Ngày nay, không ít trẻ em vô tình tiếp xúc với các nội dung không phù hợp độ tuổi, trong đó có những bộ phim hoạt hình 18+ được chia sẻ tràn lan trên mạng. Nhiều người lớn cho rằng đây chỉ là chuyện giải trí vô hại, nhưng thực tế, việc cho trẻ dưới 16 tuổi xem những hình ảnh mang tính khiêu dâm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về tâm lý. Trong một số trường hợp, hành vi này còn có thể bị xử lý hình sự nếu gây ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của trẻ.
1. Cho trẻ xem hoạt hình 18+ gây rối loạn tâm thần bị phạt mấy năm tù?
Điều 147 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 có quy định như sau:
Điều 147. Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
...e) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
...
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:
a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
...
Pháp luật hình sự hiện hành quy định rất nghiêm khắc đối với các hành vi xâm hại trẻ em dưới mọi hình thức, trong đó có hành vi cho trẻ em tiếp xúc với nội dung khiêu dâm. Điều 147 Bộ luật Hình sự xác định rõ: chỉ cần có hành vi cho trẻ trực tiếp chứng kiến trình diễn khiêu dâm, hoặc trình chiếu ấn phẩm có yếu tố khiêu dâm sử dụng hình ảnh mô phỏng trẻ em, thì đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Trong thực tế, các phim hoạt hình 18+ có yếu tố khiêu dâm đang được lan truyền qua mạng xã hội, nền tảng chia sẻ video, hoặc dưới dạng file tải về. Nếu người lớn cố tình cho trẻ dưới 16 tuổi xem những nội dung này, đặc biệt là khi dẫn đến hậu quả rối loạn tâm thần và hành vi, thì sẽ bị xử lý theo Điều 147 – với hình phạt nghiêm trọng tương ứng theo tỷ lệ tổn thương của nạn nhân:
-
Từ 3–7 năm tù nếu tỷ lệ tổn thương từ 31% đến 60%.
-
Từ 7–12 năm tù nếu tỷ lệ tổn thương từ 61% trở lên.
Hành vi này có thể xảy ra dưới hình thức trực tiếp bật phim cho trẻ xem, phát video trong môi trường sinh hoạt chung, hoặc dụ dỗ xem qua thiết bị cá nhân. Dù cố ý hay vô ý, nếu hậu quả xảy ra là có thật và đủ yếu tố cấu thành, thì người thực hiện vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự. Đặc biệt, nếu người thực hiện là người có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục trẻ thì sẽ bị xem là tình tiết tăng nặng.
Tình huống giả định
Anh Lê Văn Dũng (32 tuổi, trú tại TP. Hồ Chí Minh) là chú ruột và sống chung nhà với cháu gái Lê Ngọc Nhi (9 tuổi). Trong thời gian bố mẹ Nhi đi công tác dài ngày, anh Dũng được giao chăm sóc cháu. Anh thường xuyên cho Nhi sử dụng máy tính bảng để xem hoạt hình trên YouTube, không kiểm soát nội dung.
Một hôm, anh Dũng tải về một bộ phim hoạt hình có hình ảnh nhân vật nữ "anime" mô phỏng trẻ em với yếu tố gợi dục, và vô tư cho cháu Nhi xem vì thấy vẽ đẹp. Sau một thời gian tiếp xúc với những hình ảnh này, bé Nhi bắt đầu có hành vi kỳ lạ như bắt chước tư thế của nhân vật, từ bắt chước về trang phục đến bắt chước về ngữ điệu, cách nói chuyện, và mất ngủ kéo dài. Gia đình đưa đi khám và được bệnh viện chẩn đoán bé có dấu hiệu rối loạn lo âu và nhận thức do tiếp xúc với nội dung khiêu dâm sai lứa tuổi.
Sau khi điều tra, cơ quan chức năng xác định hành vi của anh Dũng là cho trẻ xem ấn phẩm mô phỏng khiêu dâm, gây rối loạn tâm thần với tỷ lệ tổn thương 35%. Căn cứ vào Điều 147 Bộ luật Hình sự, anh Dũng bị khởi tố với khung hình phạt từ 3 năm đến 7 năm tù.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nạn nhân hoặc người nhà có thể tố giác hành vi này ở đâu?
