Đặt tên tàu biển Việt Nam phải tuân thủ quy định pháp luật: không trùng lặp, không vi phạm thuần phong mỹ tục, thể hiện chủ quyền và bản sắc quốc gia.
Trong lĩnh vực hàng hải, việc đặt tên tàu biển không chỉ mang ý nghĩa nhận diện mà còn thể hiện chủ quyền quốc gia và tuân thủ quy định pháp luật. Theo Bộ luật hàng hải Việt Nam, tàu biển mang cờ quốc tịch Việt Nam phải được đặt tên theo những nguyên tắc nhất định, bảo đảm tính hợp pháp và tôn trọng giá trị văn hóa, đạo đức dân tộc.
1. Tàu biển Việt Nam là gì?
Căn cứ theo Điều 14 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 14. Tàu biển Việt Nam
1. Tàu biển Việt Nam là tàu biển đã được đăng ký vào Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam hoặc đã được cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài cấp giấy phép tạm thời mang cờ quốc tịch Việt Nam.
2. Tàu biển Việt Nam có quyền và nghĩa vụ mang cờ quốc tịch Việt Nam.
3. Chỉ có tàu biển Việt Nam mới được mang cờ quốc tịch Việt Nam.
Tàu biển Việt Nam là biểu tượng chủ quyền quốc gia trên biển, được Nhà nước công nhận và cấp phép hợp pháp. Khi đăng ký vào Sổ đăng ký tàu biển quốc gia, tàu được phép mang cờ Việt Nam và hưởng các quyền lợi, đồng thời phải tuân thủ trách nhiệm pháp lý về an toàn, môi trường và hoạt động hàng hải.
Tình huống giả định
-
Đăng ký quốc tịch tàu biển
Ngày 15/6/2025, Công ty Vận tải Biển Đông nộp hồ sơ đăng ký tàu chở hàng “Biển Việt” vào Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam tại Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam. -
Cấp phép hoạt động
Sau khi đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật và hồ sơ pháp lý, tàu “Biển Việt” được cấp Giấy chứng nhận đăng ký tàu biển Việt Nam và chính thức mang cờ quốc tịch Việt Nam. -
Kết quả
Tàu được quyền hoạt động hợp pháp tại các cảng trong và ngoài nước, thể hiện tư cách pháp lý của tàu mang cờ Việt Nam.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
2. Nguyên tắc đặt tên tàu biển Việt Nam
Căn cứ theo Điều 21 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 21. Đặt tên tàu biển Việt Nam
Tàu biển Việt Nam phải được đặt tên và theo nguyên tắc sau đây:
1. Tên tàu biển do chủ tàu đặt nhưng không được trùng với tên tàu biển đã đăng ký trong Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam;
2. Không sử dụng tên cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội để làm toàn bộ hoặc một phần tên của tàu biển, trừ trường hợp có sự chấp thuận của cơ quan, đơn vị hoặc tổ chức đó;
3. Không sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc.
Tên tàu biển mang tính pháp lý và nhận diện quốc tế, vì vậy việc đặt tên phải tuân thủ quy định chặt chẽ. Mỗi tên tàu là duy nhất, không được gây nhầm lẫn hay xúc phạm văn hóa, truyền thống dân tộc. Nếu vi phạm, cơ quan đăng ký có quyền từ chối hoặc yêu cầu chủ tàu đổi tên.
Tình huống giả định
-
Đề xuất đặt tên tàu
Ngày 10/8/2025, Công ty Hàng hải Đại Dương Xanh đề nghị đăng ký tên “Sea Star” cho tàu chở dầu mới của mình. -
Xem xét tên đăng ký
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam kiểm tra và phát hiện tên “Sea Star” chưa có trong hệ thống, đồng thời tên không vi phạm thuần phong mỹ tục. -
Kết quả
Tên “Sea Star” được chấp thuận, tàu được đăng ký và mang cờ quốc tịch Việt Nam hợp pháp.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
3. Kết luận
Việc đặt tên tàu biển Việt Nam không chỉ là thủ tục hành chính mà còn thể hiện bản sắc và chủ quyền quốc gia trên biển. Tên tàu phải duy nhất, hợp pháp và phù hợp văn hóa, đồng thời khẳng định vị thế của Việt Nam trong hoạt động hàng hải quốc tế.
