tính luôn vào tổng thời gian làm việc trong ngày, tức là vẫn được hưởng lương trong thời gian nghỉ này.
Tình huống giả định
- Chị Trang ký hợp đồng làm việc
Chị Nguyễn Thị Thu Trang ứng tuyển vào vị trí nhân viên kho tại Công ty TNHH May Minh Long, nơi có lịch làm việc theo ca liên tục từ 12 giờ trưa đến 8 giờ tối. - Chị Trang không được đảm bảo thời gian nghỉ giữa giờ
Phía công ty thông báo ca làm kéo dài 8 tiếng, không bố trí thời gian nghỉ giữa giờ và cho biết đây là ca liên tục nên không có thời gian nghỉ cố định. - Chị Trang sau khi xem xét nội dung hợp đồng
Chị Trang nhận thấy lịch làm như vậy vi phạm quy định tại Điều 109 Bộ luật Lao động 2019. Cụ thể, người lao động làm việc từ 6 giờ trở lên trong ngày phải được nghỉ giữa giờ ít nhất 30 phút, và nếu làm theo ca liên tục thì thời gian nghỉ này phải được tính vào thời giờ làm việc có hưởng lương. - Chị Trang chủ động yêu cầu xem xét lại hợp đồng
Chị Trang chủ động phản hồi với bộ phận nhân sự, viện dẫn cụ thể quy định pháp luật và yêu cầu điều chỉnh hợp đồng, bổ sung nội dung về nghỉ giữa giờ tối thiểu 30 phút và tính vào giờ làm việc có lương. - Chị Trang nhận phản hồi từ phía công ty
Sau khi đối chiếu với quy định pháp luật hiện hành, công ty xác nhận nội dung hợp đồng ban đầu chưa đúng và đồng ý bổ sung quy định về nghỉ giữa giờ 30 phút vào ca làm liên tục, đúng như chị Trang đề xuất. - Chị Trang và công ty ký kết hợp đồng đúng luật
Hợp đồng chính thức được điều chỉnh và ký kết, trong đó ghi rõ thời gian làm việc 8 tiếng/ca liên tục có bao gồm 30 phút nghỉ giữa giờ được hưởng lương, đúng theo quy định pháp luật. - Chị Trang đảm bảo được quyền lợi về nghỉ ngơi trong hợp đồng lao động
Nhờ nắm chắc quy định pháp luật và chủ động trao đổi, chị Nguyễn Thị Thu Trang đã bảo vệ thành công quyền lợi nghỉ giữa giờ đúng luật, giúp hợp đồng lao động được ký kết đầy đủ và hợp pháp.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Người sử dụng lao động vi phạm thì bị xử phạt như thế nào?
Khoản 1 Điều 6, khoản 4 Điều 18 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 18. Vi phạm quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi
...
4. Phạt tiền đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: không đảm bảo cho người lao động nghỉ trong giờ làm việc hoặc nghỉ chuyển ca theo quy định của pháp luật; huy động người lao động làm thêm giờ vượt quá số giờ theo quy định của pháp luật theo một trong các mức sau đây:
a) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
b) Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
c) Từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
d) Từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
đ) Từ 60.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Nếu người sử dụng lao động không đảm bảo thời gian nghỉ giữa giờ hoặc nghỉ chuyển ca đúng quy định, sẽ bị xử phạt từ 5 triệu đến 75 triệu đồng, tùy theo số lượng người lao động bị vi phạm. Cụ thể, mức phạt tăng dần theo từng nhóm vi phạm từ 1 người đến từ 301 người trở lên. Đáng lưu ý, theo khoản 1 Điều 6, nếu bên vi phạm là tổ chức thì mức phạt sẽ gấp đôi so với cá nhân.
Tình huống giả định
- Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long không bố trí thời gian nghỉ giữa giờ
Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long, đặt tại tỉnh Tây Ninh, tổ chức lịch làm việc cho công nhân theo ca liên tục từ 12 giờ trưa đến 8 giờ tối, mỗi ngày 8 tiếng. Trong quá trình vận hành, không có bất kỳ thời gian nghỉ giữa giờ nào được bố trí, kể cả vào giờ cao điểm. - Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long bị tiến hành kiểm tra
Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Tây Ninh thực hiện đợt kiểm tra định kỳ tại doanh nghiệp. Qua kiểm tra thực tế, đoàn thanh tra phát hiện công ty vi phạm quy định về bố trí thời gian nghỉ giữa giờ cho người lao động. - Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long có hành vi vi phạm đối với 25 công nhân
Đoàn kiểm tra xác định có 25 công nhân bị ảnh hưởng, làm việc theo ca kéo dài 8 tiếng liên tục mà không được nghỉ tối thiểu 30 phút, vi phạm Điều 109 Bộ luật Lao động 2019. -
Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long bị lập biên bản xử phạt
Sau khi làm việc với đại diện công ty và ghi nhận đầy đủ hồ sơ, đoàn thanh tra lập biên bản vi phạm hành chính, xử lý theo quy định tại Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Vì chủ thể vi phạm là tổ chức, căn cứ khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt áp dụng gấp đôi so với cá nhân, tức 40 triệu đồng. - Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí Thiên Long cam kết khắc phục
Sau khi nhận quyết định xử phạt, công ty chấp hành đóng phạt 40 triệu đồng và cam kết điều chỉnh lại lịch làm việc, bố trí thời gian nghỉ giữa giờ tối thiểu 30 phút cho công nhân theo đúng quy định pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Thời gian nghỉ giữa giờ là quy định bắt buộc nhằm đảm bảo sức khỏe cho người lao động. Người sử dụng lao động phải bố trí nghỉ giữa ca ít nhất 30 phút nếu làm việc từ 6 giờ mỗi ngày. Nếu không tuân thủ, người sử dụng lao động có thể bị xử phạt lên đến 75 triệu đối với cá nhân, 150 triệu đồng đối với tổ chức tùy số lượng người bị vi phạm.