Điều 145 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:
Điều 145. Trách nhiệm tiếp nhận và thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
1. Mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố phải được tiếp nhận đầy đủ, giải quyết kịp thời. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận không được từ chối tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
2. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố gồm:
a) Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố;
b) Cơ quan, tổ chức khác tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm....
Pháp luật không chỉ nghiêm khắc xử lý các hành vi xâm hại trẻ em mà còn tạo điều kiện cho người dân được quyền tố giác tội phạm một cách minh bạch, dễ tiếp cận. Điều 145 Bộ luật Tố tụng hình sự khẳng định rõ: mọi tin báo, tố giác về hành vi phạm tội – bao gồm cả hành vi cho trẻ em tiếp xúc với nội dung khiêu dâm dẫn đến hậu quả nghiêm trọng – đều phải được tiếp nhận và xử lý kịp thời. Không một cơ quan nào được phép từ chối.
Các chủ thể có thẩm quyền tiếp nhận tố giác gồm:
-
Cơ quan điều tra (Công an cấp xã, huyện, tỉnh…)
-
Viện kiểm sát nhân dân
-
Cơ quan, tổ chức khác như UBND, trường học, tổ dân phố, tổ chức đoàn thể…
Nạn nhân hoặc người thân của trẻ có thể gửi đơn tố giác đến công an cấp xã hoặc gửi trực tiếp đến Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện, nơi gần nhất hoặc nơi xảy ra vụ việc. Việc tố giác có thể thực hiện bằng hình thức đơn viết tay, gọi điện hoặc trực tiếp trình báo. Ngoài ra, giáo viên, người giám hộ, hàng xóm, người phát hiện hành vi vi phạm đều có quyền tố giác.
Tình huống giả định
Bà Nguyễn Thị Bích Liên (58 tuổi, ngụ tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương) sống cạnh nhà một người đàn ông tên Võ Thành Tâm (33 tuổi), độc thân và có nuôi đứa cháu trai 10 tuổi tên là Võ Thành An – con của em gái ông Tâm. Trong thời gian sống cùng, ông Tâm thường xuyên mở các video hoạt hình 18+ trên TV trong phòng khách, bất kể cháu An có mặt hay không.
Một ngày, bà Liên vô tình nghe thấy tiếng khóc thất thanh của bé An. Khi sang xem, bà phát hiện trên màn hình là một đoạn phim hoạt hình có hình ảnh nhân vật trẻ em đang trong tư thế nhạy cảm, giọng lồng tiếng có tính gợi dục cao. Bé An hoảng loạn, la hét và sau đó xuất hiện triệu chứng nói lắp, không ngủ được, sợ bóng tối.
Gia đình đưa bé đi khám tại bệnh viện Nhi Đồng 2 (TP.HCM) và được chẩn đoán rối loạn cảm xúc và hành vi do tiếp xúc nội dung gợi dục không phù hợp lứa tuổi. Bà Liên là người đã đứng ra tố giác hành vi của ông Tâm với Công an phường và gửi kèm kết luận giám định y khoa của bệnh viện.
Sau khi xác minh, cơ quan điều tra khởi tố ông Tâm theo Điều 147 Bộ luật Hình sự. Việc tố giác đúng thời điểm đã giúp bé An được can thiệp tâm lý kịp thời và mở đường cho việc xử lý nghiêm hành vi xâm hại tinh thần trẻ em dưới hình thức khiêu dâm trá hình.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Cho trẻ em xem phim hoạt hình 18+ tưởng chừng là hành vi thiếu kiểm soát đơn thuần, nhưng thực tế lại có thể dẫn đến hậu quả pháp lý rất nghiêm trọng nếu gây ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của trẻ. Người đủ 18 tuổi có hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án từ 3 đến 12 năm tù tùy theo mức độ tổn thương của nạn nhân. Đồng thời, nạn nhân hoặc người nhà có thể tố giác hành vi này tại cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc các tổ chức có thẩm quyền tiếp nhận tố giác tội phạm.
