Người sử dụng lao động có những quyền gì?

Trong quan hệ lao động, người sử dụng lao động là bên tổ chức, điều hành và quản lý công việc, đồng thời chi trả tiền lương cho người lao động. Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể quyền và nghĩa vụ của họ để bảo đảm tính minh bạch và công bằng trong quan hệ việc làm. Những quy định này góp phần nâng cao trách nhiệm quản lý, phát triển nguồn nhân lực và duy trì môi trường lao động ổn định, bền vững.

1. Người sử dụng lao động có những quyền gì?

Khoản 1 Điều 6 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định như sau: 

Bộ luật Lao động năm 2019 

Điều 6. Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động có các quyền sau đây:

a) Tuyển dụng, bố trí, quản lý, điều hành, giám sát lao động; khen thưởng và xử lý vi phạm kỷ luật lao động;

b) Thành lập, gia nhập, hoạt động trong tổ chức đại diện người sử dụng lao động, tổ chức nghề nghiệp và tổ chức khác theo quy định của pháp luật;

c) Yêu cầu tổ chức đại diện người lao động thương lượng với mục đích ký kết thỏa ước lao động tập thể; tham gia giải quyết tranh chấp lao động, đình công; đối thoại, trao đổi với tổ chức đại diện người lao động về các vấn đề trong quan hệ lao động, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người lao động;

d) Đóng cửa tạm thời nơi làm việc;

đ) Các quyền khác theo quy định của pháp luật.

...

Người sử dụng lao động được trao quyền chủ động trong việc quản lý và điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, họ phải tuân thủ nguyên tắc đối thoại, tôn trọng quyền lợi của người lao động và thực hiện đúng quy định pháp luật về lao động.

Tình huống giả định 

• Tình huống thực tế
  Ngày 20/4/2025, Công ty TNHH Dệt may Hòa Phát tạm thời đóng cửa một xưởng sản xuất do máy móc hỏng, có nguy cơ mất an toàn.

• Xử lý của doanh nghiệp
  Giám đốc ra quyết định tạm ngừng hoạt động xưởng 3 ngày để sửa chữa, thông báo cho toàn bộ công nhân và Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.

• Kết quả pháp lý
  Theo điểm d khoản 1 Điều 6 Bộ luật Lao động năm 2019, việc tạm thời đóng cửa nơi làm việc của công ty là hợp pháp, bảo đảm an toàn cho người lao động.

Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính minh họa. 

2. Người sử dụng có những nghĩa vụ gì?

Khoản 2 Điều 6 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định như sau: 

Bộ luật Lao động năm 2019 

Điều 6. Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động

...

2. Người sử dụng lao động có các nghĩa vụ sau đây:

a) Thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và thỏa thuận hợp pháp khác; tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người lao động;

b) Thiết lập cơ chế và thực hiện đối thoại, trao đổi với người lao động và tổ chức đại diện người lao động; thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc;

c) Đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nhằm duy trì, chuyển đổi nghề nghiệp, việc làm cho người lao động;

d) Thực hiện quy định của pháp luật về lao động, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và an toàn, vệ sinh lao động; xây dựng và thực hiện các giải pháp phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

đ) Tham gia phát triển tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia, đánh giá, công nhận kỹ năng nghề cho người lao động.

Nghĩa vụ này thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong việc bảo đảm quyền lợi, an toàn và phúc lợi cho người lao động. Đồng thời, nó góp phần xây dựng quan hệ lao động bền vững, nhân văn và phù hợp với sự phát triển tiến bộ của xã hội.

Tình huống giả định 

• Thực hiện nghĩa vụ đào tạo lại
  Ngày 10/8/2025, Công ty Cơ khí Minh Phát chuyển đổi dây chuyền tự động hóa, khiến 30 công nhân cần đào tạo lại kỹ năng vận hành.

• Hành động của doanh nghiệp
  Công ty tổ chức khóa đào tạo nội bộ 2 tháng, vẫn trả 70% lương cho người lao động trong thời gian học.

• Kết quả pháp lý
  Theo điểm c khoản 2 Điều 6 Bộ luật Lao động năm 2019, đây là nghĩa vụ hợp pháp và cần thiết để duy trì việc làm cho người lao động trong bối cảnh đổi mới công nghệ.

Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính minh họa. 

3. Kết luận 

Người sử dụng lao động được pháp luật trao quyền chủ động trong tuyển dụng, quản lý và tổ chức sản xuất, nhưng đồng thời phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ pháp lý, tôn trọng nhân phẩm và bảo đảm quyền lợi cho người lao động. Việc cân bằng giữa quyền điều hành và nghĩa vụ bảo vệ người lao động là nền tảng để xây dựng môi trường làm việc ổn định, nhân văn và phát triển bền vững.