Khu công nghệ cao là nơi tập trung hoạt động nghiên cứu, ươm tạo, sản xuất công nghệ cao; để được thành lập phải đáp ứng điều kiện về quy hoạch, hạ tầng và nhân lực.
Hiện nay, khu công nghệ cao giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất. Đây là mô hình tập trung các hoạt động khoa học, kỹ thuật và đầu tư nhằm hình thành hệ sinh thái công nghệ hiện đại. Bên cạnh khái niệm và chức năng của khu công nghệ cao, điều kiện để được thành lập và vận hành khu vực này cũng được quy định cụ thể trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
Khu công nghệ cao được hiểu như thế nào?
Khoản 1 Điều 31 Luật Công nghệ cao 2008 quy định như sau:
Điều 31. Khu công nghệ cao
1. Khu công nghệ cao là nơi tập trung, liên kết hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao; ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; đào tạo nhân lực công nghệ cao; sản xuất và kinh doanh sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao.
...
K công nghệ cao được xem là trung tâm tổng hợp giữa nghiên cứu, đào tạo và sản xuất công nghệ tiên tiến. Đây là nơi kết nối giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và các tổ chức đổi mới sáng tạo, nhằm hình thành hệ sinh thái khoa học công nghệ hoàn chỉnh.
Tình huống giả định
Khu công nghệ cao thu hút doanh nghiệp công nghệ nước ngoài đầu tư nghiên cứu và sản xuất
-
Doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư vào khu công nghệ cao Hòa Lạc
Công ty TNHH HaTech Việt Nam, đầu tư dự án xây dựng trung tâm nghiên cứu và sản xuất thiết bị vi mạch trong Khu công nghệ cao Hòa Lạc. -
Dự án đáp ứng tiêu chí về công nghệ và nhân lực
Dự án được đánh giá đạt tiêu chuẩn ứng dụng công nghệ cao và có khả năng ươm tạo doanh nghiệp công nghệ, đồng thời bố trí đội ngũ kỹ sư Việt Nam được đào tạo chuyên sâu về bán dẫn. -
Khu công nghệ cao trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo vùng Bắc Bộ
Sau hai năm hoạt động, HaTech Việt Nam trở thành doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực sản xuất thiết bị công nghệ cao, góp phần tạo công ăn việc làm cho hơn 500 kỹ sư và kỹ thuật viên trong nước.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Điều kiện nào để thành lập khu công nghệ cao?
Khoản 2 Điều 5 Nghị định 10/2024/NĐ-CP (quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Công nghệ cao) nêu rõ:
Điều 5. Điều kiện thành lập khu công nghệ cao
...
2. Điều kiện thành lập đối với khu công nghệ cao quy định tại Điều 31 Luật Công nghệ cao gồm:
a) Phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và chính sách phát triển công nghệ cao, công nghiệp công nghệ cao của Nhà nước;
b) Đáp ứng điều kiện để triển khai các nhiệm vụ quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật Công nghệ cao;
c) Có phương án khả thi cung ứng hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ thuận lợi phục vụ hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, phát triển và ươm tạo công nghệ cao;
d) Bảo đảm nguồn nhân lực, điều kiện tự nhiên, giao thông, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường....
Việc thành lập khu công nghệ cao không chỉ dựa vào quy hoạch đất hoặc mục tiêu phát triển kinh tế mà còn phải chứng minh khả năng tự chủ về kỹ thuật, nhân lực và cơ sở hạ tầng.
Cụ thể, khu công nghệ cao cần:
-
Có diện tích phù hợp và vị trí giao thông thuận lợi, đảm bảo khả năng kết nối với trung tâm nghiên cứu, trường đại học, khu đô thị.
-
Có phương án huy động vốn và xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật xã hội khả thi, bao gồm điện, nước, thông tin liên lạc, xử lý môi trường.
-
Có kế hoạch phát triển nhân lực chất lượng cao và đội ngũ quản lý chuyên nghiệp.
-
Bảo đảm an ninh, quốc phòng và tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.
Đây là các điều kiện bắt buộc trước khi Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập khu công nghệ cao cấp quốc gia hoặc UBND cấp tỉnh trình phê duyệt khu công nghệ cao cấp địa phương.
Tình huống giả định
Tỉnh đề xuất thành lập khu công nghệ cao nhưng chưa đáp ứng đủ điều kiện hạ tầng và nhân lực
-
Đề xuất thành lập khu công nghệ cao
UBND đề xuất thành lập Khu công nghệ cao nhằm phát triển ngành công nghệ sinh học và tự động hóa. Tuy nhiên, tại thời điểm nộp hồ sơ chưa có phương án cụ thể về hạ tầng kỹ thuật và nguồn nhân lực chuyên môn. -
Hồ sơ bị yêu cầu bổ sung để đáp ứng yêu cầu theo quy định
Ngành liên quan tiến hành thẩm định và yêu cầu bổ sung quy hoạch chi tiết về giao thông, khu nhà ở cho chuyên gia, hệ thống cấp thoát nước và cơ chế thu hút nhân lực. -
Sau khi hoàn thiện điều kiện, dự án được phê duyệt thành lập
Đến năm 2026, sau khi hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng, nhân lực và bảo đảm an ninh môi trường, Khu công nghệ cao chính thức được phê duyệt, trở thành điểm đến đầu tư công nghệ cao.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Khu công nghệ cao là khu vực tập trung các hoạt động nghiên cứu, ươm tạo và sản xuất công nghệ tiên tiến, giữ vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế tri thức. Để được thành lập, khu công nghệ cao phải phù hợp với quy hoạch và chính sách phát triển quốc gia, đồng thời có hạ tầng kỹ thuật, nhân lực, nguồn vốn và phương án bảo vệ môi trường đáp ứng quy định.
