Khi xử lý bồi thường thiệt hại, người lao động phải làm tường trình bằng văn bản và có quyền khiếu nại nếu không đồng ý với quyết định theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP.
Khi phát sinh thiệt hại về tài sản trong quá trình làm việc, việc xử lý trách nhiệm của người lao động phải được thực hiện theo đúng trình tự pháp luật. Pháp luật lao động đặt ra các bước cụ thể nhằm bảo đảm tính khách quan, minh bạch và quyền được bảo vệ của người lao động. Trong đó, yêu cầu làm tường trình và quyền khiếu nại là những nội dung quan trọng cần được hiểu đúng.
1. Có cần làm tường trình khi xảy ra bồi thường thiệt hại không?
Điều 71 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 71. Trình tự, thủ tục xử lý bồi thường thiệt hại
Trình tự, thủ tục xử lý bồi thường thiệt hại tại khoản 2 Điều 130 của Bộ luật Lao động được quy định như sau:
1. Khi phát hiện người lao động có hành vi làm hư hỏng, làm mất dụng cụ, thiết bị hoặc làm mất tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì người sử dụng lao động yêu cầu người lao động tường trình bằng văn bản về vụ việc.
...
Việc yêu cầu người lao động làm tường trình là bước bắt buộc trong trình tự xử lý bồi thường thiệt hại. Văn bản tường trình là cơ sở để người sử dụng lao động xác định nguyên nhân, mức độ lỗi và thiệt hại thực tế. Nếu bỏ qua bước này, việc xử lý trách nhiệm vật chất có thể không bảo đảm đúng trình tự pháp luật.
Tình huống giả định
- Phát sinh thiệt hại tài sản
Anh Nguyễn Văn Minh trong quá trình làm việc đã làm hỏng thiết bị do công ty giao quản lý. Thiệt hại được phát hiện trong ca làm việc. - Yêu cầu tường trình
Công ty yêu cầu anh Minh làm bản tường trình bằng văn bản để giải thích nguyên nhân vụ việc. Nội dung tường trình là căn cứ để xem xét trách nhiệm. -
Áp dụng đúng trình tự
Việc yêu cầu tường trình được thực hiện đúng theo Điều 71 Nghị định 145/2020/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Người lao động có được quyền khiếu nại khi bị yêu cầu bồi thường thiệt hại không?
Điều 73 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 73. Khiếu nại về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất
Người bị xử lý kỷ luật lao động, bị tạm đình chỉ công việc hoặc phải bồi thường theo chế độ trách nhiệm vật chất nếu thấy không thỏa đáng thì có quyền khiếu nại với người sử dụng lao động, với cơ quan có thẩm quyền theo quy định của Chính phủ về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực lao động hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân theo trình tự quy định tại Mục 2 Chương XIV của Bộ luật Lao động.
Trường hợp người sử dụng lao động quyết định xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải trái quy định của pháp luật thì ngoài nghĩa vụ, trách nhiệm theo quy định của Chính phủ về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực lao động hoặc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân theo trình tự quy định tại Mục 2 Chương XIV của Bộ luật Lao động thì người sử dụng lao động có nghĩa vụ thực hiện quy định tại Điều 41 của Bộ luật Lao động.
Pháp luật bảo đảm quyền khiếu nại của người lao động trong trường hợp không đồng ý với quyết định xử lý trách nhiệm vật chất. Người lao động có thể khiếu nại trực tiếp với người sử dụng lao động hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo trình tự pháp luật. Quy định này nhằm bảo đảm việc xử lý bồi thường thiệt hại được thực hiện công bằng và đúng pháp luật.
Tình huống giả định
- Không đồng ý với mức bồi thường
Chị Trần Thị Hạnh bị yêu cầu bồi thường thiệt hại nhưng cho rằng mức bồi thường không phù hợp với lỗi của mình. Chị Hạnh không đồng ý với quyết định của doanh nghiệp. - Thực hiện quyền khiếu nại
Chị Hạnh gửi đơn khiếu nại đến người sử dụng lao động để yêu cầu xem xét lại. Đồng thời, chị có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. -
Bảo đảm quyền lợi người lao động
Việc khiếu nại của chị Hạnh được pháp luật bảo đảm theo Điều 73 Nghị định 145/2020/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc yêu cầu người lao động làm tường trình là bước bắt buộc khi xử lý bồi thường thiệt hại về tài sản. Pháp luật đồng thời bảo đảm quyền khiếu nại của người lao động nếu việc xử lý không thỏa đáng. Các quy định này nhằm bảo đảm trình tự xử lý minh bạch và cân bằng quyền, lợi ích của các bên trong quan hệ lao động.
