Trong những năm gần đây, mô hình quán cà phê hẹn hò – nơi kết hợp giữa không gian giải khát và dịch vụ kết nối hẹn hò – đang thu hút sự quan tâm của giới trẻ và người khởi nghiệp. Đây là hình thức kinh doanh mới mẻ, nhưng lại khiến nhiều người băn khoăn không biết có vi phạm quy định pháp luật hay không. Đặc biệt, nếu mô hình này bị lợi dụng để che giấu hoạt động môi giới mại dâm, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt nghiêm khắc theo quy định hiện hành.
1. Kinh doanh mô hình quán cà phê hẹn hò có vi phạm pháp luật không?
Khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, một số từ ngữ được hiểu như sau:
1. Cá nhân hoạt động thương mại là cá nhân tự mình hàng ngày thực hiện một, một số hoặc toàn bộ các hoạt động được pháp luật cho phép về mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác nhưng không thuộc đối tượng phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh và không gọi là “thương nhân” theo quy định của Luật Thương mại. Cụ thể bao gồm những cá nhân thực hiện các hoạt động thương mại sau đây:
...e) Các hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.
...
Theo quy định trên, các hoạt động thương mại hợp pháp bao gồm cả mô hình cung ứng dịch vụ mang tính sáng tạo như cà phê hẹn hò – một hình thức kinh doanh kết hợp giữa quán cà phê truyền thống và dịch vụ kết nối người có nhu cầu hẹn hò. Miễn là hoạt động này được tổ chức minh bạch, có đăng ký kinh doanh đầy đủ, và không đi kèm với hành vi vi phạm pháp luật khác, thì không bị cấm và được pháp luật công nhận như một hoạt động kinh doanh dịch vụ hợp pháp.
Mô hình cà phê hẹn hò hiện nay chủ yếu hoạt động theo kiểu: khách hàng đến quán, đăng ký thông tin cá nhân hoặc tham gia các buổi kết nối nhanh, giao lưu và tự do lựa chọn người trò chuyện phù hợp. Dưới góc độ pháp lý, hoạt động này tương đương với một dịch vụ tổ chức sự kiện hoặc hoạt động xã hội có yếu tố tương tác cá nhân – không nằm trong danh mục bị cấm.
Tuy nhiên, giới hạn hoạt động của quán phải rõ ràng: nếu quán lợi dụng mô hình hẹn hò để tạo điều kiện cho các hành vi gợi ý mua dâm, gán ghép có chủ đích kèm lợi ích, hoặc môi giới trá hình, thì sẽ bị coi là vượt quá phạm vi kinh doanh hợp pháp và tiềm ẩn rủi ro bị xử lý hình sự.
Tình huống giả định
Chị Nguyễn Ngọc Trinh mở một quán cà phê tên “Gặp Gỡ” tại quận 7, TP.HCM, với mô hình hẹn hò kết hợp đồ uống. Quán có không gian riêng cho từng bàn, khách vào sẽ được nhân viên đưa bảng câu hỏi để ghi thông tin và chọn người hẹn gặp dựa trên hồ sơ người khác. Chương trình “ghép đôi mỗi tối” thu hút đông người trẻ tham gia và trở thành điểm hẹn quen thuộc.
Một số người hàng xóm lo ngại đây là hình thức trá hình nên gửi đơn phản ánh lên chính quyền địa phương. Sau khi kiểm tra, UBND phường xác định quán có giấy phép kinh doanh hợp lệ, không phát hiện dấu hiệu môi giới mại dâm, và các buổi “ghép đôi” chỉ mang tính kết nối, không có hành vi giao dịch trái pháp luật. Do đó, quán được xác định là hoạt động hợp pháp và không bị xử phạt.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Kinh doanh quán cà phê hẹn hò để môi giới mại dâm bị xử lý ra sao?
Điều 328 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:
Điều 328. Tội môi giới mại dâm
1. Người nào làm trung gian dụ dỗ, dẫn dắt để người khác thực hiện việc mua dâm, bán dâm, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;
b) Có tổ chức;
c) Có tính chất chuyên nghiệp;
d) Phạm tội 02 lần trở lên;
đ) Đối với 02 người trở lên;
e) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
g) Tái phạm nguy hiểm.3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;
b) Thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên.4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Theo Điều 328 Bộ luật Hình sự 2015, mọi hành vi làm trung gian dẫn dắt, móc nối, dụ dỗ hoặc giới thiệu để người khác thực hiện hành vi mua – bán dâm đều bị coi là tội môi giới mại dâm. Điều đáng chú ý là, pháp luật không yêu cầu hành vi này phải diễn ra công khai hay lặp lại nhiều lần, mà chỉ cần có đủ dấu hiệu cấu thành – tức có sự thỏa thuận, dàn xếp và hưởng lợi từ việc môi giới – thì đã có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đối với mô hình quán cà phê hẹn hò trá hình, dù không có hoạt động bán dâm diễn ra tại quán, nhưng nếu chủ quán sắp xếp, giới thiệu, điều phối khách – nhân viên, và thu phần tiền từ thỏa thuận "sau giờ", thì hành vi này được xem là môi giới mại dâm có tổ chức. Việc kinh doanh núp bóng như vậy không chỉ là vi phạm hành chính, mà là hành vi phạm tội có chủ đích, xâm hại đến đạo đức xã hội, trật tự công cộng và an ninh địa phương.
Tình huống giả định
Anh Phan Quốc Khánh là chủ quán cà phê tên “Trà Tâm Giao” tại TP. Biên Hòa, hoạt động dưới hình thức quán cà phê kết nối hẹn hò. Bề ngoài quán tổ chức các buổi "trò chuyện 1:1", nhưng thực tế, một số nhân viên nữ được chính chủ quán sắp xếp hẹn riêng với khách nam, có đi kèm thỏa thuận “vui vẻ sau giờ” tại địa điểm bên ngoài. Giá “dịch vụ” dao động từ 1,5 đến 3 triệu đồng/lượt, trong đó anh Khánh giữ lại 40% tiền “hoa hồng” mỗi giao dịch.
Sau khi một khách hàng tố giác vì bị cưỡng đoạt tiền và dọa quay clip, Công an TP. Biên Hòa vào cuộc điều tra và phát hiện mô hình cà phê chỉ là bình phong cho việc môi giới mại dâm. Quán không có dấu hiệu hoạt động mại dâm công khai, nhưng thông qua việc dẫn dắt – móc nối – ăn chia, hành vi của anh Khánh đã cấu thành tội môi giới mại dâm có tổ chức.
Với hành vi này, anh Khánh bị khởi tố về tội môi giới mại dâm theo Điều 328 Bộ luật Hình sự 2015, thuộc trường hợp “có tổ chức” và “đối với 2 người trở lên”. Cơ quan điều tra xác định đây là hành vi môi giới có tính chất chuyên nghiệp, và anh đối mặt mức án từ 3 năm đến 7 năm tù, kèm theo phạt tiền bổ sung 30 triệu đồng.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Mô hình quán cà phê hẹn hò không bị pháp luật cấm và được xem là một hình thức kinh doanh hợp pháp nếu hoạt động đúng mục đích, minh bạch và không biến tướng. Tuy nhiên, nếu người tổ chức lợi dụng hình thức này để môi giới mại dâm, dẫn dắt người khác mua bán dâm thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt có thể lên đến 15 năm tù, tùy theo mức độ vi phạm và hậu quả gây ra.