Mua bán dâm là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm dưới mọi hình thức nhằm bảo vệ trật tự xã hội và đạo đức công cộng. Hành vi mua dâm và bán dâm đều cấu thành mại dâm và có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm tùy mức độ. Trong trường hợp vợ tổ chức mua bán dâm tại cơ sở kinh doanh do chồng đứng tên quản lý, pháp luật vẫn có cơ chế xử lý người chồng kể cả khi không biết hành vi vi phạm đang diễn ra tại cơ sở của mình.
1. Mua bán dâm là gì?
Theo Điều 3 Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm năm 2003:
Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm 2003
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Pháp lệnh này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Bán dâm là hành vi giao cấu của một người với người khác để được trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác.
2. Mua dâm là hành vi của người dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác trả cho người bán dâm để được giao cấu.
3. Mại dâm là hành vi mua dâm, bán dâm.
4. Chứa mại dâm là hành vi sử dụng, thuê, cho thuê hoặc mượn, cho mượn địa điểm, phương tiện để thực hiện việc mua dâm, bán dâm.
5. Tổ chức hoạt động mại dâm là hành vi bố trí, sắp xếp để thực hiện việc mua dâm, bán dâm.
6. Cưỡng bức bán dâm là hành vi dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn buộc người khác phải thực hiện việc bán dâm.
7. Môi giới mại dâm là hành vi dụ dỗ hoặc dẫn dắt của người làm trung gian để các bên thực hiện việc mua dâm, bán dâm.
8. Bảo kê mại dâm là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, uy tín hoặc dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực để bảo vệ, duy trì hoạt động mại dâm.
Mua bán dâm là quan hệ trao đổi tình dục có mục đích vụ lợi, thể hiện qua việc một người đưa tiền hoặc tài sản, người kia thực hiện hành vi giao cấu. Dù việc thỏa thuận diễn ra tự nguyện hay không, bản chất của hành vi vẫn bị coi là vi phạm pháp luật vì ảnh hưởng đến đạo đức xã hội và dễ phát sinh các hành vi trái pháp luật khác như môi giới, tổ chức chứa chấp, cưỡng ép…
Khác với quan hệ tình cảm tự nguyện, mua bán dâm có yếu tố trao đổi lợi ích vật chất, dù chỉ là tiền mặt, đồ dùng, chỗ ở hoặc bất kỳ giá trị nào khác. Pháp luật Việt Nam không công nhận mại dâm là một hình thức lao động hợp pháp, do đó mọi hình thức mua bán dâm đều bị nghiêm cấm.
Ngoài ra, từ hành vi mua bán đơn lẻ có thể phát sinh các vi phạm nghiêm trọng hơn như môi giới mại dâm, tổ chức hoạt động mại dâm, hoặc lợi dụng kinh doanh để thực hiện mại dâm. Các hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy mức độ vi phạm.
Tình huống giả định:
Bị xử phạt vì trả tiền để được "qua đêm" với tiếp viên tại quán karaoke
-
Thỏa thuận qua đêm có trả tiền sau giờ hát karaoke
Tháng 3 năm 2025, Nguyễn Văn Tín (33 tuổi, trú tại Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh) đến hát tại quán karaoke Thiên Hương trên đường Phạm Văn Đồng. Trong lúc hát, Tín có mời nữ tiếp viên tên Trần Ngọc Trúc (22 tuổi) ngồi cùng phòng. Sau khi trò chuyện, hai người thỏa thuận sẽ qua đêm với nhau tại một khách sạn gần đó với số tiền 3 triệu đồng. -
Bị phát hiện trong đợt kiểm tra hành chính
Rạng sáng ngày 12 tháng 3 năm 2025, Công an Phường Hiệp Bình Chánh, Thành phố Thủ Đức tiến hành kiểm tra hành chính một số khách sạn trên địa bàn. Tại khách sạn Hoàng Kim, lực lượng chức năng phát hiện Nguyễn Văn Tín và Trần Ngọc Trúc đang lưu trú cùng phòng, có dấu hiệu vi phạm. Qua làm việc, cả hai khai nhận đã có thỏa thuận mua bán dâm với giá tiền rõ ràng và đồng ý thực hiện hành vi giao cấu. -
Xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật
Ngày 15 tháng 3 năm 2025, Nguyễn Văn Tín bị xử phạt hành chính 5.000.000 đồng vì hành vi mua dâm theo Điều 22 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Trần Ngọc Trúc bị xử phạt 3.000.000 đồng vì hành vi bán dâm. Quán karaoke Thiên Hương bị lập biên bản vi phạm hành chính trong hoạt động kinh doanh, nhưng không bị xử lý hình sự do không phát hiện hành vi tổ chức mại dâm tại cơ sở.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Vợ tổ chức bán dâm tại cơ sở do chồng quản lý thì xử lý người chồng ra sao?
