Thuyền bộ là tập thể thuyền viên thuộc định biên tàu biển, gồm thuyền trưởng và sĩ quan. Chủ tàu phải bố trí đủ nhân lực, bảo hiểm và điều kiện làm việc đúng luật.
Trong hoạt động hàng hải, thuyền bộ là lực lượng nòng cốt vận hành tàu biển, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho mọi chuyến hải trình. Họ không chỉ chịu trách nhiệm kỹ thuật và điều khiển mà còn giữ vai trò quan trọng trong việc tuân thủ quy định pháp luật quốc tế và Việt Nam về hàng hải.
1. Thuyền bộ là gì?

Căn cứ theo Điều 50 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 50. Thuyền bộ
Thuyền bộ là những thuyền viên thuộc định biên của tàu biển, bao gồm thuyền trưởng, các sĩ quan và các chức danh khác được bố trí làm việc trên tàu biển.
Thuyền bộ là nhóm nhân sự chủ chốt của tàu, mỗi người giữ một vị trí và nhiệm vụ cụ thể như thuyền trưởng, máy trưởng, hoa tiêu, thủy thủ, đầu bếp,… Họ phối hợp với nhau để đảm bảo việc điều khiển, vận hành, duy trì an toàn kỹ thuật, sinh hoạt và thực hiện quy định hàng hải trong suốt hành trình của tàu.
Tình huống giả định

-
Đăng ký định biên thuyền bộ
Ngày 12/9/2025, Công ty Vận tải Biển An Phú nộp hồ sơ đăng ký định biên cho tàu chở hàng “Biển Xanh 05” tại Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam. Danh sách gồm thuyền trưởng Nguyễn Văn Hòa, hai sĩ quan và tám thuyền viên. -
Phê duyệt nhân sự
Sau khi kiểm tra bằng cấp chuyên môn, chứng chỉ an toàn hàng hải và điều kiện sức khỏe, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam xác nhận toàn bộ thuyền viên đủ điều kiện làm việc trên tàu. -
Kết quả
Tàu “Biển Xanh 05” chính thức được phê duyệt thuyền bộ hợp lệ, đủ điều kiện ra khơi theo quy định của Bộ luật Hàng hải Việt Nam.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
2. Trách nhiệm của chủ tàu đối với thuyền bộ

Căn cứ theo Điều 51 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 51. Trách nhiệm của chủ tàu đối với thuyền bộ
1. Bố trí đủ thuyền viên theo định biên của tàu biển và bảo đảm thuyền viên phải có đủ điều kiện làm việc trên tàu biển quy định tại khoản 2 Điều 59 của Bộ luật này.
2. Quy định chức danh, nhiệm vụ theo chức danh của thuyền viên, trừ các chức danh do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.
3. Bảo đảm điều kiện làm việc, sinh hoạt của thuyền viên trên tàu biển theo quy định của pháp luật.
4. Mua bảo hiểm tai nạn và bảo hiểm bắt buộc khác cho thuyền viên làm việc trên tàu biển theo quy định của pháp luật.
Chủ tàu phải bảo đảm các yếu tố nhân sự và phúc lợi cho thuyền bộ, nhằm duy trì sự an toàn và ổn định khi tàu hoạt động. Việc mua bảo hiểm không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là cơ chế bảo vệ quyền lợi của thuyền viên trong trường hợp rủi ro, tai nạn hoặc sự cố trên biển.
Tình huống giả định

-
Ký hợp đồng và mua bảo hiểm
Ngày 22/10/2025, Công ty TNHH Vận tải Hải Dương ký hợp đồng lao động với toàn bộ thuyền viên tàu “Đại Lộc”, đồng thời mua bảo hiểm tai nạn hàng hải và bảo hiểm bắt buộc khác theo quy định pháp luật. -
Phát sinh sự cố trên biển
Trong hành trình đến cảng Singapore, tàu gặp sự cố kỹ thuật khiến một thuyền viên bị thương nhẹ trong khi làm việc. Chủ tàu nhanh chóng kích hoạt chính sách bảo hiểm và hỗ trợ y tế kịp thời. -
Kết quả
Thuyền viên được bồi thường đầy đủ theo hợp đồng bảo hiểm, bảo đảm quyền lợi hợp pháp và thể hiện trách nhiệm của chủ tàu đối với thuyền bộ.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
3. Kết luận
Thuyền bộ là nhân tố trọng yếu trong hoạt động hàng hải, chịu trách nhiệm vận hành và đảm bảo an toàn cho tàu biển. Chủ tàu có nghĩa vụ quản lý, bảo vệ và tạo điều kiện làm việc tốt nhất cho thuyền viên, thể hiện sự tuân thủ pháp luật và trách nhiệm xã hội trong ngành hàng hải.





