Người lao động có quyền chấm dứt hợp đồng nếu bị bố trí sai địa điểm làm việc. Người sử dụng lao động vi phạm có thể bị phạt tới 14 triệu đồng.
Trong quá trình làm việc, có những trường hợp người lao động bị bố trí làm việc tại địa điểm khác so với hợp đồng đã ký kết. Đây là vấn đề pháp lý quan trọng vì nó liên quan trực tiếp đến quyền lợi, sự ổn định công việc và nghĩa vụ tuân thủ thỏa thuận của người sử dụng lao động nên người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng. Người sử dụng lao động bố trí địa điểm làm việc khác với hợp đồng sẽ bị xử phạt hành chính.
1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng khi bị bố trí sai địa điểm làm việc không?
Điều 35, Điều 29 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 35. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động
...
2. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:
a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;
...
Điều 29. Chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động
1. Khi gặp khó khăn đột xuất do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, áp dụng biện pháp ngăn ngừa, khắc phục tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, sự cố điện, nước hoặc do nhu cầu sản xuất, kinh doanh thì người sử dụng lao động được quyền tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động nhưng không được quá 60 ngày làm việc cộng dồn trong 01 năm; trường hợp chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động quá 60 ngày làm việc cộng dồn trong 01 năm thì chỉ được thực hiện khi người lao động đồng ý bằng văn bản.
Người sử dụng lao động quy định cụ thể trong nội quy lao động những trường hợp do nhu cầu sản xuất, kinh doanh mà người sử dụng lao động được tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động.2. Khi tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động quy định tại khoản 1 Điều này, người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước ít nhất 03 ngày làm việc, thông báo rõ thời hạn làm tạm thời và bố trí công việc phù hợp với sức khỏe, giới tính của người lao động.
3. Người lao động chuyển sang làm công việc khác so với hợp đồng lao động được trả lương theo công việc mới. Nếu tiền lương của công việc mới thấp hơn tiền lương của công việc cũ thì được giữ nguyên tiền lương của công việc cũ trong thời hạn 30 ngày làm việc. Tiền lương theo công việc mới ítnhất phải bằng 85% tiền lương của công việc cũ nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu.
4. Người lao động không đồng ý tạm thời làm công việc khác so với hợp đồng lao động quá 60 ngày làm việc cộng dồn trong 01 năm mà phải ngừng việc thì người sử dụng lao động phải trả lương ngừng việc theo quy định tại Điều 99 của Bộ luật này.
Khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 quy định, nếu người lao động không được bố trí đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc điều kiện làm việc như đã thỏa thuận trong hợp đồng, họ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không cần báo trước. Tuy nhiên, ngoại lệ là trường hợp doanh nghiệp tạm thời điều chuyển người lao động theo Điều 29 của Bộ luật Lao động thì quyền này không được áp dụng.
Tình huống giả định
- Người lao động không được bố trí đúng địa điểm làm việc
Anh Nguyễn Văn Nam trú tại Phường Vĩnh Hội (TP. Hồ Chí Minh) ký hợp đồng làm việc tại văn phòng chính của Công ty TNHH Phát Triển Toàn Cầu. Tuy nhiên, sau khi vào làm việc, công ty điều chuyển anh đến một chi nhánh ở tỉnh khác mà không có sự thỏa thuận trước trong hợp đồng. - Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng
Do việc điều chuyển này ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và không đúng với thỏa thuận ban đầu, anh Nam đã quyết định đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động và không cần báo trước theo quyền quy định tại Điều 35 Bộ luật Lao động 2019. -
Hậu quả pháp lý
Công ty buộc phải chấp nhận việc chấm dứt hợp đồng của anh Nam vì hành vi bố trí sai địa điểm làm việc thuộc trường hợp pháp luật cho phép người lao động nghỉ việc ngay lập tức mà không cần báo trước.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu vi phạm về việc bố trí sai địa điểm làm việc thì người sử dụng lao động bị xử phạt thế nào?
Điều 6, Điều 11 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 11. Vi phạm quy định về thực hiện hợp đồng lao động
...
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Bố trí người lao động làm việc ở địa điểm khác với địa điểm làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật Lao động;
...
5. Biện pháp khắc phục hậu quả
a) Buộc người sử dụng lao động bố trí người lao động làm việc ở địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động khi có hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 2 Điều này;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Hành vi bố trí người lao động làm việc ở địa điểm khác với hợp đồng, trừ các trường hợp được phép theo Điều 29 Bộ luật Lao động 2019, sẽ bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với cá nhân vi phạm. Nếu hành vi do tổ chức thực hiện, mức phạt gấp đôi, tức từ 6.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng. Ngoài ra, theo quy định tại khoản 5 Điều 11, người sử dụng lao động bắt buộc phải khắc phục bằng cách bố trí lại người lao động đúng địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Tình huống giả định
- Người lao động bị điều chuyển sai địa điểm
Anh Nguyễn Văn Dũng trú tại Phường Tân Định (TP. Hồ Chí Minh) ký hợp đồng lao động với Công ty TNHH Minh Quang, trong đó ghi rõ địa điểm làm việc là tại trụ sở chính ở Quận 1. Tuy nhiên, sau 2 tháng, công ty tự ý điều chuyển anh sang làm việc tại chi nhánh ở Bình Dương mà không có thỏa thuận bổ sung hoặc căn cứ thuộc trường hợp Điều 29 Bộ luật Lao động 2019. - Người lao động phản ứng
Anh Dũng cho rằng công ty đã vi phạm thỏa thuận trong hợp đồng nên làm đơn gửi Thanh tra Sở Nội vụ TP. Hồ Chí Minh, yêu cầu xử lý và buộc công ty bố trí anh trở lại làm việc tại đúng địa điểm đã cam kết. -
Cơ quan chức năng xử lý
Sau khi kiểm tra, cơ quan chức năng xác định công ty Minh Quang có hành vi bố trí người lao động làm việc sai địa điểm theo hợp đồng. Do công ty là tổ chức nên mức xử phạt hành chính được áp dụng gấp đôi so với cá nhân, từ 6.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng. Đồng thời, công ty buộc phải bố trí anh Dũng trở lại địa điểm làm việc đúng theo hợp đồng lao động đã ký kết.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng ngay khi bị bố trí sai địa điểm làm việc. Người sử dụng lao động nếu vi phạm sẽ bị phạt từ 3 đến 7 triệu đồng đối với cá nhân, 6 đến 14 triệu đồng đối với tổ chức. Đồng thời phải khắc phục bằng việc bố trí đúng địa điểm đã ký kết.
