Khi xảy ra cháy nổ hoặc tình huống cần cứu nạn, cứu hộ, việc báo tin kịp thời đến cơ quan chức năng đóng vai trò đặc biệt quan trọng để bảo vệ người và tài sản. Từ ngày 1/1/2026, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 quy định rõ số điện thoại thống nhất trên toàn quốc để tiếp nhận tin báo về cháy và cứu nạn là số 114. Đồng thời, hành vi cố ý báo cháy, báo cứu nạn giả sẽ bị xử phạt hành chính nặng với mức phạt có thể lên tới 15 triệu đồng.
1. Số điện thoại báo cháy, báo cứu nạn cứu hộ thống nhất trên toàn quốc là số mấy?
Căn cứ tại Điều 6 Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024, quy định:
Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024
Điều 6. Báo cháy, báo tình huống cứu nạn, cứu hộ
1. Người phát hiện cháy, tình huống cứu nạn, cứu hộ thì báo ngay cho lực lượng phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, cơ quan Công an hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi gần nhất.
2. Thông tin báo cháy, báo tình huống cứu nạn, cứu hộ được thực hiện bằng hiệu lệnh, điện thoại hoặc tín hiệu từ thiết bị truyền tin báo cháy hoặc báo trực tiếp cho cơ quan, lực lượng quy định tại khoản 1 Điều này.
Số điện thoại báo cháy, báo tình huống cứu nạn, cứu hộ được quy định thống nhất trong cả nước là 114.
3. Lực lượng phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, cơ quan Công an hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nhận được tin báo phải thông tin ngay cho lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có thẩm quyền để giải quyết.
Theo quy định mới từ Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ năm 2024 (có hiệu lực từ 1/1/2026), mọi cá nhân khi phát hiện cháy hoặc tình huống cần cứu hộ đều có trách nhiệm báo tin ngay cho lực lượng chức năng thông qua số điện thoại 114.
Người dân có thể báo tin cháy, cứu nạn bằng điện thoại, thiết bị báo cháy tự động, hoặc báo trực tiếp cho công an, chính quyền địa phương nơi gần nhất. Sau khi nhận được tin báo, các cơ quan này sẽ thông tin ngay đến lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có thẩm quyền để xử lý.
Việc sử dụng số điện thoại 114 góp phần tạo nên hệ thống phản ứng nhanh đồng bộ, tăng hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng chức năng, đồng thời giúp người dân dễ nhớ, dễ thực hiện khi có sự cố xảy ra.
Tình huống giả định:
Người dân gọi 114 kịp thời giúp ngăn chặn đám cháy lan rộng tại chung cư
-
Người dân phát hiện cháy tại chung cư
Khoảng 18h30 ngày 2/1/2026, Nguyễn Thị Phương Linh (trú tại Phường Vĩnh Phước, Thành phố Nha Trang) phát hiện khói bốc lên từ căn hộ tầng 5 của chung cư nơi cô sinh sống. Thấy tình hình có dấu hiệu cháy lan, cô lập tức gọi số 114 để báo cháy. -
Cảnh sát PCCC đến hiện trường trong 4 phút
Chỉ sau 4 phút tiếp nhận tin báo, Đội Cảnh sát PCCC và CNCH Công an Thành phố Nha Trang đã có mặt tại hiện trường, triển khai dập lửa và hướng dẫn sơ tán cư dân. Nhờ phát hiện sớm và gọi đúng số, vụ cháy được dập tắt sau 20 phút, không có thiệt hại về người. -
Đầu số 114 giúp tăng hiệu quả phản ứng khẩn cấp
Việc sử dụng số điện thoại thống nhất 114 đã giúp lực lượng chức năng phản ứng nhanh và chính xác. Nguyễn Thị Phương Linh cho biết cô từng được phổ biến đầu số này qua loa phát thanh và các buổi tuyên truyền tại địa phương, nên đã ghi nhớ và gọi kịp thời.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Cá nhân cố ý báo cháy, báo cứu nạn cứu hộ giả sẽ bị phạt bao nhiêu tiền?
Căn cứ tại khoản 4 Điều 27 Nghị định 106/2025/NĐ-CP, quy định:
Điều 27. Vi phạm quy định về chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ
...
4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Lấn chiếm hoặc bố trí vật cản gây cản trở hoạt động của phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cơ giới;
b) Cố ý báo cháy giả hoặc cố ý báo tình huống cứu nạn, cứu hộ giả;
c) Không báo cháy hoặc không báo tình huống cứu nạn, cứu hộ.
...
Hành vi cố tình báo tin giả về cháy nổ hoặc tình huống cứu nạn cứu hộ được coi là vi phạm nghiêm trọng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của lực lượng chức năng và có thể gây hoang mang trong cộng đồng. Vì vậy, mức phạt hành chính cho hành vi này là từ 10 triệu đến 15 triệu đồng nếu do cá nhân thực hiện.
Trường hợp vi phạm do tổ chức thực hiện thì mức phạt gấp đôi, tức là có thể lên tới 30 triệu đồng theo quy định tại Điều 4 Nghị định 106/2025/NĐ-CP. Bên cạnh xử phạt hành chính, người vi phạm còn có thể bị yêu cầu xin lỗi công khai hoặc bồi thường thiệt hại nếu gây hậu quả về nhân lực, vật lực cho lực lượng chữa cháy, cứu nạn.
Tình huống giả định:
Nam thanh niên báo tin cứu nạn giả bị xử phạt 15 triệu đồng
-
Gọi báo tin giả trong đêm
Khoảng 21h ngày 5/2/2026, Trần Minh Hậu (trú tại Phường Trường An, Thành phố Huế) dùng điện thoại di động gọi đến số 114, thông báo có người bị mắc kẹt trong xe hơi sau tai nạn tại đường Nguyễn Sinh Cung. -
Lực lượng chức năng huy động khẩn cấp
Ngay sau đó, Đội Cảnh sát PCCC và CNCH Công an Thành phố Huế phối hợp với lực lượng y tế, công an phường triển khai phương tiện, nhân lực đến hiện trường. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực địa, hoàn toàn không phát hiện vụ việc như báo cáo. -
Khai nhận báo tin giả và bị xử phạt
Trần Minh Hậu sau đó thừa nhận đã gọi điện báo tin giả để “trêu bạn bè”. Công an TP. Huế đã lập biên bản vi phạm và ra quyết định xử phạt 15 triệu đồng theo quy định tại khoản 4 Điều 27 Nghị định 106/2025/NĐ-CP. Hành vi của Hậu cũng bị công khai cảnh báo tại khu dân cư để phòng ngừa tái phạm.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Từ ngày 1/1/2026, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 quy định thống nhất số điện thoại báo cháy và báo cứu nạn cứu hộ trên toàn quốc là 114. Hành vi cố ý báo tin giả sẽ bị xử phạt từ 10 đến 15 triệu đồng đối với cá nhân, và gấp đôi nếu do tổ chức thực hiện.
