Người sử dụng lao động không được thu tiền khi tuyển dụng lao động và hành vi này bị xử phạt từ 1.000.000 đến 3.000.000 đồng theo quy định pháp luật lao động.
Trong quan hệ lao động, tuyển dụng là giai đoạn đầu tiên xác lập mối quan hệ giữa người sử dụng lao động và người lao động. Pháp luật lao động đặt ra nguyên tắc bảo vệ người lao động ngay từ khâu tuyển dụng, trong đó có quy định không được thu bất kỳ khoản tiền nào liên quan đến việc tuyển dụng. Đồng thời, cơ chế xử phạt được quy định rõ nhằm ngăn ngừa tình trạng lạm dụng tuyển dụng để thu phí trái phép, bảo đảm tính công bằng và minh bạch trong tiếp cận việc làm.
1. Người sử dụng lao động có được thu tiền khi tuyển dụng lao động không?
Khoản 2 Điều 11 Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể:
Điều 11. Tuyển dụng lao động
...
2. Người lao động không phải trả chi phí cho việc tuyển dụng lao động.
Người lao động không phải trả chi phí cho việc tuyển dụng lao động. Quy định này áp dụng xuyên suốt toàn bộ quá trình tuyển dụng, từ khâu tiếp nhận hồ sơ, phỏng vấn cho đến ký kết hợp đồng lao động. Người sử dụng lao động không được đặt ra các khoản thu trực tiếp hoặc gián tiếp dưới bất kỳ hình thức nào liên quan đến việc tuyển dụng. Việc thu tiền của người lao động trong tuyển dụng bị xem là hành vi trái với quy định của pháp luật lao động.
Tình huống giả định
-
An Khang tổ chức tuyển dụng nhân viên bán hàng
Công ty Thương mại An Khang đăng thông báo tuyển dụng nhân viên bán hàng và tiếp nhận hồ sơ của bà Nguyễn Thị Thanh Thảo theo quy trình tuyển dụng thông thường. -
Doanh nghiệp thông báo rõ không thu bất kỳ khoản phí nào
Trong suốt quá trình phỏng vấn và trao đổi công việc, bộ phận nhân sự khẳng định người lao động không phải nộp tiền dưới bất kỳ hình thức nào liên quan đến tuyển dụng. -
Hai bên tiến hành ký hợp đồng lao động
Sau khi trúng tuyển, bà Nguyễn Thị Thanh Thảo ký hợp đồng lao động với công ty mà không phát sinh chi phí tuyển dụng, đúng nguyên tắc pháp luật lao động. - Quy trình tuyển dụng được thực hiện đúng quy định
Việc không thu phí trong toàn bộ quá trình tuyển dụng giúp bảo đảm tính công bằng và minh bạch trong tiếp cận cơ hội việc làm cho người lao động.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Người sử dụng lao động thu tiền khi tuyển dụng lao động bị xử phạt bao nhiêu?
Điểm b Khoản 1 Điều 8 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 8. Vi phạm về tuyển dụng, quản lý lao động
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:...
b) Thu tiền của người lao động tham gia tuyển dụng lao động
...
...
Hành vi thu tiền của người lao động khi tham gia tuyển dụng là hành vi vi phạm pháp luật. Trong trường hợp này, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Mức phạt được áp dụng trực tiếp đối với chủ thể có hành vi vi phạm. Quy định xử phạt nhằm bảo đảm nguyên tắc tuyển dụng lao động công bằng và không thu phí đối với người lao động.
Tình huống giả định
-
Phú Hưng yêu cầu người lao động nộp tiền khi nộp hồ sơ
Khi tuyển dụng bảo vệ, Công ty Dịch vụ Phú Hưng yêu cầu ông Trần Văn Minh nộp một khoản tiền với lý do “phí xét hồ sơ và đào tạo ban đầu”. -
Người lao động phản ánh vì bị thu tiền tuyển dụng
Ông Trần Văn Minh cho rằng khoản tiền này là điều kiện bắt buộc để được tham gia tuyển dụng, nên đã gửi phản ánh đến cơ quan lao động địa phương. -
Cơ quan chức năng kiểm tra và xác định vi phạm
Qua kiểm tra, cơ quan thanh tra xác định doanh nghiệp đã thu tiền của người lao động khi tham gia tuyển dụng, thuộc hành vi bị pháp luật lao động cấm. -
Doanh nghiệp bị xử phạt từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng
Công ty Dịch vụ Phú Hưng bị xử phạt 2.500.000 đồng, đồng thời bị yêu cầu chấm dứt việc thu tiền trong hoạt động tuyển dụng.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Người lao động không phải trả bất kỳ chi phí nào trong suốt quá trình tuyển dụng, từ tiếp nhận hồ sơ đến ký kết hợp đồng lao động. Hành vi thu tiền của người lao động khi tuyển dụng bị xử phạt từ 1.000.000 đến 3.000.000 đồng nhằm bảo đảm nguyên tắc tuyển dụng công bằng. Việc tuân thủ quy định này góp phần bảo vệ quyền lợi người lao động và xây dựng môi trường lao động minh bạch, đúng pháp luật.
