Hành vi trộm chó không chỉ gây ảnh hưởng đến tài sản mà còn làm dấy lên lo ngại về an ninh trật tự tại nhiều địa phương. Một số đối tượng còn tổ chức trộm chó quy mô lớn với phương tiện hiện đại, táo tợn. Tùy vào giá trị tài sản và mức độ hành vi, người thực hiện có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
1. Trộm chó bị xử phạt hành chính như thế nào?
Khoản 1 và khoản 3 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 15. Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác
1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Trộm cắp tài sản, xâm nhập vào khu vực nhà ở, kho bãi hoặc địa điểm khác thuộc quản lý của người khác nhằm mục đích trộm cắp, chiếm đoạt tài sản;
...
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 và các điểm a, b, c và đ khoản 2 Điều này;
b) Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.
...
Trường hợp trộm chó mà tổng giá trị tài sản bị chiếm đoạt dưới 2 triệu đồng và không thuộc các trường hợp tăng nặng theo luật hình sự, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính. Ngoài mức phạt tiền, các phương tiện dùng để trộm chó như xe máy, dụng cụ bắt chó… có thể bị tịch thu theo quy định pháp luật.
Tình huống giả định
- Anh Lâm và anh Tú bàn nhau đi trộm chó
Anh Trần Văn Lâm (28 tuổi) và anh Nguyễn Hoàng Tú (30 tuổi) hẹn nhau tại phường Vỹ Dạ, tỉnh Thừa Thiên Huế, lên kế hoạch đi trộm chó để bán lấy tiền. Họ chuẩn bị một cây chĩa, bao tải và một xe máy không biển số làm phương tiện gây án. - Hai người tiến hành kế hoạch
Khi đi ngang qua một con hẻm, họ phát hiện một con chó nhà đang đi lang thang trước cửa. Anh Lâm dùng cây chĩa khống chế rồi bỏ chó vào bao tải, anh Tú điều khiển xe máy chở đồng bọn rời đi. -
Người dân trình báo lực lượng chức năng
Người dân phát hiện sự việc thông qua camera an ninh, báo ngay cho công an phường. Lực lượng dân phòng phối hợp với công an tiến hành chốt chặn trên tuyến đường gần đó. - Hai người bị bắt giữ
Cả hai bị bắt giữ khi đang trên đường mang chó về nhà. Tang vật (con chó) và phương tiện (xe máy, cây chĩa) bị thu giữ, đưa về trụ sở công an làm việc. Qua xác minh, con chó có giá trị khoảng 1,4 triệu đồng. Hai người chưa từng bị xử phạt hành chính, không có tiền án, tiền sự và không có tình tiết tăng nặng. - Hai người bị xử phạt hành chính
Công an phường lập biên bản vi phạm hành chính theo điểm a khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Mỗi người bị xử phạt 2,5 triệu đồng. Xe máy và cây chĩa bị tịch thu theo quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Trộm chó có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định:
Điều 173. Tội trộm cắp tài sản
1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 174, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
d) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;
đ) Hành hung để tẩu thoát;
e) Trộm cắp tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Trộm cắp tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Trộm cắp tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Khi hành vi trộm chó gây thiệt hại từ 2 triệu đồng trở lên hoặc có các yếu tố tăng nặng như: phạm tội có tổ chức, hành hung để tẩu thoát, tái phạm nguy hiểm…, thì người thực hiện sẽ bị truy cứu hình sự. Mức án tù phụ thuộc vào giá trị tài sản và tình tiết của vụ án. Trường hợp đặc biệt nghiêm trọng có thể đối mặt với án tù lên đến 20 năm.
Tình huống giả định
-
Anh Quang và Anh Dũng tiến hành kế hoạch trộm chó
Anh Nguyễn Hữu Quang (34 tuổi) và anh Lê Thanh Dũng (32 tuổi), trú tại phường Chợ Lớn, TPHCM chuẩn bị kế hoạch trộm chó với mục tiêu bắt số lượng lớn để bán cho đầu mối thu mua. Họ dùng một xe bán tải đã tháo biển số, mang theo súng điện tự chế, dây thòng lọng, găng tay và bao tải chuyên dụng. - Hai người thực hiện kế hoạch trộm chó và đe doạ chủ nhà
Hai người di chuyển qua nhiều khu dân cư, thực hiện trót lọt việc bắt 18 con chó từ các hộ dân tại các phường lân cận. Khi bị một chủ nhà phát hiện, họ dùng súng điện đe dọa để tẩu thoát. -
Cơ quan chức năng bắt giữ các đối tượng
Cảnh sát nhận tin báo, lập chốt kiểm tra và bắt giữ được cả hai nghi phạm trên đường Phạm Văn Đồng. Trong xe có 18 con chó, súng điện, dây thòng lọng và bao tải. Tổng giá trị tài sản bị chiếm đoạt theo giám định hơn 43 triệu đồng. -
Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an phường Chợ Lớn ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Quang và Dũng về tội trộm cắp tài sản theo Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015. Hành vi có dấu hiệu tổ chức, dùng thủ đoạn nguy hiểm và tài sản chiếm đoạt trị giá trên 2 triệu đồng. - Hai đối tượng bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Căn cứ khoản 2 Điều 173 Bộ luật Hình sự, Tòa án tuyên phạt anh Quang 5 năm tù và anh Dũng 6 năm tù giam. Tang vật gồm súng điện, xe bán tải và dụng cụ gây án bị tịch thu, toàn bộ số chó được trao trả cho người dân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Chó được pháp luật xem là tài sản hợp pháp. Hành vi trộm chó sẽ bị xử phạt hành chính nếu giá trị tài sản nhỏ và không có tình tiết tăng nặng. Tuy nhiên, nếu hành vi có tổ chức hoặc giá trị tài sản chiếm đoạt lớn, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, với mức án tù tối đa lên đến 20 năm.
