Bác sĩ chưa đủ 36 tháng hành nghề vẫn có thể phụ trách chuyên môn tại phòng khám, nhưng không được phụ trách nhiều bộ phận trong cùng một bệnh viện.
Việc bổ nhiệm bác sĩ phụ trách bộ phận chuyên môn trong cơ sở khám chữa bệnh cần đáp ứng các điều kiện nhất định. Trong đó, thời gian hành nghề là yếu tố thường được quan tâm để xác định người có đủ năng lực chịu trách nhiệm chuyên môn. Tuy nhiên, không phải mọi vị trí chuyên môn đều yêu cầu bác sĩ phải có đủ 36 tháng hành nghề. Ngoài ra, bác sĩ cũng không thể đồng thời phụ trách nhiều bộ phận chuyên môn trong cùng một bệnh viện.
1. Bác sĩ chưa đủ 36 tháng có được phụ trách chuyên môn phòng khám không?
Khoản 4 Điều 40 Nghị định 96/2023/NĐ-CP quy định:
Điều 40. Điều kiện cấp giấy phép hoạt động chung đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh
...
4. Nhân sự:
a) Có đủ người hành nghề theo quy mô, danh mục kỹ thuật và đạt tỷ lệ người hành nghề theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế (bao gồm cả người hành nghề đã được cơ quan cấp phép thuộc lực lượng vũ trang nhân dân cấp giấy phép hành nghề nhưng không tiếp tục làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân và vẫn tiếp tục sử dụng giấy phép hành nghề đã được cấp);
b) Người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật phải là người hành nghề toàn thời gian của cơ sở và có phạm vi hành nghề phù hợp phạm vi hoạt động chuyên môn của cơ sở, có thời gian hành nghề ở phạm vi đó tối thiểu 36 tháng, trừ trường hợp người hành nghề có chức danh là lương y, người có bài thuốc gia truyền, người có phương pháp chữa bệnh gia truyền.
Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh gồm nhiều chuyên khoa thì giấy phép hành nghề của người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật phải có phạm vi hành nghề phù hợp với một trong các chuyên khoa mà cơ sở đăng ký hoạt động;
c) Người phụ trách bộ phận chuyên môn, đơn vị chuyên môn của cơ sở phải có giấy phép hành nghề phù hợp với chuyên khoa đó và phải là người hành nghề toàn thời gian tại cơ sở;
d) Người hành nghề phải được phân công công việc đúng phạm vi hành nghề được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
đ) Kỹ thuật y với phạm vi hành nghề xét nghiệm y học có trình độ đại học được đọc và ký kết quả xét nghiệm. Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có người hành nghề đã được cấp giấy phép hành nghề với một trong các chức danh là bác sỹ chuyên khoa xét nghiệm y học hoặc chức danh kỹ thuật y với phạm vi hành nghề xét nghiệm y học có trình độ đại học thì bác sỹ chỉ định xét nghiệm đọc và ký kết quả xét nghiệm;
e) Kỹ thuật y với phạm vi hành nghề hình ảnh y học có trình độ đại học được đọc và mô tả hình ảnh chẩn đoán. Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có người hành nghề đã được cấp giấy phép hành nghề với một trong các chức danh là bác sỹ chuyên khoa kỹ thuật hình ảnh y học hoặc chức danh kỹ thuật y với phạm vi hành nghề hình ảnh y học có trình độ đại học thì bác sỹ chỉ định kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đọc và ký kết quả chẩn đoán hình ảnh;
g) Các đối tượng khác tham gia vào quá trình khám bệnh, chữa bệnh nhưng không cần phải cấp giấy phép hành nghề theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 19 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh (kỹ sư vật lý y học, kỹ sư xạ trị, kỹ sư công nghệ sinh học, cử nhân công nghệ sinh học và các đối tượng khác, sau đây gọi là người làm việc) được phép thực hiện các hoạt động chuyên môn theo phân công của người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, việc phân công phải phù hợp với văn bằng chuyên môn và khả năng của người đó;
h) Trường hợp người hành nghề là giảng viên của cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe đồng thời làm việc tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là cơ sở thực hành của cơ sở đào tạo đó thì được kiêm nhiệm làm lãnh đạo các khoa, bộ phận chuyên môn của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
...
Theo quy định này, để được giao phụ trách một bộ phận chuyên môn trong phòng khám đa khoa, bác sĩ cần có hai điều kiện chính thứ nhất là có giấy phép hành nghề đúng chuyên khoa, và thứ hai là làm việc toàn thời gian tại cơ sở. Không có điều khoản nào yêu cầu người này phải có tối thiểu 36 tháng kinh nghiệm hành nghề.
