Hành vi trộm cắp tài sản khi Shipper đang giao hàng ngày càng xuất hiện nhiều hơn trong đời sống. Trong những trường hợp chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, người vi phạm vẫn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính. Nếu giá trị hàng hóa đủ lớn hoặc có tình tiết tăng nặng, hành vi trộm hàng hóa của Shipper hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.
1. Trộm hàng hóa của Shipper có bị xử phạt vi phạm hành chính không?
Khoản 1 và khoản 3 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 15. Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác
1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Trộm cắp tài sản, xâm nhập vào khu vực nhà ở, kho bãi hoặc địa điểm khác thuộc quản lý của người khác nhằm mục đích trộm cắp, chiếm đoạt tài sản;
b) Công nhiên chiếm đoạt tài sản;...
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1...
b) Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này....
Theo quy định trên, hành vi trộm hàng hóa của Shipper được xem là hành vi xâm phạm tài sản của cá nhân khác, và có thể bị xử phạt hành chính nếu chưa đủ điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự. Mức phạt cụ thể là từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng, kèm theo hình thức xử phạt bổ sung như tịch thu hàng hóa đã trộm.
Đối với người nước ngoài thực hiện hành vi này, ngoài việc bị phạt tiền và tịch thu tang vật, họ còn có thể bị trục xuất khỏi lãnh thổ Việt Nam theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 15 cùng nghị định.
Việc xử lý hành vi trộm hàng hóa của Shipper dưới hình thức hành chính thường áp dụng trong các trường hợp giá trị tài sản nhỏ, người vi phạm lần đầu và chưa có dấu hiệu cấu thành tội phạm hình sự. Tuy nhiên, cơ quan chức năng vẫn sẽ căn cứ vào từng tình huống cụ thể để xác định hình thức xử lý phù hợp, tránh để xảy ra tình trạng coi nhẹ hành vi trộm cắp trong môi trường giao nhận hàng hóa đang ngày càng phổ biến.
Tình huống giả định
Người đàn ông bị xử phạt hành chính vì lấy gói hàng từ giỏ xe của Shipper
Tháng 6/2025, tại phường Hiệp Bình Chánh, TP. Thủ Đức, anh Trần Văn Hào – một Shipper đang giao hàng cho khách – dựng xe máy bên lề đường để gọi điện xác nhận địa chỉ. Trong lúc sơ ý, một người đàn ông tên Lê Văn Hạnh (41 tuổi) đi ngang qua, nhanh chóng mở giỏ xe và lấy đi một gói hàng trị giá khoảng 1.200.000 đồng. Camera an ninh từ một cửa hàng gần đó ghi lại toàn bộ sự việc.
Sau khi bị phát hiện, ông Hạnh thừa nhận hành vi và giao nộp lại tang vật. Công an phường lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt ông Hạnh 2.500.000 đồng theo điểm a khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Gói hàng được hoàn trả cho Shipper để tiếp tục giao đến tay người nhận.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Trộm hàng hóa của Shipper có thể bị phạt tù không?
Khoản 1 Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:
Điều 173. Tội trộm cắp tài sản
1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 174, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
...
Căn cứ quy định trên, người trộm hàng hóa của Shipper có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tài sản có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên, hoặc giá trị nhỏ hơn nhưng thuộc các trường hợp đặc biệt như tái phạm, gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, hoặc tài sản bị trộm là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại.
Tùy theo mức độ nghiêm trọng và các tình tiết tăng nặng, người phạm tội có thể bị áp dụng các khung hình phạt từ 6 tháng tù đến 3 năm, 7 năm, 15 năm, thậm chí tối đa lên đến 20 năm tù. Ngoài ra, Tòa án còn có thể phạt tiền bổ sung từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng tùy theo từng vụ việc cụ thể.
Việc xử lý hình sự trong những trường hợp này nhằm bảo vệ tài sản của công dân, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động giao hàng ngày càng phát triển và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người làm nghề giao nhận.
Tình huống giả định
Người phụ nữ bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì trộm điện thoại từ đơn hàng của Shipper
Tháng 4/2025, chị Trần Thị Hồng (ngụ tại huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) phát hiện trong đơn hàng mà Shipper để trên xe có một hộp điện thoại iPhone 15 Pro trị giá hơn 30 triệu đồng. Khi Shipper đi vào nhà giao hàng khác và để xe ngoài cổng, chị Hồng nhanh tay lấy hộp điện thoại và giấu vào túi xách cá nhân.
Hành vi bị phát hiện qua camera an ninh trong khu vực và báo lên công an xã. Sau quá trình điều tra, cơ quan công an xác định tài sản bị chiếm đoạt có giá trị lớn và hành vi đủ yếu tố cấu thành tội trộm cắp tài sản theo khoản 2 Điều 173 Bộ luật Hình sự.
Chị Hồng bị khởi tố và sau đó bị Tòa án tuyên phạt 2 năm tù giam. Đồng thời, chị còn bị buộc bồi thường toàn bộ giá trị chiếc điện thoại và bị xử phạt bổ sung 10 triệu đồng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Trộm hàng hóa của Shipper là hành vi xâm phạm tài sản người khác và có thể bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định pháp luật. Nếu giá trị hàng hóa không lớn, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính từ 2 đến 3 triệu đồng và bị tịch thu tang vật. Trong trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người thực hiện hành vi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù lên đến 20 năm tù, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.
