Người thuê tàu định hạn được quyền khai thác khu vực chuyên dụng trên tàu, nhưng phải sử dụng đúng mục đích, hợp pháp và trả tàu đúng hạn theo quy định.
Thuê tàu biển định hạn là hình thức cho phép người thuê sử dụng tàu trong một thời gian nhất định để vận chuyển hàng hóa, hành khách hoặc hành lý. Tuy nhiên, bên thuê không trở thành chủ sở hữu tàu mà chỉ có quyền khai thác trong phạm vi hợp đồng, đồng thời phải tuân thủ nghiêm ngặt các nghĩa vụ được pháp luật quy định.
1. Quyền của người thuê tàu định hạn
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 222. Quyền của người thuê tàu định hạn
1. Người thuê tàu có toàn quyền sử dụng các khu vực chuyên dùng ở trên tàu để vận chuyển hàng hóa, hành khách, hành lý.
2. Người thuê tàu không có quyền sử dụng khu vực khác ở trên tàu để vận chuyển hàng hóa, hành khách, hành lý, trừ trường hợp được chủ tàu đồng ý.
Người thuê tàu định hạn được quyền khai thác thương mại con tàu trong giới hạn hợp đồng, bao gồm quyền sắp xếp tuyến hành trình, vận chuyển hàng hóa và điều hành hoạt động vận tải. Tuy nhiên, quyền này chỉ được thực hiện trong phạm vi cho phép và không làm ảnh hưởng đến quyền sở hữu, quyền quản lý kỹ thuật của chủ tàu.
Tình huống giả định
-
Thỏa thuận thuê tàu định hạn
Ngày 15/5/2025, Công ty TNHH Vận tải Biển Hòa Phát ký hợp đồng thuê tàu “Ocean Star” của Công ty Cổ phần Biển Việt trong thời hạn 6 tháng để vận chuyển container tuyến Việt Nam – Singapore. -
Sử dụng khu vực chuyên dụng
Người thuê khai thác khu vực hầm hàng, boong container và khoang chứa hàng hóa đúng mục đích, tuân thủ quy trình bảo đảm an toàn hàng hải. -
Kết quả
Hoạt động vận tải diễn ra suôn sẻ, chủ tàu ghi nhận người thuê sử dụng tàu đúng thỏa thuận.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
2. Nghĩa vụ của người thuê tàu định hạn
Căn cứ theo Điều 223 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy định:
Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015
Điều 223. Nghĩa vụ của người thuê tàu định hạn
1. Người thuê tàu có nghĩa vụ sử dụng tàu đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng và phải quan tâm thích đáng các quyền lợi của chủ tàu.
2. Người thuê tàu có nghĩa vụ bảo đảm tàu chỉ được sử dụng để vận chuyển hàng hóa, hành khách và hành lý hợp pháp.
3. Sau khi hết hạn cho thuê tàu, người thuê tàu có nghĩa vụ trả tàu cho chủ tàu đúng địa điểm, thời điểm và trạng thái kỹ thuật đã thỏa thuận trong hợp đồng, trừ những hao mòn tự nhiên của tàu.
Nghĩa vụ của người thuê tàu định hạn nhằm bảo đảm tính an toàn, hợp pháp và bảo vệ quyền sở hữu của chủ tàu. Trong quá trình sử dụng, người thuê phải tôn trọng các tiêu chuẩn kỹ thuật, không vận chuyển hàng cấm hoặc hành khách trái phép, đồng thời chịu trách nhiệm khôi phục tình trạng kỹ thuật của tàu khi hết hạn thuê. Việc vi phạm các nghĩa vụ này có thể dẫn đến trách nhiệm bồi thường hoặc chấm dứt hợp đồng thuê tàu.
Tình huống giả định
-
Trả tàu sau khi hết hạn thuê
Ngày 10/11/2025, Công ty TNHH Đại Dương Xanh kết thúc hợp đồng thuê tàu “Hải Minh 08” sau 9 tháng khai thác tuyến nội địa. -
Kiểm tra kỹ thuật tàu
Chủ tàu và đại diện kỹ thuật kiểm tra, xác nhận tàu được trả đúng thời gian, địa điểm, chỉ có hao mòn tự nhiên, không phát sinh hư hỏng. -
Kết quả
Hai bên hoàn tất thanh lý hợp đồng đúng quy định theo Điều 223 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo
3. Kết luận
Người thuê tàu định hạn có quyền khai thác tàu trong phạm vi hợp đồng, đồng thời phải tuân thủ nghiêm các nghĩa vụ về mục đích sử dụng, tính hợp pháp và thời hạn trả tàu. Quy định tại Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 giúp bảo đảm cân bằng lợi ích giữa chủ tàu và người thuê, góp phần duy trì trật tự, an toàn và hiệu quả trong hoạt động vận tải biển.
