Họp báo là một hình thức phổ biến để tổ chức, doanh nghiệp công bố thông tin chính thức ra công chúng, đặc biệt trong các sự kiện lớn hoặc vấn đề được dư luận quan tâm. Tuy nhiên, nếu tự ý tổ chức họp báo mà không thông báo trước cho cơ quan quản lý, tổ chức đó có thể bị xử phạt hành chính. Ngoài ra, ngay cả khi đã thông báo, nếu nội dung buổi họp báo không đúng với nội dung đã đăng ký thì vẫn có nguy cơ bị xử lý theo quy định.
1. Tổ chức họp báo mà không xin phép có bị phạt không?
Khoản 1 Điều 11 Nghị định 119/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 11. Vi phạm quy định về họp báo
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi họp báo nhưng không thông báo trước bằng văn bản hoặc thông báo không đúng thời gian quy định.
...
Quy định pháp luật yêu cầu mọi tổ chức trước khi tổ chức họp báo đều phải gửi văn bản thông báo đến Sở Thông tin và Truyền thông chậm nhất là 48 giờ trước khi tổ chức. Mục đích của việc này là để đảm bảo công tác quản lý, kiểm tra nội dung và tính minh bạch trong hoạt động truyền thông.
Nếu một tổ chức tự ý tổ chức họp báo mà không gửi thông báo trước hoặc thông báo sai thời gian, thì hành vi này bị xem là vi phạm hành chính và sẽ bị xử phạt từ 1 triệu đến 3 triệu đồng nếu chủ thể là tổ chức.
Tình huống giả định
-
Doanh nghiệp tổ chức họp báo tại TP. Huế mà không thông báo trước
Công ty TNHH Truyền thông Song Hành tổ chức một buổi họp báo giới thiệu sản phẩm mới vào ngày 15/7/2025 tại phường Thuận Thành, thành phố Huế. Tuy nhiên, công ty không gửi văn bản thông báo cho Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Thừa Thiên Huế trước buổi họp báo.
-
Cơ quan chức năng phát hiện và lập biên bản xử phạt
Sau khi nhận phản ánh từ báo chí, Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông tiến hành kiểm tra và xác định công ty Song Hành không thực hiện nghĩa vụ thông báo trước bằng văn bản theo quy định. Biên bản vi phạm hành chính được lập tại chỗ.
-
Công ty bị xử phạt và rút kinh nghiệm cho các sự kiện sau
Căn cứ điểm 1 Điều 11 Nghị định 119/2020/NĐ-CP, công ty bị xử phạt 2.000.000 đồng, đồng thời được yêu cầu tuân thủ đúng quy trình pháp lý trước khi tổ chức các sự kiện tương tự trong tương lai.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nội dung họp báo không đúng với nội dung đã đăng ký có bị phạt không?
Khoản 2 Điều 11 Nghị định 119/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 11. Vi phạm quy định về họp báo
...
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi họp báo có nội dung không đúng với nội dung đã được cơ quan quản lý nhà nước về báo chí trả lời chấp thuận hoặc không đúng với nội dung đã thông báo với cơ quan quản lý nhà nước về báo chí.
...
Việc tổ chức họp báo không chỉ cần thủ tục thông báo đúng hạn, mà nội dung buổi họp báo cũng phải đúng với nội dung đã được cơ quan quản lý nhà nước về báo chí xác nhận hoặc đồng ý. Đây là điều kiện bắt buộc nhằm tránh tình trạng lợi dụng họp báo để phát tán thông tin sai lệch, gây ảnh hưởng đến an ninh thông tin, uy tín tổ chức, cá nhân hoặc gây rối trật tự dư luận.
Việc nói sai nội dung đã đăng ký tại họp báo là hành vi vi phạm có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt trong các lĩnh vực như tài chính, chính trị, xã hội... Do đó, pháp luật quy định mức xử phạt nghiêm khắc hơn so với lỗi không thông báo họp báo – với mức phạt lên đến 5 triệu đồng đối với tổ chức vi phạm.
Tình huống giả định
-
Trung tâm tổ chức họp báo với nội dung vượt ngoài phạm vi đăng ký
Tháng 5/2025, Trung tâm Nghiên cứu và Thống kê Truyền thông Việt tổ chức họp báo công bố kết quả khảo sát truyền thông tại phường Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn. Trong văn bản gửi Sở Thông tin và Truyền thông, đơn vị chỉ đăng ký nội dung “kết quả khảo sát xu hướng người dùng mạng xã hội”.
-
Tuy nhiên, buổi họp báo lại đề cập tới nhiều vấn đề chính trị nhạy cảm
Tại sự kiện, đại diện Trung tâm trình bày thêm nội dung “ảnh hưởng chính trị của truyền thông xã hội đến bầu cử địa phương” – một phần không nằm trong nội dung đã thông báo. Một số báo đài có mặt đưa tin lại nội dung này khiến dư luận chú ý và có phản hồi trái chiều.
-
Sở Thông tin và Truyền thông vào cuộc kiểm tra và xử phạt vi phạm
Sau khi xác minh, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lạng Sơn xác định nội dung họp báo có phần không đúng với nội dung đã đăng ký. Căn cứ điểm 2 Điều 11 Nghị định 119/2020/NĐ-CP, đơn vị bị xử phạt 4.000.000 đồng và buộc đính chính công khai trên website của mình.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật quy định rõ những yêu cầu khi tổ chức họp báo để bảo đảm tính minh bạch, đúng mục đích và an toàn thông tin trong hoạt động truyền thông. Nếu tổ chức họp báo mà không gửi thông báo trước bằng văn bản, tổ chức vi phạm có thể bị xử phạt từ 1 đến 3 triệu đồng. Trường hợp nội dung họp báo sai lệch so với nội dung đã đăng ký, mức phạt có thể lên tới 5 triệu đồng, đồng thời có thể bị áp dụng thêm các biện pháp xử lý khác nếu nội dung vi phạm nghiêm trọng.
