Trẻ em là nhóm cần được bảo vệ khỏi các hành vi gây ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần. Tuy nhiên, thực tế vẫn tồn tại tình trạng người lớn cho trẻ em sử dụng rượu bia để “vui chung”. Hành vi này không chỉ phản cảm mà còn có thể bị xử phạt hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo pháp luật hiện hành.
1. Cho trẻ em uống rượu bia có bị xử phạt vi phạm hành chính không?
Điều 5, Điều 29 Nghị định 130/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 29. Vi phạm quy định về cấm bán cho trẻ em hoặc cho trẻ em sử dụng chất gây nghiện, chất kích thích khác, thực phẩm không bảo đảm an toàn, có hại cho trẻ em; vi phạm quy định về cung cấp sản phẩm, dịch vụ an toàn, thân thiện với trẻ em
1. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
...
c) Cho trẻ em sử dụng chất gây nghiện, chất kích thích khác, thực phẩm không bảo đảm an toàn, có hại cho trẻ em.
2. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm tại khoản 1 Điều này;
...
3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc tiêu hủy sản phẩm, thực phẩm không an toàn, có hại cho trẻ em đối với hành vi vi phạm tại khoản 1 Điều này;
b) Buộc chịu mọi chi phí khám bệnh, chữa bệnh (nếu có) cho trẻ em đối với hành vi vi phạm tại khoản 1 Điều này.
Điều 5. Mức phạt tiền và thẩm quyền xử phạt
...
2. Mức phạt tiền đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính quy định tại Chương II của Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân vi phạm, trừ quy định tại các Điều 8, 9, 12, 13, 14, khoản 1 Điều 16, Điều 33 và khoản 2 Điều 36 của Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức vi phạm gấp hai lần mức phạt tiền đối với cá nhân vi phạm.
...
Người lớn cho trẻ em uống rượu bia là đang cung cấp chất kích thích có hại cho sức khỏe trẻ em. Đây là hành vi bị nghiêm cấm và bị xử phạt hành chính theo quy định nêu trên. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị tịch thu tang vật, buộc chịu chi phí khám chữa bệnh nếu gây ảnh hưởng đến trẻ.
Tình huống giả định
- Anh Hùng rót rượu cho cháu trai của mình uống
Anh Nguyễn Văn Hùng (phường Tân Phong, tỉnh Đồng Nai) tổ chức tiệc mừng nhà mới tại nhà riêng. Trong bữa tiệc, anh Hùng rót nửa ly bia mời cháu trai 10 tuổi của mình uống “cho vui”. - Cháu trai của anh Hùng có biểu hiện lạ
Sau khi uống bia, cháu bé có biểu hiện chóng mặt, buồn nôn và được đưa đến trạm y tế gần đó. Bác sĩ xác định cháu bị phản ứng nhẹ do sử dụng chất kích thích có cồn. -
Cộng đồng mạng phản ánh sự việc
Một người thân đã quay lại đoạn video cháu bé uống bia rồi đăng tải lên mạng xã hội. Sự việc lan truyền nhanh, thu hút sự chú ý và bức xúc từ cộng đồng. - Cơ quan chức năng vào cuộc xử lý
UBND phường Tân Phong phối hợp với Công an địa phương xác minh nội dung đoạn clip. Anh Hùng thừa nhận có cho cháu uống bia tại buổi tiệc gia đình. -
Anh Hùng bị xử phạt hành chính
Căn cứ Điều 29 Nghị định 130/2021/NĐ-CP, anh Hùng bị xử phạt 30 triệu đồng. Đồng thời bị tịch thu tang vật vi phạm và buộc chi trả chi phí khám chữa bệnh cho cháu.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Cho trẻ em uống rượu bia có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Điều 325 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định như sau:
Điều 325. Tội dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người dưới 18 tuổi phạm pháp
1. Người nào đủ 18 tuổi mà thực hiện một trong các hành vi sau đây đối với người dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Rủ rê, dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc, kích động, xúi giục người dưới 18 tuổi hoạt động phạm tội, sống sa đọa;
b) Đe dọa, uy hiếp, dùng vũ lực hoặc có những hành vi khác ép buộc người dưới 18 tuổi hoạt động phạm tội;
c) Chứa chấp người dưới 18 tuổi hoạt động phạm pháp.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Rủ rê, dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc, kích động, xúi giục, đe dọa, uy hiếp, ép buộc, chứa chấp nhiều người;
c) Đối với người dưới 13 tuổi;
d) Rủ rê, dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc, kích động, xúi giục, đe dọa, uy hiếp, ép buộc, chứa chấp người dưới 18 tuổi thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
đ) Tái phạm nguy hiểm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. Người phạm tội thuộc trường hợp quy định tại điểm đ khoản 2 Điều này, thì còn có thể bị phạt quản chế từ 01 năm đến 05 năm.
Người cho trẻ em uống rượu bia với mục đích rủ rê, ép buộc trẻ dưới 18 tuổi cùng tham gia các hành vi mang tính chất lệch lạc, sa đọa có thể bị coi là đang xúi giục trẻ sống sa đọa. Đây là dấu hiệu cấu thành tội phạm hình sự. Mức hình phạt tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ và tình tiết tăng nặng như tổ chức, tái phạm…
Tình huống giả định
- Tổ chức sinh nhật và cho trẻ em uống rượu
Anh Lê Quang Tùng (phường Đống Đa, tỉnh Hà Nội) tổ chức tiệc sinh nhật tại nhà. Trong buổi tiệc có sự tham gia của nhiều người lớn, thanh niên và trẻ em. -
Hành vi vi phạm tại bữa tiệc
Tại bàn tiệc, anh Tùng đã đưa rượu cho hai bé trai 12 và 14 tuổi uống, đồng thời khuyến khích các cháu “phải biết uống để lớn lên không thua kém ai”. -
Sự việc bị phát tán trên mạng
Một khách mời quay lại cảnh trẻ em uống rượu trong bữa tiệc và đăng lên mạng xã hội. Đoạn clip gây bức xúc dư luận và thu hút sự chú ý của cơ quan chức năng. -
Cơ quan điều tra vào cuộc
Sau khi đoạn clip lan truyền, công an phường Đống Đa phối hợp với lực lượng chức năng tiến hành xác minh, làm rõ hành vi. - Giám định và hậu quả đối với trẻ
Kết quả giám định cho thấy hai cháu nhỏ bị ngộ độc rượu nhẹ, có biểu hiện hoảng loạn và buồn nôn sau tiệc. - Anh Tùng bị khởi tố và xử lý hình sự
Anh Tùng bị cơ quan điều tra khởi tố theo Điều 325 Bộ luật Hình sự với hành vi rủ rê trẻ em sống sa đọa. Hiện anh đang bị tạm giam để phục vụ điều tra.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Hành vi cho trẻ em uống rượu bia là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm và có thể bị xử phạt hành chính nặng. Người nào có hành vi nêu trên có thể bị xử phạt hành chính lên đến 40 triệu đồng. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì dụ dỗ trẻ em sống sa đọa.