Khoản 1, 2 Điều 4 Pháp lệnh phòng, chống mại dâm năm 2003 quy định:
Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm 2003
Điều 4. Các hành vi bị nghiêm cấm
Nghiêm cấm các hành vi sau đây:
1. Mua dâm;
2. Bán dâm;
...
Điều 27 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định:
Điều 27. Hành vi lợi dụng kinh doanh, dịch vụ để hoạt động mua dâm, bán dâm
1. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng việc mua dâm, bán dâm và các hoạt động tình dục khác làm phương thức kinh doanh.
2. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người đứng đầu, người đại diện theo pháp luật, người được giao quản lý cơ sở kinh doanh, dịch vụ để xảy ra hoạt động mua dâm, bán dâm, khiêu dâm, kích dục ở cơ sở do mình quản lý.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự từ 06 tháng đến 12 tháng đối với hành vi quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này;
b) Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này.
Trong trường hợp người vợ đứng ra tổ chức mua bán dâm tại cơ sở kinh doanh, và người chồng là người trực tiếp quản lý cơ sở đó, thì người chồng vẫn bị xem là để xảy ra vi phạm trong phạm vi trách nhiệm của mình. Mức xử phạt được áp dụng là từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với cá nhân.
Quy định này không đặt điều kiện người quản lý phải biết hay không biết hành vi mua bán dâm diễn ra. Miễn là hành vi đã xảy ra tại cơ sở thuộc phạm vi quản lý của người đó, thì trách nhiệm hành chính vẫn được áp dụng.
Ngoài hình phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự từ 06 đến 12 tháng, hoặc trục xuất khỏi Việt Nam nếu là người nước ngoài.
Ngoài ra, nếu trong quá trình hoạt động có phát sinh lợi ích bất hợp pháp từ hành vi vi phạm, người vi phạm còn bị buộc nộp lại toàn bộ số lợi đó theo quy định tại khoản 4 Điều 27.
Tình huống giả định:
Vợ tổ chức bán dâm trong quán massage do chồng đứng tên đăng ký
-
Quán massage hoạt động hợp pháp nhưng bị biến tướng
Tháng 4 năm 2025, ông Nguyễn Thành Trung (sinh năm 1984, trú tại Phường Phú Mỹ, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh) đứng tên đăng ký kinh doanh một cơ sở massage tên là Minh Tâm tại đường Nguyễn Văn Linh. Người trực tiếp điều hành hoạt động hằng ngày tại cơ sở là bà Trần Thị Thu Hằng - vợ ông Trung. Do quen biết nhiều nhân viên nữ, bà Hằng đã âm thầm tổ chức cho một số tiếp viên bán dâm cho khách sau giờ massage. -
Bị phát hiện khi kiểm tra đột xuất
Ngày 9 tháng 5 năm 2025, Công an Thành phố Thủ Đức phối hợp với Phòng Văn hóa – Xã hội tiến hành kiểm tra đột xuất cơ sở massage Minh Tâm. Tại hai phòng massage trong cơ sở, lực lượng chức năng phát hiện hai cặp nam nữ đang thực hiện hành vi mua bán dâm. Qua làm việc, các tiếp viên khai nhận được bà Hằng sắp xếp và nhận tiền môi giới. -
Xử lý người chồng với tư cách người quản lý cơ sở
Dù không trực tiếp điều hành hoạt động hằng ngày, ông Nguyễn Thành Trung bị xác định là người đại diện theo pháp luật và là người đứng tên giấy phép hoạt động của cơ sở. Căn cứ theo khoản 2 Điều 27 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, ông Trung bị xử phạt hành chính 35.000.000 đồng vì đã để xảy ra hoạt động mua bán dâm tại cơ sở do mình quản lý. Đồng thời, cơ quan công an tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự trong 12 tháng đối với cơ sở massage Minh Tâm. Bà Trần Thị Thu Hằng bị lập hồ sơ riêng để xem xét xử lý theo mức độ tổ chức mại dâm.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Mua bán dâm là hành vi vi phạm pháp luật, bị nghiêm cấm tuyệt đối dưới mọi hình thức. Cá nhân mua hoặc bán dâm đều bị xử phạt hành chính. Trong trường hợp người vợ tổ chức bán dâm tại cơ sở do chồng đứng tên quản lý, người chồng vẫn có thể bị xử phạt từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng, bất kể có biết hay không. Ngoài ra, cơ sở vi phạm còn có thể bị tước giấy phép đủ điều kiện về an ninh, trật tự theo quy định
