Ép buộc, lôi kéo người lao động đình công là hành vi bị nghiêm cấm. Cá nhân vi phạm có thể bị phạt từ 1 đến 2 triệu đồng, tổ chức vi phạm bị phạt gấp đôi.
Đình công là quyền của người lao động nhưng phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện và đúng trình tự pháp luật. Việc bảo đảm người lao động có quyền tự do quyết định tham gia hoặc không tham gia đình công là yếu tố quan trọng để duy trì trật tự lao động. Vì vậy, pháp luật đã quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến việc ép buộc, lôi kéo đình công và chế tài xử lý tương ứng.
1. Có được ép buộc, lôi kéo người lao động đình công không?
Khoản 1 Điều 208 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Điều 208. Các hành vi bị nghiêm cấm trước, trong và sau khi đình công
1. Cản trở việc thực hiện quyền đình công hoặc kích động, lôi kéo, ép buộc người lao động đình công; cản trở người lao động không tham gia đình công đi làm việc.
...
Quyền đình công chỉ được bảo đảm khi người lao động tham gia trên cơ sở tự nguyện, không bị đe dọa hay gây sức ép. Việc lôi kéo hoặc ép buộc có thể làm sai lệch bản chất của đình công, gây mất ổn định quan hệ lao động và trật tự xã hội. Pháp luật cấm tuyệt đối hành vi ép buộc tham gia đình công. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lựa chọn của từng người lao động trong tập thể.
Tình huống giả định
-
Người lao động tự quyết định tham gia đình công
Người lao động tại Công ty Sản xuất Nội thất Hòa Bình ở tỉnh Đắk Lắk phát sinh tranh chấp về tiền lương. Mỗi người lao động tự cân nhắc và quyết định việc tham gia đình công. - Không có hành vi ép buộc hay đe dọa
Không có cá nhân nào dùng lời nói hoặc hành động để ép buộc người khác tham gia đình công. Những người không tham gia vẫn được vào làm việc bình thường. -
Quan hệ lao động được giữ ổn định
Cuộc đình công diễn ra trong trật tự và đúng quy định. Sau đó, doanh nghiệp và người lao động tiến hành đối thoại để giải quyết tranh chấp.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Ép buộc, lôi kéo người lao động đình công bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 34, Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định:
Điều 34. Vi phạm quy định về giải quyết tranh chấp lao động
...
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Cản trở việc thực hiện quyền đình công, kích động, lôi kéo hoặc ép buộc người lao động đình công;
...
Điều 6. Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Mức phạt tiền từ 1 đến 2 triệu đồng được áp dụng đối với cá nhân có hành vi ép buộc hoặc lôi kéo đình công trái quy định. Trường hợp hành vi do tổ chức thực hiện, mức phạt sẽ tăng gấp đôi theo nguyên tắc xử phạt hành chính. Quy định này nhằm răn đe các hành vi làm sai lệch bản chất tự nguyện của đình công. Đồng thời, nó góp phần bảo đảm môi trường lao động ổn định và tôn trọng quyền cá nhân của người lao động.
Tình huống giả định
- Cá nhân ép buộc người khác tham gia đình công
Trong quá trình chuẩn bị đình công tại Công ty May Phú Thịnh ở tỉnh Nam Định, anh Trần Văn Tài yêu cầu các công nhân cùng chuyền phải nghỉ việc theo. Anh Tài đe dọa sẽ gây khó khăn trong công việc nếu họ không tham gia. - Người lao động phản ánh hành vi vi phạm
Một số công nhân phản ánh sự việc đến tổ chức đại diện người lao động và cơ quan chức năng. Nội dung phản ánh nêu rõ dấu hiệu ép buộc đình công. -
Cơ quan chức năng xử phạt theo quy định
Sau khi xác minh, cơ quan có thẩm quyền kết luận anh Tài vi phạm pháp luật lao động. Anh Tài bị xử phạt 1.500.000 đồng theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật không cho phép ép buộc hoặc lôi kéo người lao động đình công dưới bất kỳ hình thức nào. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính theo quy định. Quy định này góp phần bảo đảm quyền tự do lựa chọn và sự ổn định trong quan hệ lao động.
