Doanh nghiệp không được thuê lao động để thay thế người đình công. Nếu có hành vi vi phạm có thể bị phạt lên đến 100 triệu đồng.
Trong hoạt động sản xuất khi người lao động đình công thì nhiều doanh nghiệp tìm cách duy trì vận hành bằng việc thuê nhân sự tạm thời. Tuy nhiên việc sử dụng lao động thuê lại để thay thế người đang đình công là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định 12/2022/NĐ-CP đã quy định rõ nguyên tắc này đồng thời đưa ra mức xử phạt cụ thể đối với tổ chức, cá nhân vi phạm.
1. Sử dụng người lao động thuê lại để thay thế người lao động trong thời gian đình công có được không?
Điểm a khoản 3 Điều 53 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 53. Nguyên tắc hoạt động cho thuê lại lao động
...
3. Bên thuê lại lao động không được sử dụng lao động thuê lại trong trường hợp sau đây:
a) Để thay thế người lao động đang trong thời gian thực hiện quyền đình công, giải quyết tranh chấp lao động;
...
Bộ luật Lao động 2019 khẳng định đình công là quyền hợp pháp của tập thể người lao động nhằm thể hiện tiếng nói chung và bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ trong quan hệ lao động. Việc doanh nghiệp tìm cách duy trì sản xuất bằng cách thuê người khác thay thế người đình công là hành vi vi phạm nghiêm trọng, làm mất ý nghĩa của quyền này. Chính vì vậy, pháp luật quy định nghiêm cấm tuyệt đối hành vi này để duy trì sự công bằng giữa người lao động và người sử dụng lao động đồng thời bảo đảm trật tự xã hội trong lĩnh vực lao động.
Tình huống giả định
- Người lao động đình công hợp pháp
Tháng 8/2025, tập thể 60 công nhân của Công ty TNHH Dệt may Hòa Bình (thành phố Hải Phòng) tổ chức đình công hợp pháp để yêu cầu điều chỉnh lương thưởng và chế độ ca làm thêm. - Người sử dụng lao động tuân thủ đúng quy định
Trong thời gian đình công, ban lãnh đạo công ty không thuê người bên ngoài thay thế mà tạm thời bố trí các tổ kỹ thuật làm công việc bảo trì máy móc, đồng thời gửi thông báo đến Phòng Nội vụ thành phố Hải Phòng để phối hợp hòa giải. Công ty cũng chủ động đối thoại với Ban chấp hành công đoàn cơ sở, tìm hướng tháo gỡ bằng việc thương lượng lại mức phụ cấp ca đêm và thưởng năng suất. -
Cơ quan chức năng đánh giá
Qua quá trình giám sát, Thanh tra Sở Nội vụ thành phố Hải Phòng ghi nhận Công ty Hòa Bình tuân thủ đầy đủ quy định của Bộ luật Lao động 2019, không có hành vi sử dụng lao động thuê lại thay thế người đình công.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Doanh nghiệp thuê lao động để thay thế người đình công bị xử phạt như thế nào?
Điều 13, Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 13. Vi phạm quy định về cho thuê lại lao động
...
2. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với bên thuê lại lao động có một trong các hành vi sau đây:
...
c) Sử dụng lao động thuê lại để thay thế người lao động đang trong thời gian thực hiện quyền đình công, giải quyết tranh chấp lao động;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Hành vi sử dụng lao động thuê lại để thay thế người đang đình công được xem là xâm phạm nghiêm trọng quyền tự do lao động. Theo đó, cá nhân vi phạm bị phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. Nếu là tổ chức vi phạm thì bị phạt gấp đôi, tức là từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
Tình huống giả định
- Người lao động đình công hợp pháp
Tháng 9/2025, hơn 40 công nhân của Công ty TNHH Chế biến Thực phẩm An Khang (trụ sở tại phường Long Hoa, tỉnh Tây Ninh) tiến hành đình công hợp pháp yêu cầu cải thiện chất lượng bữa ăn ca và điều chỉnh lương tối thiểu vùng. - Người sử dụng lao động vi phạm
Trong thời gian đình công, ban giám đốc công ty ký hợp đồng với Công ty TNHH Nhân lực Việt Thắng để thuê 25 lao động thời vụ thay thế vị trí của nhóm công nhân đình công, tiếp tục sản xuất bình thường. -
Cơ quan chức năng xử lý
Sau khi thanh tra, Sở Nội vụ tỉnh Tây Ninh kết luận Công ty An Khang vi phạm điểm c khoản 2 Điều 13 Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Do là tổ chức vi phạm, công ty bị phạt 100.000.000 đồng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Người sử dụng lao động không được phép thuê lao động thay thế người đang đình công dưới bất kỳ hình thức nào. Đây là hành vi vi phạm nguyên tắc cho thuê lại lao động và xâm phạm quyền đình công hợp pháp của tập thể người lao động. Cá nhân vi phạm có thể bị phạt đến 50 triệu đồng (tổ chức vi phạm phạt gấp đôi).
