Hoạt động không có giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền UBND cấp tỉnh bị phạt từ 150 tới 170 triệu đồng với cá nhân, tổ chức vi phạm bị phạt gấp đôi.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ luôn tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm, vì vậy giấy phép môi trường là công cụ quản lý bắt buộc để kiểm soát các tác động xấu đến tự nhiên. Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020, giấy phép môi trường được cấp cho tổ chức, cá nhân khi có hoạt động xả thải hoặc quản lý chất thải. Trường hợp không có giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ bị xử phạt theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP.
1. Giấy phép môi trường là gì?
Theo khoản 8 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
8. Giấy phép môi trường là văn bản do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ được phép xả chất thải ra môi trường, quản lý chất thải, nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất kèm theo yêu cầu, điều kiện về bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.
...
Giấy phép môi trường là một trong những giấy tờ quan trọng để Nhà nước kiểm soát các hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm. Khi được cấp phép, tổ chức hoặc cá nhân không chỉ có quyền tiến hành hoạt động xả thải, nhập khẩu phế liệu hay xử lý chất thải, mà còn phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường kèm theo. Việc áp dụng giấy phép này giúp hạn chế rủi ro về ô nhiễm, đồng thời bảo đảm sự hài hòa giữa phát triển kinh tế và gìn giữ môi trường sống.
Tình huống giả định:
-
Doanh nghiệp khởi công dự án
Tháng 5/2025, Công ty TNHH Hoàng Gia Xanh tại tỉnh Quảng Ninh bắt đầu vận hành nhà máy sản xuất gạch không nung. Do muốn nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường, công ty tiến hành sản xuất khi chưa xin cấp giấy phép môi trường từ Ủy ban nhân dân tỉnh. -
Cơ quan chức năng kiểm tra
Đến tháng 7/2025, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh phối hợp với lực lượng thanh tra tổ chức kiểm tra đột xuất. Qua rà soát hồ sơ và khảo sát thực tế, đoàn công tác xác định công ty chưa có giấy phép môi trường nhưng vẫn xả thải trực tiếp ra hệ thống thoát nước chung. -
UBND tỉnh xử lý vi phạm
Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh ra quyết định xử phạt công ty 160.000.000 đồng vì hoạt động không có giấy phép môi trường. Đồng thời, doanh nghiệp bị buộc phải lập hồ sơ đề nghị cấp phép trong thời hạn 90 ngày, nếu không sẽ bị đình chỉ hoạt động.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Hoạt động không có giấy phép môi trường của UBND cấp tỉnh bị xử phạt thế nào?
Theo khoản 2 Điều 6 và điểm e khoản 2 Điều 11 Nghị định 45/2022/NĐ-CP:
Điều 6. Mức phạt tiền và thẩm quyền xử phạt
...
2. Mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm hành chính quy định tại Chương II của Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Điều 11. Vi phạm quy định về giấy phép môi trường
...
2. Hành vi vi phạm quy định về thực hiện giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp phép của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc thực hiện giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp phép của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà đối tượng tương đương thuộc thẩm quyền cấp phép của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, trừ trường hợp quy định tại các Điều 15, 29, 30, 31, 35 và 38 của Nghị định này bị xử phạt như sau:
...
e) Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 170.000.000 đồng đối với hành vi không có giấy phép môi trường được cấp lại theo quy định;
...
Hoạt động sản xuất, kinh doanh mà không có giấy phép môi trường đồng nghĩa với việc chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép quản lý, xử lý chất thải hoặc xả thải ra môi trường. Mức phạt đối với hành vi vi phạm này từ 150 triệu đồng đến 170 triệu đồng áp dụng cho cá nhân.
Trong trường hợp tổ chức vi phạm, Điều 6 Nghị định 45/2022/NĐ-CP quy định mức phạt gấp đôi so với cá nhân, tức có thể lên tới 340 triệu đồng. Ngoài việc nộp phạt, cơ quan chức năng còn có quyền yêu cầu doanh nghiệp hoàn thiện thủ tục xin giấy phép trong thời hạn nhất định, hoặc đình chỉ hoạt động nếu tiếp tục không chấp hành.
Tình huống giả định:
-
Doanh nghiệp bắt đầu hoạt động
Tháng 4/2025, Công ty Cổ phần Giấy An Phát tại tỉnh Bắc Ninh đưa vào vận hành nhà máy sản xuất giấy tái chế. Vì muốn tiết kiệm chi phí và nhanh chóng bán hàng ra thị trường, công ty chưa lập hồ sơ xin cấp giấy phép môi trường từ Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh. -
Cơ quan chức năng kiểm tra
Tháng 6/2025, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh phối hợp với lực lượng thanh tra tổ chức kiểm tra định kỳ. Qua kiểm tra thực tế, đoàn công tác xác định công ty đang xả nước thải sản xuất ra sông Cầu nhưng chưa được cấp giấy phép môi trường theo quy định. -
UBND tỉnh ra quyết định xử phạt
Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh xử phạt công ty 170.000.000 đồng vì hoạt động khi chưa có giấy phép môi trường. Đồng thời, công ty buộc phải lập hồ sơ xin cấp phép trong vòng 90 ngày; nếu không khắc phục, hoạt động nhà máy sẽ bị đình chỉ.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Giấy phép môi trường là điều kiện pháp lý để các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ được phép xả thải hoặc quản lý chất thải hợp pháp. Đối với hành vi không có giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt từ 150 đến 170 triệu đồng, còn tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp đôi.
