Phương án phá dỡ tàu biển phải nêu rõ quy trình, nhân lực, biện pháp an toàn; cơ sở phá dỡ chỉ được phép hoạt động khi đáp ứng đủ điều kiện về hạ tầng, môi trường và phòng cháy chữa cháy.
Hoạt động phá dỡ tàu biển là một công đoạn quan trọng trong quá trình quản lý, tái chế và xử lý tàu đã hết niên hạn sử dụng, góp phần bảo vệ môi trường biển và tận dụng nguồn vật liệu tái chế. Để đảm bảo an toàn lao động và tuân thủ pháp luật, trước khi tiến hành phá dỡ, cơ sở thực hiện phải lập và phê duyệt phương án phá dỡ cụ thể. Ngoài ra, để được phép đi vào hoạt động, cơ sở phá dỡ tàu biển cũng cần đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt về hạ tầng, môi trường và an toàn kỹ thuật.
Phương án phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng gồm những nội dung gì?

Điều 13 Nghị định 82/2019/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 13. Phương án phá dỡ tàu biển
1. Trước khi tiến hành phá dỡ từng tàu biển, chủ cơ sở phá dỡ tàu biển phải lập, phê duyệt phương án phá dỡ tàu biển theo quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Phương án phá dỡ tàu biển gồm các nội dung chủ yếu sau:
a) Thông tin chung: Tên và địa chỉ của doanh nghiệp nhập khẩu tàu biển đã qua sử dụng để phá dỡ; tên và địa chỉ của cơ sở phá dỡ tàu biển; tàu biển phá dỡ (tên tàu, quốc tịch; đặc tính kỹ thuật của tàu);
b) Thông tin về phá dỡ: Quy trình công nghệ phá dỡ (thứ tự các hạng mục của tàu được thực hiện phá dỡ kèm theo bản vẽ bố trí chung của tàu biển phá dỡ, bản vẽ vị trí phá dỡ tàu biển nằm trong mặt bằng tổng thể cơ sở phá dỡ); trang thiết bị, nhân lực phục vụ phá dỡ; ngày bắt đầu và ngày hoàn thành việc phá dỡ;
c) Các biện pháp về: An toàn lao động, vệ sinh môi trường; phòng, chống cháy, nổ và phòng, chống ô nhiễm môi trường.
Phương án phá dỡ tàu biển không chỉ dừng ở việc mô tả quy trình kỹ thuật mà còn bao gồm kế hoạch tổng thể về nhân lực, thiết bị và các biện pháp an toàn trong suốt quá trình thực hiện. Đây là căn cứ để cơ quan quản lý đánh giá năng lực của đơn vị phá dỡ, đồng thời giúp ngăn ngừa nguy cơ sự cố, ô nhiễm môi trường hoặc tai nạn lao động trong quá trình tháo dỡ tàu.
Tình huống giả định

Doanh nghiệp lập phương án phá dỡ tàu biển chưa đạt yêu cầu kỹ thuật
-
Doanh nghiệp lập phương án phá dỡ tàu cũ nhập khẩu
Công ty TNHH Cơ khí Biển Long Vân, nhận nhập khẩu một tàu hàng cũ mang quốc tịch Panama để phá dỡ. Doanh nghiệp lập phương án phá dỡ nhưng chưa kèm theo bản vẽ mặt bằng tổng thể và biện pháp xử lý môi trường. -
Cơ quan quản lý yêu cầu bổ sung và hoàn thiện hồ sơ
Khi thẩm định, cơ quan có thẩm quyền phát hiện phương án thiếu các nội dung bắt buộc, đặc biệt là biện pháp phòng cháy nổ và xử lý chất thải nguy hại, nên yêu cầu doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ trước khi được phép phá dỡ. -
Doanh nghiệp khắc phục và được phê duyệt phương án phá dỡ
Sau khi bổ sung đầy đủ bản vẽ kỹ thuật và kế hoạch an toàn môi trường, Công ty Long Vân được cơ quan chức năng phê duyệt phương án và tổ chức phá dỡ theo đúng quy trình, bảo đảm an toàn và tuân thủ quy định pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Cơ sở phá dỡ tàu biển muốn đi vào hoạt động phải đáp ứng những điều kiện nào?

Điều 7 Nghị định 82/2019/NĐ-CP (được sửa đổi bởi điểm a khoản 12 Điều 167 Nghị định 08/2022/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 7. Điều kiện đưa cơ sở phá dỡ tàu biển vào hoạt động
Cơ sở phá dỡ tàu biển phải đáp ứng các điều kiện sau:
Có cầu cảng, luồng hàng hải đã được công bố theo quy định tại Nghị định số 58/2017/NĐ-CP ngày 10 tháng 5 năm 2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Bộ luật Hàng hải Việt Nam về quản lý hoạt động hàng hải.
Đáp ứng điều kiện về bảo vệ môi trường và được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp giấy phép môi trường.
Có nhân lực, quy trình kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại và phương án xử lý sự cố kỹ thuật gây mất an toàn, vệ sinh lao động nghiêm trọng theo quy định tại Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016.
Có đủ điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy, phương án chữa cháy theo quy định tại Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ.
Để được phép hoạt động, cơ sở phá dỡ tàu biển phải đồng thời đáp ứng bốn nhóm điều kiện bắt buộc: hạ tầng hàng hải đạt chuẩn, giấy phép môi trường hợp lệ, biện pháp kiểm soát an toàn lao động, và phương án phòng cháy chữa cháy. Các điều kiện này nhằm bảo đảm hoạt động phá dỡ không gây ô nhiễm, không để xảy ra tai nạn nghề nghiệp và tuân thủ quy định kỹ thuật của ngành hàng hải.
Tình huống giả định

Cơ sở phá dỡ tàu chưa đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy nhưng vẫn hoạt động
-
Cơ sở phá dỡ tàu hoạt động khi chưa được cấp phép môi trường
Công ty TNHH Dịch vụ Biển Đại Hưng, đưa cơ sở phá dỡ tàu biển vào vận hành trong khi chưa được cấp giấy phép môi trường và chưa hoàn thiện phương án phòng cháy chữa cháy. -
Cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra đột xuất
Qua đợt kiểm tra định kỳ, cơ quan có thẩm quyền phát hiện cơ sở hoạt động khi chưa đáp ứng các điều kiện. Cơ quan chức năng yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng hoạt động để khắc phục. -
Doanh nghiệp hoàn thiện điều kiện và được phép hoạt động trở lại
Sau khi bổ sung hồ sơ, hoàn thiện hệ thống phòng cháy chữa cháy và được cấp giấy phép môi trường, Công ty Đại Hưng được chấp thuận hoạt động chính thức. Cơ quan quản lý nhấn mạnh việc tuân thủ đầy đủ điều kiện là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường trong hoạt động phá dỡ tàu.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật quy định rõ phương án phá dỡ tàu biển phải được lập, phê duyệt và bao gồm các nội dung về kỹ thuật, an toàn và môi trường, nhằm bảo đảm quá trình phá dỡ diễn ra an toàn và có kiểm soát. Đồng thời, cơ sở phá dỡ tàu biển chỉ được phép hoạt động khi đáp ứng đủ các điều kiện về hạ tầng, môi trường, an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy.





