Người sử dụng lao động không lập sổ quản lý lao động là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng theo quy định của pháp luật.
Quản lý lao động là một nội dung quan trọng trong hoạt động sử dụng lao động của doanh nghiệp, gắn liền với việc theo dõi thông tin và tình trạng làm việc của người lao động. Pháp luật lao động đặt ra yêu cầu người sử dụng lao động phải lập và quản lý sổ quản lý lao động như một công cụ quản lý bắt buộc. Đồng thời, quy định xử phạt cũng được thiết lập để xử lý các trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ này, nhằm bảo đảm trật tự và tính minh bạch trong quan hệ lao động.
1. Người sử dụng lao động không lập sổ quản lý lao động có vi phạm pháp luật không?

Khoản 1 Điều 12 Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể:
Điều 12. Trách nhiệm quản lý lao động của người sử dụng lao động
1. Lập, cập nhật, quản lý, sử dụng sổ quản lý lao động bằng bản giấy hoặc bản điện tử và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
...
Người sử dụng lao động có trách nhiệm lập, cập nhật, quản lý và sử dụng sổ quản lý lao động bằng bản giấy hoặc bản điện tử. Sổ quản lý lao động là căn cứ để theo dõi tình trạng làm việc, thông tin và biến động lao động trong doanh nghiệp. Khi không lập hoặc không quản lý sổ theo quy định, người sử dụng lao động đã không thực hiện đúng nghĩa vụ quản lý lao động theo luật. Hành vi này bị xem là vi phạm quy định về quản lý lao động.
Tình huống giả định

-
Công ty Hưng Thịnh tuyển dụng nhiều lao động mới
Trong giai đoạn mở rộng sản xuất, Công ty May Hưng Thịnh tuyển thêm nhiều công nhân may và nhân viên kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu đơn hàng tăng cao. -
Sổ quản lý lao động không được lập và cập nhật đầy đủ
Do tập trung vào sản xuất, bộ phận nhân sự chỉ lưu hồ sơ rời rạc của người lao động mà không lập sổ quản lý lao động theo mẫu, cũng không cập nhật kịp thời biến động nhân sự. -
Cơ quan chức năng yêu cầu xuất trình sổ quản lý lao động
Khi tiến hành kiểm tra định kỳ, đoàn thanh tra lao động yêu cầu doanh nghiệp xuất trình sổ quản lý lao động để đối chiếu thông tin người lao động đang làm việc. - Doanh nghiệp bị xác định không thực hiện đúng nghĩa vụ quản lý lao động
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng kết luận Công ty Hưng Thịnh không lập và không quản lý sổ quản lý lao động theo quy định, vi phạm nghĩa vụ quản lý lao động.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Người sử dụng lao động không lập sổ quản lý lao động bị xử phạt bao nhiêu?

Điểm d Khoản 2 Điều 8 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 8. Vi phạm về tuyển dụng, quản lý lao động
...
2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
...
d) Không lập sổ quản lý lao động hoặc lập sổ quản lý lao động không đúng thời hạn hoặc không đảm bảo các nội dung cơ bản theo quy định pháp luật.
...
Hành vi không lập sổ quản lý lao động, lập không đúng thời hạn hoặc không bảo đảm các nội dung cơ bản theo quy định sẽ bị xử phạt tiền từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng. Mức phạt này được áp dụng trực tiếp đối với người sử dụng lao động vi phạm nghĩa vụ quản lý lao động. Quy định xử phạt nhằm bảo đảm việc quản lý thông tin người lao động được thực hiện đầy đủ và đúng pháp luật. Việc tuân thủ quy định này giúp cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra và giám sát quan hệ lao động hiệu quả hơn.
Tình huống giả định

-
Công ty Nam Việt sử dụng lao động nhưng không lập sổ quản lý
Công ty Dịch vụ Nam Việt ký hợp đồng lao động với nhiều nhân viên bảo vệ và tạp vụ nhưng không lập sổ quản lý lao động, chỉ lưu hợp đồng riêng lẻ. -
Sổ quản lý lao động không bảo đảm nội dung theo quy định
Một số thông tin như thời điểm bắt đầu làm việc, vị trí công việc và tình trạng hợp đồng của người lao động không được tổng hợp đầy đủ, gây khó khăn cho việc theo dõi. -
Cơ quan thanh tra phát hiện vi phạm trong quản lý lao động
Khi kiểm tra, cơ quan lao động xác định doanh nghiệp không lập sổ quản lý lao động và không bảo đảm nội dung cơ bản theo quy định, thuộc hành vi vi phạm pháp luật lao động. - Doanh nghiệp bị xử phạt và yêu cầu khắc phục
Công ty Nam Việt bị xử phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng, đồng thời bị yêu cầu lập và quản lý sổ quản lý lao động đầy đủ, đúng quy định để phục vụ công tác quản lý và giám sát quan hệ lao động.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Việc không lập hoặc không quản lý sổ quản lý lao động đúng quy định là hành vi vi phạm nghĩa vụ quản lý lao động của người sử dụng lao động. Hành vi này bị xử phạt từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng theo quy định nhằm bảo đảm thông tin lao động được quản lý đầy đủ và thống nhất. Tuân thủ quy định về sổ quản lý lao động góp phần giúp doanh nghiệp thực hiện đúng trách nhiệm pháp lý và tạo điều kiện cho cơ quan nhà nước giám sát quan hệ lao động hiệu quả.





