Tụ tập ăn nhậu nơi công cộng là thói quen diễn ra phổ biến ở nhiều đô thị, đặc biệt vào dịp lễ Tết hoặc cuối tuần. Tuy nhiên, nếu hành vi này gây mất trật tự công cộng thì có thể bị xử lý theo quy định pháp luật. Để xác định tính chất vi phạm, cần hiểu rõ khái niệm rượu bia theo luật hiện hành. Đồng thời, mức xử phạt đối với hành vi tổ chức ăn nhậu gây rối trật tự nơi công cộng cũng đã được quy định rõ trong Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
1. Rượu bia là gì?
Căn cứ vào khoản 1 và 2 Điều 2 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019 quy định:
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019
Điều 2. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Rượu là đồ uống có cồn thực phẩm, được sản xuất từ quá trình lên men từ một hoặc hỗn hợp của các loại nguyên liệu chủ yếu gồm tinh bột của ngũ cốc, dịch đường của cây, hoa, củ, quả hoặc là đồ uống được pha chế từ cồn thực phẩm.
2. Bia là đồ uống có cồn thực phẩm, được sản xuất từ quá trình lên men từ hỗn hợp của các loại nguyên liệu chủ yếu gồm mạch nha (malt), đại mạch, nấm men bia, hoa bia (hoa houblon), nước.
...
Rượu và bia đều là đồ uống có chứa cồn thực phẩm, tuy nhiên có sự khác biệt nhất định về nguyên liệu chính và phương pháp sản xuất.
Cụ thể, rượu là sản phẩm được tạo ra từ quá trình lên men hoặc pha chế từ cồn thực phẩm. Nguyên liệu để sản xuất rượu khá đa dạng, gồm tinh bột từ ngũ cốc, dịch đường của cây, hoa, củ, quả. Như vậy, cả rượu truyền thống nấu thủ công lẫn các loại rượu công nghiệp đều được xếp vào nhóm này.
Trong khi đó, bia là đồ uống được sản xuất từ quá trình lên men hỗn hợp nguyên liệu gồm mạch nha (malt), đại mạch, hoa bia (houblon), nước và nấm men bia. Đây là loại đồ uống có cồn phổ biến, thường được tiêu thụ rộng rãi và xuất hiện trong nhiều hoạt động xã hội, giải trí.
Cả hai loại đồ uống này đều nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Việc sử dụng rượu bia nơi công cộng, đặc biệt là gây mất trật tự, không chỉ ảnh hưởng đến an ninh trật tự mà còn có thể dẫn đến các chế tài xử phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
Tình huống giả định:
Tranh cãi trong xử phạt vì không phân biệt được rượu bia
-
Lập biên bản vì bán "rượu trái phép"
Ngày 15/6/2025, Đội quản lý thị trường Quận Ba Đình (Hà Nội) kiểm tra một quán ăn bình dân trên đường Đội Cấn. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện quán có bán một loại nước màu nâu đỏ, đựng trong chai nhựa không nhãn mác, có mùi lên men. Chủ quán khai đây là “nước lá đinh lăng lên men” do người quen tự nấu. -
Chủ quán phản đối vì cho rằng không phải rượu
Khi bị lập biên bản vì hành vi kinh doanh rượu không phép, chủ quán phản ứng, cho rằng loại nước trên là “nước thuốc nam”, không phải rượu. Tuy nhiên, cơ quan chức năng tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm và xác định nồng độ cồn trong mẫu nước là 12%, đồng thời có nguồn gốc từ quá trình lên men tinh bột từ củ sắn và lá đinh lăng. -
Kết luận là rượu theo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia
Dựa vào khoản 1 Điều 2 Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia, lực lượng chức năng xác định đây là đồ uống có cồn thực phẩm được tạo ra từ quá trình lên men tự nhiên của nguyên liệu chứa tinh bột. Do đó, sản phẩm trên được phân loại là rượu, dù không đóng chai thương mại hay có nhãn mác. Chủ quán bị xử phạt hành chính vì vi phạm quy định về điều kiện kinh doanh rượu.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Tổ chức ăn nhậu gây mất trật tự ở nơi công cộng bị xử phạt như thế nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 4 và khoản 2 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:
Điều 4. Quy định về mức phạt tiền tối đa, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính
...
2. Mức phạt tiền quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Điều 7. Vi phạm quy định về trật tự công cộng
...
