Người nước ngoài có thể làm việc tại Việt Nam không?

ChatGPT đã nói:

1. Người nước ngoài có thể làm việc tại Việt Nam không?

Căn cứ theo Điều 151 Bộ luật Lao động 2019:

Bộ luật Lao động 2019

Điều 151. Điều kiện người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam

1. Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam là người có quốc tịch nước ngoài và phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

a) Đủ 18 tuổi trở lên và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Có trình độ chuyên môn, kỹ thuật, tay nghề, kinh nghiệm làm việc; có đủ sức khỏe theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế;

c) Không phải là người đang trong thời gian chấp hành hình phạt hoặc chưa được xóa án tích hoặc đang trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật nước ngoài hoặc pháp luật Việt Nam;

d) Có giấy phép lao động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam cấp, trừ trường hợp quy định tại Điều 154 của Bộ luật này.

2. Thời hạn của hợp đồng lao động đối với người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam không được vượt quá thời hạn của Giấy phép lao động. Khi sử dụng người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, hai bên có thể thỏa thuận giao kết nhiều lần hợp đồng lao động xác định thời hạn.

3. Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải tuân theo pháp luật lao động Việt Nam và được pháp luật Việt Nam bảo vệ, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.

Việt Nam cho phép người nước ngoài tham gia thị trường lao động nhưng kèm theo những ràng buộc nhằm đảm bảo an ninh, trật tự và quyền lợi của người lao động trong nước. Trong đó, giấy phép lao động là điều kiện tiên quyết, bởi nó chứng minh tính hợp pháp của việc làm và là căn cứ bảo vệ quyền lợi cho cả người lao động lẫn người sử dụng lao động.

Tình huống giả định

• Anh John Smith ký hợp đồng lao động tại Việt Nam
  Ngày 01/9/2025, anh John Smith (35 tuổi, quốc tịch Mỹ) và Công ty TNHH Công nghệ An Phú, trụ sở tại phường Bến Thành, TP. Hồ Chí Minh, ký hợp đồng làm việc với vị trí chuyên gia kỹ thuật trong thời hạn 02 năm.

• Công ty nộp hồ sơ xin giấy phép lao động
  Ngày 05/9/2025, Công ty An Phú chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy phép lao động cho anh John, nộp tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hồ Chí Minh để thẩm định.

• Cơ quan nhà nước cấp phép và giải thích quyền lợi
  Ngày 20/9/2025, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hồ Chí Minh cấp giấy phép lao động cho anh John với thời hạn 02 năm. Cơ quan này cũng giải thích rõ, trong suốt quá trình làm việc tại Việt Nam, anh John phải tuân thủ pháp luật lao động và sẽ được pháp luật bảo vệ quyền lợi.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

2. Doanh nghiệp được tuyển dụng người lao động nước ngoài trong trường hợp nào?

Căn cứ theo Điều 152 Bộ luật Lao động 2019:

Bộ luật Lao động 2019

Điều 152. Điều kiện tuyển dụng, sử dụng người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam

1. Doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhà thầu chỉ được tuyển dụng người lao động nước ngoài vào làm vị trí công việc quản lý, điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật mà người lao động Việt Nam chưa đáp ứng được theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh.

2. Doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân trước khi tuyển dụng người lao động nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam phải giải trình nhu cầu sử dụng lao động và được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

3. Nhà thầu trước khi tuyển và sử dụng lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải kê khai cụ thể các vị trí công việc, trình độ chuyên môn, kỹ thuật, kinh nghiệm làm việc, thời gian làm việc cần sử dụng lao động nước ngoài để thực hiện gói thầu và được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Quy định này thể hiện chính sách “ưu tiên lao động trong nước”, chỉ khi thị trường lao động Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu thì mới sử dụng lao động nước ngoài, đồng thời phải giải trình nhu cầu sử dụng lao động và được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đây là cách cân bằng giữa việc thu hút chuyên gia quốc tế và bảo vệ cơ hội việc làm cho người Việt.

Tình huống giả định

• Công ty Đại Việt xác định nhu cầu tuyển chuyên gia nước ngoài
  Ngày 15/8/2025, Công ty Cổ phần Xây dựng Đại Việt, trụ sở tại phường Hồng Gai, tỉnh Quảng Ninh trúng thầu dự án xây dựng nhà máy xi măng công suất lớn. Ban giám đốc công ty xác định cần 05 chuyên gia nước ngoài để lắp đặt và vận hành dây chuyền thiết bị nhập khẩu.

• Lập văn bản giải trình và gửi cơ quan có thẩm quyền
  Ngày 22/8/2025, Công ty Đại Việt lập văn bản giải trình nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài, kê khai cụ thể vị trí công việc, trình độ và thời gian dự kiến làm việc, gửi đến Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Ninh.

• Cơ quan nhà nước chấp thuận và hướng dẫn thủ tục tiếp theo
  Ngày 05/9/2025, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Ninh có văn bản chấp thuận cho Công ty Đại Việt được tuyển dụng 05 chuyên gia nước ngoài. Đồng thời, cơ quan này hướng dẫn doanh nghiệp tiếp tục hoàn thiện thủ tục xin cấp giấy phép lao động cho từng chuyên gia để bảo đảm đúng quy định.

Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.

3. Kết luận

Người nước ngoài hoàn toàn có thể làm việc hợp pháp tại Việt Nam nếu đáp ứng các điều kiện luật định và được cấp giấy phép lao động. Doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng phải chứng minh lý do cần lao động nước ngoài và được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Quy định này vừa mở rộng cánh cửa thu hút nhân lực chất lượng cao từ nước ngoài, vừa đảm bảo bảo vệ thị trường lao động trong nước.