Người dân phải đăng ký thường trú tại nơi ở hợp pháp và sẽ bị phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng nếu đăng ký sai quy định theo Nghị định 282/2025.
Đăng ký thường trú là thủ tục quan trọng để xác lập nơi cư trú ổn định theo pháp luật. Người dân chỉ được đăng ký thường trú tại nơi ở hợp pháp đáp ứng đúng điều kiện luật định. Nếu đăng ký sai quy định, cá nhân có thể bị xử phạt hành chính theo mức cụ thể.
1. Có cần đăng ký thường trú tại nơi ở hợp pháp không?
Điều 20 Luật Cư trú 2020 quy định như sau:
Điều 20. Điều kiện đăng ký thường trú
1. Công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó.
...
Pháp luật yêu cầu việc đăng ký thường trú phải gắn với một chỗ ở hợp pháp nhằm đảm bảo tính minh bạch trong quản lý cư trú. Chỗ ở hợp pháp có thể là nhà ở thuộc sở hữu của công dân hoặc được cho phép sử dụng hợp pháp. Người dân cần thực hiện đăng ký tại đúng địa chỉ để bảo đảm quyền lợi trong các giao dịch dân sự, thủ tục hành chính và tiếp cận dịch vụ công. Quy định này cũng giúp cơ quan chức năng quản lý dân cư chính xác, đầy đủ.
Tình huống giả định
- Người mua nhà mới và cần đăng ký thường trú
Anh Phạm Đăng Khoa có mua một căn chung cư tại Thành phố Hà Nội và muốn đăng ký thường trú. Anh là chủ sở hữu hợp pháp và chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu. - Cơ quan chức năng kiểm tra hồ sơ
Khi tiếp nhận hồ sơ, Công an phường xác nhận căn hộ của anh Khoa là chỗ ở hợp pháp và không thuộc khu vực hạn chế đăng ký thường trú. Tất cả giấy tờ đều hợp lệ. -
Đăng ký thường trú được chấp thuận
Anh Khoa được cập nhật thông tin thường trú tại căn hộ mới và trở thành chủ hộ của sổ hộ khẩu điện tử.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu đăng ký thường trú không đúng quy định thì bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 10 Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Nghị định 282/2025/NĐ-CP
Điều 10. Vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú
1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Không thực hiện đúng quy định của pháp luật về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, xóa đăng ký thường trú, xóa đăng ký tạm trú, tách hộ, điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú hoặc khai báo thông tin về cư trú;
...
Hành vi đăng ký thường trú sai quy định có thể bao gồm việc kê khai không đúng sự thật, đăng ký khi không có chỗ ở hợp pháp hoặc mượn địa chỉ của người khác mà không được phép. Việc làm này gây ảnh hưởng đến tính chính xác của dữ liệu cư trú và có thể gây khó khăn cho cơ quan quản lý. Mức phạt từ 500.000 đến 1.000.000 đồng nhằm đảm bảo răn đe và buộc người vi phạm tuân thủ đúng quy định. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn phải điều chỉnh lại thông tin cư trú theo quy định.
Tình huống giả định
- Sử dụng địa chỉ của người quen để đăng ký thường trú
Anh Trần Minh Hải làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh nên muốn đăng ký thường trú để tiện xin việc. Do chưa có chỗ ở hợp pháp, anh nhờ một người quen cho mượn địa chỉ căn hộ để đăng ký. - Cơ quan chức năng phát hiện kê khai sai
Khi xác minh hồ sơ, Công an phường nhận thấy anh Hải không hề cư trú tại địa chỉ đã đăng ký và không có sự đồng ý của chủ hộ. Hồ sơ bị xác định là kê khai thông tin không đúng quy định. -
Xử phạt hành chính theo Nghị định 282/2025
Anh Hải bị phạt 1.000.000 đồng theo điểm a khoản 1 Điều 10 Nghị định 282/2025/NĐ-CP. Đồng thời, chị phải hủy đăng ký sai và thực hiện lại thủ tục khi đủ điều kiện.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc đăng ký thường trú tại nơi ở hợp pháp là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo quyền lợi dân cư và trật tự quản lý. Người đăng ký sai quy định có thể bị phạt từ 500.000 đến 1.000.000 đồng. Thực hiện đúng quy trình giúp người dân tránh vi phạm và đảm bảo dữ liệu cư trú được ghi nhận chính xác.
