Giấy phép môi trường là căn cứ pháp lý quan trọng để doanh nghiệp, cơ sở sản xuất được phép hoạt động gắn liền với yêu cầu bảo vệ môi trường. Đối với những cơ sở đã được cấp các loại giấy phép đơn lẻ trước đây, pháp luật cho phép tiếp tục sử dụng các giấy phép môi trường thành phần còn hiệu lực. Tổ chức, cá nhân có nhu cầu cấp mới phải chuẩn bị hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường đúng quy định để được xem xét, thẩm định và cấp phép hoạt động hợp pháp.
Giấy phép môi trường thành phần gồm các loại như giấy xác nhận công trình bảo vệ môi trường, giấy phép xử lý chất thải và giấy phép xả nước thải.
1. Giấy phép môi trường thành phần bao gồm những loại giấy phép nào?

Trả lời vắn tắt: Giấy phép môi trường thành phần gồm giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường, giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn môi trường, giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu, giấy phép xử lý chất thải nguy hại và giấy phép xả nước thải.
Căn cứ điểm d khoản 2 Điều 42 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định:
Điều 42. Căn cứ và thời điểm cấp giấy phép môi trường
...
2. Thời điểm cấp giấy phép môi trường được quy định như sau:
...
d) Cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp quy định tại khoản 2 Điều 39 của Luật này đã đi vào vận hành chính thức trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành phải có giấy phép môi trường trong thời hạn 36 tháng kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, trừ trường hợp đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường, giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn môi trường, giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất, giấy phép xử lý chất thải nguy hại, giấy phép xả nước thải vào nguồn nước, giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi (sau đây gọi chung là giấy phép môi trường thành phần). Giấy phép môi trường thành phần được tiếp tục sử dụng như giấy phép môi trường đến hết thời hạn của giấy phép môi trường thành phần hoặc được tiếp tục sử dụng trong thời hạn 05 năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành trong trường hợp giấy phép môi trường thành phần không xác định thời hạn.
...
Giấy phép môi trường thành phần là tập hợp các loại giấy phép, xác nhận, chứng nhận đã được cấp theo các quy định cũ trước khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực. Những loại giấy tờ này vẫn còn giá trị pháp lý và được tiếp tục sử dụng như giấy phép môi trường cho đến khi hết thời hạn ghi trong giấy phép hoặc tối đa là 05 năm kể từ ngày Luật có hiệu lực nếu không ghi thời hạn cụ thể. Quy định này giúp tránh tình trạng cấp phép chồng chéo, giảm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp đồng thời bảo đảm tính chuyển tiếp ổn định trong quá trình áp dụng pháp luật môi trường mới.
Tình huống giả định:

-
Doanh nghiệp rà soát giấy phép đang sử dụng
Công ty Cổ phần Hóa chất Đại Tín tại tỉnh Hưng Yên hoạt động từ năm 2018, hiện có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước và giấy phép xử lý chất thải nguy hại do cơ quan có thẩm quyền cấp. Khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực, doanh nghiệp tiến hành rà soát hồ sơ để xác định loại giấy phép còn hiệu lực sử dụng. -
Cơ quan quản lý xác nhận giá trị sử dụng của giấy phép cũ
Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên hướng dẫn Công ty Đại Tín rằng hai giấy phép hiện được xem là giấy phép môi trường thành phần, tiếp tục có giá trị sử dụng đến khi hết hạn hoặc tối đa 5 năm kể từ ngày luật mới có hiệu lực. Doanh nghiệp không cần nộp lại hồ sơ xin cấp phép mới trong giai đoạn này. -
Doanh nghiệp chuẩn bị hồ sơ hợp nhất giấy phép môi trường
Để thuận lợi cho hoạt động lâu dài, Công ty Đại Tín bắt đầu chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy phép môi trường tích hợp nội dung của các giấy phép thành phần vào một giấy phép duy nhất theo quy định mới.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Cần chuẩn bị những hồ sơ gì để được cấp giấy phép môi trường?

Trả lời vắn tắt: Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường gồm văn bản đề nghị cấp phép, báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường và tài liệu pháp lý, kỹ thuật liên quan đến dự án hoặc cơ sở hoạt động.
Căn cứ khoản 1 Điều 43 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định:
Điều 43. Hồ sơ, trình tự, thủ tục cấp giấy phép môi trường
1. Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường bao gồm:
a) Văn bản đề nghị cấp giấy phép môi trường;
b) Báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường;
c) Tài liệu pháp lý và kỹ thuật khác của dự án đầu tư, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp.
...
Để được cấp giấy phép môi trường, tổ chức hoặc cá nhân cần chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ trong đó báo cáo đề xuất cấp phép đóng vai trò trung tâm, thể hiện đánh giá tác động môi trường, biện pháp xử lý chất thải, quản lý rủi ro và kế hoạch giám sát. Hồ sơ phải thể hiện rõ quy mô, công suất, công nghệ sản xuất và các hạng mục bảo vệ môi trường của dự án. Sau khi nộp, Sở Nông nghiệp và Môi trường hoặc Bộ Nông nghiệp và Môi trường (tùy thẩm quyền) sẽ thẩm định hồ sơ, kiểm tra thực tế và chỉ cấp phép khi cơ sở đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật và pháp lý.
Tình huống giả định:

-
Doanh nghiệp lập hồ sơ đề nghị cấp phép
Công ty TNHH May Xuất khẩu Phúc Thành tại tỉnh Khánh Hòa đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất hàng dệt may với công suất 10 triệu sản phẩm/năm. Do hoạt động có phát sinh nước thải, khí thải và chất thải rắn, doanh nghiệp phải xin cấp giấy phép môi trường trước khi vận hành. -
Cơ quan thẩm định yêu cầu bổ sung báo cáo kỹ thuật
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa tiến hành thẩm định và yêu cầu Công ty Phúc Thành bổ sung bản vẽ hệ thống xử lý nước thải và biện pháp phòng ngừa sự cố môi trường. Doanh nghiệp nhanh chóng hoàn thiện, gửi lại hồ sơ đúng thời hạn quy định. -
Dự án được cấp giấy phép môi trường và triển khai hoạt động
Hồ sơ đạt yêu cầu, Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành giấy phép môi trường cho Công ty Phúc Thành, cho phép vận hành thử nghiệm hệ thống xử lý nước thải trong 6 tháng trước khi hoạt động chính thức. Doanh nghiệp cam kết tuân thủ nghiêm ngặt các nội dung đã được cấp phép trong quá trình sản xuất.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Giấy phép môi trường thành phần là tập hợp các loại giấy phép, xác nhận hoặc chứng nhận môi trường đã được cấp trước đây và vẫn còn hiệu lực trong thời gian chuyển tiếp theo Luật Bảo vệ môi trường 2020. Doanh nghiệp, tổ chức khi xin cấp mới hoặc hợp nhất giấy phép cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định bao gồm văn bản đề nghị, báo cáo đề xuất cấp phép và các tài liệu kỹ thuật liên quan.