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Sử dụng rượu, bia, các chất kích thích gây mất trật tự công cộng;
b) Tổ chức, tham gia tụ tập nhiều người ở nơi công cộng gây mất trật tự công cộng;
c) Để động vật nuôi gây thương tích hoặc gây thiệt hại tài sản cho tổ chức, cá nhân khác nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
d) Thả diều, bóng bay, các loại đồ chơi có thể bay ở khu vực cấm, khu vực mục tiêu được bảo vệ;
đ) Sử dụng tàu bay không người lái hoặc phương tiện bay siêu nhẹ chưa được đăng ký cấp phép bay hoặc tổ chức các hoạt động bay khi chưa có giấy phép hoặc đã đăng ký nhưng điều khiển bay không đúng thời gian, địa điểm, khu vực, tọa độ, giới hạn cho phép;e) Cản trở, sách nhiễu, gây phiền hà cho người khác khi bốc vác, chuyên chở, giữ hành lý ở chợ, bến tàu, bến xe, sân bay, bến cảng, ga đường sắt và nơi công cộng khác;
g) Đốt và thả “đèn trời”;
h) Không có đủ hồ sơ, tài liệu mang theo khi khai thác tàu bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ;
i) Tổ chức các hoạt động bay của tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ khi người trực tiếp khai thác, sử dụng chưa đáp ứng các tiêu chuẩn đủ điều kiện bay;
k) Tổ chức các hoạt động bay của tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ khi phương tiện bay chưa đáp ứng các tiêu chuẩn đủ điều kiện bay;
l) Phun sơn, viết, vẽ, dán, gắn hình ảnh, nội dung lên tường, cột điện hoặc các vị trí khác tại khu vực dân cư, nơi công cộng, khu chung cư, nơi ở của công dân hoặc các công trình khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền.
...
Pháp luật nghiêm cấm các hành vi tụ tập ăn nhậu ở nơi công cộng nếu gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường hoặc sự yên tĩnh chung. Dù hành vi ăn uống không bị cấm, nhưng nếu kéo theo việc gây ồn ào, cãi vã, mất trật tự thì sẽ bị coi là hành vi vi phạm pháp luật về trật tự công cộng.
Cá nhân tổ chức hoặc tham gia ăn nhậu tại nơi công cộng mà gây mất trật tự sẽ bị xử phạt từ 1 đến 2 triệu đồng. Mức phạt này áp dụng cho mỗi cá nhân vi phạm. Trường hợp người vi phạm là tổ chức (như đơn vị tổ chức sự kiện ngoài trời, quán nhậu lấn chiếm vỉa hè, hội nhóm...), thì mức phạt sẽ gấp đôi, tức từ 2 đến 4 triệu đồng cho cùng hành vi.
Ngoài ra, nếu hành vi này dẫn đến xô xát, gây thương tích, tụ tập đông người quá giờ quy định, thì có thể bị xử lý theo các quy định khác nặng hơn, như gây rối trật tự công cộng, hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hậu quả nghiêm trọng.
Ví dụ thực tế:
Nhóm thanh niên nhậu quỵt tiền rồi đập phá quán
Ảnh nguồn từ Báo điện tử VTV News
-
Ăn nhậu rồi cố tình gây sự
Khoảng 23h30 ngày 17/7/2025, tại một quán nhậu ở thôn Vân Hội 1, xã Tuy Phước (tỉnh Gia Lai), một nhóm 6 thanh niên đến ăn uống. Sau khi dùng bữa, nhóm này không thanh toán tiền, còn kiếm cớ gây sự với chủ quán rồi đập phá bàn ghế và đồ đạc trong quán. -
Xác minh nhóm đối tượng và tang vật đi kèm
Qua trích xuất camera và xác minh, Công an xã Tuy Phước xác định người cầm đầu là Đ.M.T (39 tuổi), trú tại thôn Diêu Trì, cùng 5 người khác đi cùng. Trong quá trình làm việc, công an thu giữ thêm một khẩu súng hơi và một cây dao dài liên quan vụ việc. -
Xử lý hành vi gây rối trật tự công cộng
Các đối tượng đã khai nhận hành vi vi phạm. Công an đang củng cố hồ sơ để xử lý về hành vi gây rối trật tự công cộng và hủy hoại tài sản theo quy định pháp luật.
Nguồn: Báo điện tử VTV News
3. Kết luận
Việc tổ chức ăn nhậu ở nơi công cộng nếu gây mất trật tự có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Luật cũng đã xác định rõ rượu bia là đồ uống có cồn thực phẩm, sản xuất qua quá trình lên men từ nguyên liệu tự nhiên. Cá nhân vi phạm có thể bị phạt từ 1 đến 2 triệu đồng, còn tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp đôi.
