Thuyền viên trên tàu biển Việt Nam được nghỉ phép năm hưởng nguyên lương và được chăm sóc sức khỏe thường xuyên, kịp thời, miễn phí trong suốt quá trình làm việc.
Thuyền viên là lực lượng lao động đặc thù trong lĩnh vực hàng hải, làm việc trong môi trường xa đất liền, thường xuyên di chuyển và đối mặt với nhiều rủi ro nghề nghiệp. Pháp luật đã quy định rõ về quyền lợi và chế độ lao động dành cho thuyền viên, trong đó có chế độ nghỉ phép năm nhằm bảo đảm sức khỏe và tái tạo sức lao động. Ngoài ra, quyền được chăm sóc sức khỏe miễn phí trong thời gian làm việc trên tàu biển cũng là một trong những chính sách quan trọng thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với đội ngũ thuyền viên.
Thuyền viên trên tàu biển Việt Nam có được nghỉ phép năm không?
Điều 64 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định như sau:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 64. Nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, tết của thuyền viên
Thuyền viên làm việc trên tàu biển được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, tết và hưởng nguyên lương. Trường hợp thuyền viên chưa được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, tết thì được bố trí nghỉ bù.
Số ngày nghỉ hàng năm được tính theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế liên quan mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Ngày nghỉ lễ, tết, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương theo quy định của pháp luật không tính vào số ngày nghỉ hàng năm.
Cấm mọi thỏa thuận để thuyền viên không được nghỉ hàng năm.
Thuyền viên được hưởng đầy đủ quyền nghỉ phép năm và không ai, kể cả chủ tàu hay người sử dụng lao động, được phép thỏa thuận hoặc ép buộc người lao động từ bỏ quyền này. Việc cấm thỏa thuận nhằm đảm bảo thuyền viên có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, phục hồi thể trạng và tinh thần sau những chuyến hải trình dài ngày.
Tình huống giả định
Chủ tàu yêu cầu thuyền viên không nghỉ phép để duy trì lịch trình vận tải
-
Thuyền viên bị yêu cầu tiếp tục làm việc trong kỳ nghỉ
Anh Trần Văn Hưng, thuyền viên làm việc trên tàu chở hàng quốc tế của Công ty Vận tải biển Đại Dương, được lên kế hoạch nghỉ phép năm vào tháng 9/2025. Tuy nhiên, do tàu có chuyến vận chuyển gấp, chủ tàu yêu cầu anh Hưng hoãn nghỉ và làm việc liên tục mà không xác định thời gian nghỉ bù. -
Thuyền viên khiếu nại lên cơ quan quản lý hàng hải
Anh Hưng gửi đơn phản ánh về việc bị buộc làm việc trong thời gian nghỉ phép năm. Sau khi tiếp nhận, cơ quan này xác định hành vi của chủ tàu có dấu hiệu vi phạm vì đã thỏa thuận trái pháp luật về chế độ nghỉ phép. -
Công ty bị nhắc nhở và buộc bố trí nghỉ bù cho thuyền viên
Cảng vụ Hàng hải yêu cầu công ty khẩn trương bố trí thời gian nghỉ bù và trả đủ tiền lương cho anh Hưng trong thời gian nghỉ, đồng thời rút kinh nghiệm trong việc xây dựng lịch trình lao động của thuyền viên.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Thuyền viên trên tàu biển Việt Nam có được chăm sóc sức khỏe miễn phí trong thời gian làm việc không?
Khoản 1 Điều 68 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định như sau:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 68. Chăm sóc sức khỏe cho thuyền viên
1. Thuyền viên được chăm sóc sức khỏe thường xuyên, kịp thời và miễn phí trong thời gian làm việc trên tàu biển và tại cảng khi tàu ghé vào.
2. Chủ tàu có trách nhiệm thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khỏe cho thuyền viên làm việc trên tàu biển theo quy định sau đây:
a) Bảo vệ và chăm sóc sức khỏe thuyền viên trên tàu như người lao động làm việc trên bờ về thuốc, trang thiết bị y tế, tài liệu hướng dẫn y tế, thông tin y tế và tham vấn chuyên môn về y tế;
b) Bảo đảm cho thuyền viên được khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc cơ sở nha khoa tại cảng mà tàu ghé vào;
c) Có các biện pháp phòng ngừa tai nạn lao động hàng hải, bệnh tật thông qua tuyên truyền, giáo dục sức khỏe cho thuyền viên....
Pháp luật quy định rõ chủ tàu có trách nhiệm tổ chức việc chăm sóc sức khỏe miễn phí cho thuyền viên trong toàn bộ thời gian làm việc. Điều này bao gồm việc cung cấp thuốc, thiết bị y tế, hỗ trợ y khoa từ xa và tạo điều kiện khám chữa bệnh tại cảng. Quy định này vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động, vừa góp phần phòng ngừa tai nạn, bệnh nghề nghiệp và bảo đảm an toàn hàng hải.
Tình huống giả định
Thuyền viên bị ốm trong khi đang làm việc trên tàu biển
-
Anh Quân phát bệnh giữa hành trình trên biển
Anh Nguyễn Văn Quân, thuyền viên làm việc trên tàu container của Công ty TNHH Vận tải Biển Việt Hưng, bất ngờ bị sốt cao và chóng mặt. Tình trạng sức khỏe của anh khiến việc vận hành bộ phận kỹ thuật gặp khó khăn. -
Thuyền trưởng tổ chức chăm sóc y tế khẩn cấp cho thuyền viên
Ngay khi phát hiện sự cố, thuyền trưởng lập tức cho dừng ca làm của anh Quân, sử dụng thuốc và dụng cụ y tế có sẵn trên tàu để sơ cứu, đồng thời liên hệ cơ quan y tế để được hỗ trợ y tế khi tàu cập cảng. Các biện pháp này được triển khai chăm sóc sức khỏe cho thuyền viên. -
Công ty chi trả toàn bộ chi phí điều trị cho thuyền viên
Sau khi tàu cập cảng, anh Quân được đưa đến Bệnh viện Đa khoa để điều trị. Công ty TNHH Vận tải Biển Việt Hưng đã thanh toán toàn bộ chi phí khám chữa bệnh cho anh theo chế độ chăm sóc sức khỏe miễn phí dành cho thuyền viên trong thời gian làm việc.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Thuyền viên làm việc trên tàu biển Việt Nam được pháp luật bảo đảm quyền nghỉ phép năm đầy đủ và quyền được chăm sóc sức khỏe miễn phí trong suốt thời gian công tác. Cấm mọi thỏa thuận làm mất quyền nghỉ phép của thuyền viên, đồng thời chủ tàu có trách nhiệm thực hiện các biện pháp y tế cần thiết để bảo vệ sức khỏe người lao động.
