Tụ tập đánh bài ăn tiền là hành vi vi phạm pháp luật và vẫn còn xảy ra khá phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt tại các quán nước vỉa hè hoặc khu vực công cộng. Trong trường hợp khách đến quán nước đánh bài, nếu chủ quán không có biện pháp ngăn chặn hoặc thiếu trách nhiệm quản lý, hoàn toàn có thể bị xử phạt hành chính. Thậm chí, nếu có dấu hiệu tổ chức cho đánh bạc hoặc tiếp tay, chủ quán có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.
1. Khách đánh bài tại quán nước, chủ quán có bị xử phạt hành chính không?
Điểm đ khoản 3 Điều 28 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 28. Hành vi đánh bạc trái phép
...
3. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
...
đ) Chủ sở hữu, người quản lý máy trò chơi điện tử, chủ cơ sở kinh doanh, người quản lý cơ sở kinh doanh trò chơi điện tử hoặc các cơ sở kinh doanh, dịch vụ khác thiếu trách nhiệm để xảy ra hoạt động đánh bạc ở cơ sở do mình quản lý....
Theo quy định pháp luật, người quản lý hoặc chủ cơ sở kinh doanh – bao gồm cả quán nước, quán cà phê, tiệm internet… nếu thiếu trách nhiệm để khách tổ chức đánh bạc tại nơi kinh doanh sẽ bị xử phạt hành chính. Dù chủ quán không trực tiếp tham gia đánh bài, nhưng nếu thấy khách đánh bài ăn tiền mà không nhắc nhở, không báo chính quyền, hoặc thậm chí làm ngơ để khách tụ tập thường xuyên, thì được coi là thiếu trách nhiệm trong quản lý.
Mức phạt hành chính dao động từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng với hành vi để xảy ra đánh bạc tại cơ sở mình quản lý. Ngoài ra, cơ quan chức năng còn có thể tịch thu tang vật vi phạm (bài, tiền...), và buộc nộp lại toàn bộ số lợi bất hợp pháp (nếu có). Tuy nhiên, cần phân biệt: nếu khách tự ý tụ tập chơi bài ăn tiền và chủ quán không biết hoặc đã can thiệp, nhắc nhở, thì không bị xử phạt.
Tình huống giả định
Chị Lê Thị Lan (43 tuổi, chủ một quán cà phê nhỏ tại Bình Dương) thường xuyên để một nhóm khách lớn tuổi tụ tập đánh bài vào buổi chiều trong quán. Dù biết họ chơi ăn tiền, chị Lan không ngăn cản vì cho rằng "đánh vài chục ngàn cho vui, không phải cờ bạc lớn" và cũng sợ mất khách quen.
Một ngày, lực lượng công an phường kiểm tra đột xuất, bắt quả tang nhóm người này đang đánh bài ăn tiền với số tiền trên bàn gần 3 triệu đồng. Dù không trực tiếp tham gia, chị Lan bị lập biên bản vì thiếu trách nhiệm để xảy ra hoạt động đánh bạc tại cơ sở mình quản lý. Sau khi làm việc, chị Lan bị xử phạt hành chính 2 triệu đồng theo điểm đ khoản 3 Điều 28 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, đồng thời bị tịch thu bộ bài và buộc cam kết không tái phạm.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Chủ quán nước có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong trường hợp nào?
Điểm b khoản 1 Điều 322 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017) quy định như sau:
Điều 322. Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc
1. Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
...
b. Sử dụng địa điểm thuộc quyền sở hữu hoặc quản lý của mình để cho 10 người đánh bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên hoặc cho 02 chiếu bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên;...
Nếu chủ quán nước chỉ thiếu trách nhiệm, không kiểm soát để khách chơi bài ăn tiền thì chỉ bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, nếu chủ quán có hành vi đồng ý, tiếp tay, dung túng, thậm chí bố trí địa điểm cho người khác đến đánh bạc, thì hành vi này có thể cấu thành tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc theo Điều 322 Bộ luật Hình sự. Tình tiết “sử dụng địa điểm do mình quản lý để chứa chấp việc đánh bạc”, đặc biệt khi có từ 10 người tham gia trở lên hoặc số tiền dùng để đánh bạc từ 5 triệu đồng, là dấu hiệu pháp lý đủ để truy cứu hình sự.
Ngoài ra, nếu đã từng bị xử phạt hành chính hoặc kết án về tội liên quan đến đánh bạc mà tái phạm, thì mức hình phạt sẽ nghiêm khắc hơn – có thể lên đến 10 năm tù nếu thuộc các tình tiết tăng nặng như có tổ chức, thu lợi lớn, tái phạm nguy hiểm...
Tình huống giả định
Anh Đặng Văn Nam (38 tuổi), chủ một quán giải khát rộng gần chợ tại huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh. Do quen biết nhiều người trong khu vực, anh Nam cho phép một nhóm khách quen tụ tập đánh bài ăn tiền ngay tại quán trong nhiều tháng, thậm chí còn bố trí bàn riêng và không gian yên tĩnh để “khách chơi cho thoải mái”.
Một ngày, công an bắt quả tang tại quán đang có 12 người đánh bài ăn tiền, tổng số tiền trên bàn hơn 6 triệu đồng, có người đặt cược còn giữ tiền mặt trong túi. Anh Nam khai rằng anh không tham gia mà chỉ cho mượn chỗ. Tuy nhiên, qua điều tra, cơ quan công an xác định anh Nam đã biết rõ và tạo điều kiện cho việc đánh bạc xảy ra thường xuyên. Với hành vi sử dụng địa điểm thuộc quyền quản lý để chứa chấp việc đánh bạc trái phép từ 10 người trở lên, anh Nam bị khởi tố về tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc theo khoản 1 Điều 322 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 1 đến 5 năm tù.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc để khách đánh bài ăn tiền trong quán nước là hành vi tiềm ẩn rủi ro pháp lý cho người chủ hoặc người quản lý cơ sở. Nếu chỉ thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, chủ quán có thể bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, nếu cố tình tiếp tay, dung túng hoặc trực tiếp cho phép sử dụng địa điểm để tổ chức đánh bạc, người chủ hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án lên đến 5 năm tù.
