Người lao động ký hợp đồng dưới 01 tháng không phải thử việc; nếu người sử dụng lao động yêu cầu có thể sẽ bị phạt đến 2.000.000 đồng theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Thử việc là bước quan trọng giúp cả người lao động và người sử dụng lao động đánh giá sự phù hợp trước khi ký hợp đồng chính thức. Tuy nhiên, Bộ luật Lao động 2019 quy định rõ không áp dụng thử việc đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng. Nếu người sử dụng lao động vẫn yêu cầu thử việc sẽ bị xử phạt hành chính.
1. Có được yêu cầu thử việc đối với người lao động làm việc dưới 01 tháng không?
Điều 24 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 24. Thử việc
…
3. Không áp dụng thử việc đối với người lao động giao kết hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng.
Khoản 3 Điều 24 Bộ luật Lao động 2019 quy định rõ, người lao động ký hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng thì không phải thử việc. Lý do là thời gian làm việc quá ngắn, việc áp dụng thử việc sẽ khiến người lao động bị thiệt thòi về quyền lợi và không cần thiết để đánh giá năng lực. Do đó, người sử dụng lao động phải ký hợp đồng lao động ngay, bảo đảm đầy đủ quyền và nghĩa vụ cho người lao động.
Tình huống giả định
-
Người lao động ký hợp đồng 20 ngày nhưng bị yêu cầu thử việc 5 ngày
Ngày 12/6/2025, chị Trần Thị Hoa (trú tại Phường Bàn Cờ, TP. Hồ Chí Minh), được nhận vào làm việc tại một cửa hàng bán đồ lưu niệm với hợp đồng lao động thời hạn 20 ngày. Quản lý cửa hàng yêu cầu chị Hoa phải thử việc 5 ngày trước khi ký hợp đồng chính thức. -
Người lao động nắm rõ quy định và từ chối thử việc
Do đã tìm hiểu trước quy định tại Điều 24 Bộ luật Lao động 2019, chị Hoa biết rõ hợp đồng dưới 01 tháng không áp dụng thử việc. Ngay tại buổi trao đổi, chị đã dẫn chứng điều luật và khẳng định mình có quyền được ký hợp đồng lao động ngay. -
Người sử dụng lao động buộc phải chấp nhận, ký hợp đồng chính thức
Trước sự kiên quyết của chị Hoa cùng căn cứ pháp luật cụ thể, quản lý cửa hàng đã hủy yêu cầu thử việc và ký hợp đồng lao động thời hạn 20 ngày ngay trong ngày. Nhờ nắm rõ luật, chị Hoa bảo vệ được quyền lợi hợp pháp của mình.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu người sử dụng lao động yêu cầu thử việc thì có bị xử phạt không?
Điều 10, Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 10. Vi phạm quy định về thử việc
1. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Yêu cầu thử việc đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Theo Điều 10 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, nếu người sử dụng lao động yêu cầu thử việc đối với người lao động ký hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng thì sẽ bị xử phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Đây là mức phạt tiền đối với cá nhân còn đối với tổ chức thì mức xử phạt sẽ từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Tình huống giả định
-
Người sử dụng lao động dịch vụ thời vụ yêu cầu thử việc
Công ty Dịch vụ An Bình tại Phường Cầu Ông Lãnh (TP. Hồ Chí Minh) tuyển 15 lao động làm công việc phát tờ rơi trong 25 ngày nhưng lại yêu cầu mỗi người thử việc 3 ngày. -
Người lao động phản ánh tới cơ quan chức năng
Một số lao động biết rõ quy định đã gửi đơn phản ánh tới Sở Nội vụ TP. Hồ Chí Minh. -
Người sử dụng lao động bị xử phạt
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng xác định công ty vi phạm và xử phạt 2.000.000 đồng, đồng thời yêu cầu ký hợp đồng lao động ngay với 15 người này.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Người lao động làm việc theo hợp đồng dưới 01 tháng không phải thử việc theo quy định của Bộ luật Lao động 2019. Nếu người sử dụng lao động vẫn yêu cầu, đây là hành vi trái luật và có thể bị xử phạt hành chính. Nếu cá nhân vi phạm thì bị phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng, nếu là tổ chức thì mức xử phạt gấp đôi.