Yêu cầu “36 tháng hành nghề” chỉ áp dụng đối với người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật của toàn bộ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Đây là chức danh cao hơn, có tính tổng quát và trách nhiệm lớn hơn trong hệ thống tổ chức y tế. Do đó, bác sĩ mới hành nghề dưới 36 tháng vẫn có thể được giao phụ trách một chuyên khoa cụ thể trong phòng khám, miễn là họ đủ điều kiện pháp lý theo quy định trên.
Tình huống giả định:
Bác sĩ trẻ được giao phụ trách chuyên khoa nội trong phòng khám
Bác sĩ Nguyễn Trọng Phúc, 29 tuổi, được cấp giấy phép hành nghề chuyên khoa nội từ năm 2022 và đang làm việc toàn thời gian tại một phòng khám đa khoa tư nhân tại Bình Dương. Tuy chưa đủ 36 tháng kinh nghiệm, nhưng anh Phúc được bổ nhiệm làm người phụ trách chuyên khoa nội vì đáp ứng đủ yêu cầu về chuyên môn và giấy phép hành nghề.
Khi cơ quan quản lý y tế đến kiểm tra, phòng khám vẫn đáp ứng đủ điều kiện pháp lý vì anh Phúc không phải là người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật chung của toàn bộ cơ sở mà chỉ phụ trách một bộ phận chuyên môn - và pháp luật không yêu cầu bắt buộc 36 tháng kinh nghiệm cho vị trí này.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Bác sĩ có được phụ trách nhiều bộ phận trong bệnh viện không?
Khoản 6 và 7 Điều 27 Nghị định 96/2023/NĐ-CP quy định:
Điều 27. Hướng dẫn đăng ký hành nghề
Ngoài việc tuân thủ các nguyên tắc về đăng ký hành nghề tại Điều 36 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, việc đăng ký hành nghề thực hiện theo hướng dẫn sau đây:
...
6. Người hành nghề chỉ được phụ trách một bộ phận chuyên môn trong cùng một bệnh viện.
7. Người hành nghề là người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật của bệnh viện có thể kiêm nhiệm phụ trách một bộ phận chuyên môn của bệnh viện đó nhưng phải phù hợp với phạm vi hành nghề.
...
Mỗi bác sĩ chỉ được phụ trách một bộ phận chuyên môn duy nhất trong cùng một bệnh viện. Việc giới hạn này nhằm đảm bảo tính chuyên sâu và chất lượng quản lý chuyên môn trong từng lĩnh vực y tế. Trường hợp ngoại lệ là khi bác sĩ giữ chức danh người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật của toàn bệnh viện. Khi đó, họ có thể kiêm nhiệm thêm một bộ phận chuyên môn, nhưng điều kiện bắt buộc là phải phù hợp với phạm vi hành nghề đã được cấp phép.
Việc phân định rõ vai trò và phạm vi phụ trách này giúp tránh tình trạng bác sĩ kiêm nhiệm quá nhiều vị trí, ảnh hưởng đến hiệu quả chuyên môn và chất lượng khám chữa bệnh. Nếu cố tình để một bác sĩ phụ trách nhiều bộ phận trái quy định, cơ sở khám chữa bệnh có thể bị xử phạt khi bị thanh tra.
Tình huống giả định:
Bệnh viện bị nhắc nhở vì để một bác sĩ phụ trách hai khoa
Tại một bệnh viện tư nhân ở Đà Nẵng, bác sĩ Lê Thị Ngọc Hà - người có giấy phép hành nghề chuyên khoa nhi và sản được phân công đồng thời làm trưởng khoa Nhi và trưởng khoa Sản. Khi đoàn thanh tra Sở Y tế kiểm tra, bệnh viện bị yêu cầu điều chỉnh vì vi phạm quy định chỉ được phân công một người phụ trách một bộ phận chuyên môn duy nhất trong cùng bệnh viện. Mặc dù bác sĩ Hà có đủ chuyên môn ở cả hai chuyên khoa, việc kiêm nhiệm này vẫn không hợp lệ theo pháp luật hiện hành.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Việc bổ nhiệm bác sĩ phụ trách chuyên môn trong cơ sở khám chữa bệnh cần căn cứ vào đúng vị trí và chức danh. Đối với bộ phận chuyên môn trong phòng khám, bác sĩ không bắt buộc phải có đủ 36 tháng hành nghề, miễn là có giấy phép phù hợp và làm việc toàn thời gian. Tuy nhiên, trong bệnh viện, mỗi bác sĩ chỉ được phụ trách một bộ phận chuyên môn. Trường hợp kiêm nhiệm chỉ được áp dụng với người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật, và phải đúng phạm vi hành nghề.