Sử dụng hóa chất cấm để khai thác thủy sản là hành vi bị cấm và có thể bị phạt từ 50.000.000 đến 70.000.000 đồng nhằm bảo vệ nguồn lợi và môi trường thủy sinh.
Việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản luôn gắn liền với yêu cầu duy trì môi trường sống tự nhiên của các loài thủy sinh. Pháp luật hiện hành quy định người khai thác không được dùng hóa chất cấm hay chất độc vì hành vi này gây tổn hại trực tiếp đến sinh cảnh thủy sinh. Quy định về xử phạt được đặt ra nhằm kiểm soát những biện pháp khai thác mang tính hủy diệt và bảo đảm tính bền vững của nguồn lợi thủy sản.
1. Sử dụng hóa chất cấm để khai thác thủy sản có vi phạm pháp luật không?

Khoản 7 Điều 7 Luật Thủy Sản 2019 quy định cụ thể:
Điều 7. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thủy sản
...
7. Sử dụng chất, hóa chất cấm, chất độc, chất nổ, xung điện, dòng điện, phương pháp, phương tiện, ngư cụ khai thác có tính hủy diệt, tận diệt để khai thác nguồn lợi thủy sản.
...
Người khai thác thủy sản không được dùng hóa chất cấm, chất độc hay các phương tiện mang tính hủy diệt để bắt thủy sản. Khi người khai thác sử dụng các loại hóa chất này, hành vi đó làm ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn lợi thủy sản và bị xếp vào nhóm hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật. Quy định này nhằm bảo đảm hoạt động khai thác diễn ra an toàn và không gây tổn hại đến môi trường sống tự nhiên của các loài thủy sinh.
Tình huống giả định

-
Quốc Huy đổ hóa chất để gom cá
Ngư dân Quốc Huy pha dung dịch hóa học rồi đổ xuống vùng đầm để kích ứng khiến cá nổi lên, với mục đích thu bắt nhanh mà không cần sử dụng nhiều ngư cụ như thông thường.
-
Quốc Huy gây hiện tượng cá chết hàng loạt
Chỉ trong thời gian ngắn, cá và sinh vật thủy sinh non chết nổi khắp mặt nước, khiến nước đổi màu, tỏa mùi khó chịu và gây ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn lợi thủy sản trong khu vực.
-
Quốc Huy bị cơ quan chức năng lấy mẫu nước xét nghiệm
Đội kiểm tra lấy mẫu nước và kết quả phân tích xác nhận dung dịch mà Quốc Huy sử dụng thuộc nhóm hóa chất bị cấm theo quy định của pháp luật.
-
Quốc Huy bị lập biên bản vì hành vi bị nghiêm cấm
Hành vi của Quốc Huy bị xác định vi phạm Luật Thủy sản và bị yêu cầu dừng khai thác, thực hiện biện pháp khắc phục và theo dõi phục hồi môi trường nước.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Sử dụng hóa chất cấm để khai thác thủy sản bị xử phạt bao nhiêu?

Khoản 3 Điều 29 Nghị định 38/2024/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 29. Vi phạm quy định về tàng trữ, sử dụng chất cấm, hóa chất cấm, chất độc để khai thác thủy sản
...
3. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng chất cấm, hóa chất cấm, chất độc, chất nổ, thực vật có độc tố, hóa chất khác để khai thác thủy sản mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
..
Người sử dụng chất cấm, hóa chất cấm, chất độc hoặc các loại hóa chất khác để khai thác thủy sản mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ bị xử phạt trong khung từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng. Mức phạt này được áp dụng cho các hành vi diễn ra trong quá trình khai thác và gây ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản theo quy định. Quy định xử phạt nhằm bảo đảm môi trường thủy sinh không bị hủy hoại bởi các biện pháp khai thác mang tính tàn phá và góp phần duy trì tính bền vững của nguồn lợi thủy sản.
Tình huống giả định

-
Nhật Tân sử dụng dung dịch độc trong quá trình đánh bắt
Ngư dân Nhật Tân đổ dung dịch độc xuống khu vực khai thác nhằm ép cá nổi lên để tăng sản lượng đánh bắt mà không cần đầu tư thêm ngư cụ.
-
Nhật Tân khiến nguồn lợi thủy sản suy giảm nghiêm trọng
Nhiều loài cá, tôm và sinh vật thủy sinh non chết rải rác trên diện rộng, phá vỡ cân bằng sinh thái và làm suy thoái môi trường tự nhiên tại khu vực khai thác.
-
Nhật Tân bị đoàn kiểm tra xác minh mức độ gây hại
Cơ quan chuyên môn ghi nhận hành vi diễn ra ngay trong quá trình khai thác và gây tác động trực tiếp đến quần thể thủy sinh, làm ảnh hưởng lâu dài đến nguồn lợi.
-
Nhật Tân bị xử phạt với mức tiền từ 50.000.000 đến 70.000.000 đồng
Nhật Tân bị xử phạt 60.000.000 đồng và bị buộc chấm dứt hoàn toàn hành vi khai thác bằng chất độc, đồng thời phải tuân thủ các yêu cầu quản lý để bảo đảm không tiếp tục gây ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Hành vi sử dụng hóa chất cấm hoặc chất độc để khai thác thủy sản bị xem là vi phạm vì gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn lợi và môi trường thủy sinh. Mức xử phạt từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng được áp dụng đối với trường hợp chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc tuân thủ đúng quy định là yếu tố then chốt để bảo vệ sự bền vững của hệ sinh thái nước và ngăn ngừa các hành vi khai thác mang tính tàn phá.





