Nhu cầu thiết yếu gồm như cầu về ăn ở, học tập, y tế và vợ chồng có quyền thực hiện giao dịch, đóng góp tài sản riêng để bảo đảm sinh hoạt gia đình.
Việc đáp ứng đầy đủ các nhu cầu thiết yếu là nền tảng để duy trì sự ổn định và hạnh phúc của mỗi gia đình. Pháp luật quy định cụ thể những nhu cầu nào được xem là thiết yếu và xác định rõ trách nhiệm của vợ chồng trong việc bảo đảm điều kiện sinh hoạt chung. Nhận diện đúng nhu cầu thiết yếu giúp vợ chồng phân chia trách nhiệm, hỗ trợ nhau và duy trì một cuộc sống gia đình bền vững.
1. Thế nào là nhu cầu thiết yếu theo Luật Hôn nhân và gia đình?
Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
Luật Hôn nhân và gia đình 2014
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
20. Nhu cầu thiết yếu là nhu cầu sinh hoạt thông thường về ăn, mặc, ở, học tập, khám bệnh, chữa bệnh và nhu cầu sinh hoạt thông thường khác không thể thiếu cho cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình.
...
Khái niệm nhu cầu thiết yếu bao gồm các nhu cầu cơ bản mà ai cũng cần để duy trì cuộc sống. Đây là các chi phí phục vụ sinh hoạt hàng ngày như ăn uống, nơi ở, học hành cho con, khám và chữa bệnh khi cần thiết. Vợ chồng khi thực hiện giao dịch nhằm đáp ứng các nhu cầu này được pháp luật bảo vệ để duy trì sự ổn định của gia đình.
Tình huống giả định
- Gia đình phải chi trả chi phí sinh hoạt cơ bản
Tại Thành phố Hà Nội, anh Nguyễn Văn Phúc và chị Trần Thị Thu Hằng có con đang học tiểu học và thường xuyên phải chi trả tiền ăn, tiền học và tiền khám bệnh cho con. - Vợ thực hiện giao dịch đáp ứng nhu cầu thiết yếu
Khi con bị ốm phải điều trị, chị Hằng tự mình đưa con đến bệnh viện và thanh toán chi phí y tế để bảo đảm sức khỏe cho con, không kịp báo cho chồng vì tình huống khẩn cấp. -
Giao dịch được công nhận hợp pháp
Sau khi biết sự việc, anh Phúc đồng ý và hai vợ chồng thống nhất rằng đây là khoản chi cho nhu cầu thiết yếu nên giao dịch hoàn toàn phù hợp với pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Quyền và nghĩa vụ của vợ chồng trong việc đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình?
Điều 30 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
Luật Hôn nhân và gia đình 2014
Điều 30. Quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng trong việc đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình
1. Vợ, chồng có quyền, nghĩa vụ thực hiện giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình.
2. Trong trường hợp vợ chồng không có tài sản chung hoặc tài sản chung không đủ để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình thì vợ, chồng có nghĩa vụ đóng góp tài sản riêng theo khả năng kinh tế của mỗi bên.
Vợ chồng đều có quyền chủ động thực hiện các giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu mà không cần sự đồng ý trước của bên kia. Khi tài sản chung không đủ, mỗi người có nghĩa vụ đóng góp từ tài sản riêng tùy theo điều kiện kinh tế. Đây là cơ chế linh hoạt giúp gia đình duy trì sinh hoạt ổn định trong mọi hoàn cảnh.
Tình huống giả định
- Tài sản chung không đủ đáp ứng nhu cầu thiết yếu
Gia đình anh Lê Hoàng Minh và chị Phạm Thị Ái Vy ở Thành phố Đà Nẵng gặp khó khăn khi con nhỏ phải nhập viện điều trị dài ngày, trong khi tài sản chung chỉ còn một khoản tiết kiệm nhỏ. - Hai vợ chồng thống nhất dùng tài sản riêng
Anh Minh quyết định dùng xe máy cá nhân để bán lấy tiền, còn chị Vy dùng khoản tiền riêng tích lũy nhiều năm để trang trải chi phí điều trị và sinh hoạt. -
Đảm bảo đầy đủ nhu cầu thiết yếu của gia đình
Nhờ sự đóng góp từ tài sản riêng của cả hai, gia đình duy trì được sinh hoạt ổn định và con của họ được điều trị kịp thời.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Nhu cầu thiết yếu là những nhu cầu tối thiểu và không thể thiếu trong đời sống của mỗi gia đình. Vợ chồng có quyền chủ động thực hiện các giao dịch phục vụ nhu cầu thiết yếu và có trách nhiệm đóng góp tài sản riêng khi tài sản chung không đủ. Sự phối hợp linh hoạt giữa vợ và chồng là yếu tố quan trọng để bảo đảm đời sống ổn định và hạnh phúc gia đình.
