Xe điện bị cấm trên đường cao tốc có thật không?

Trong thời gian gần đây, trên nhiều diễn đàn và mạng xã hội xuất hiện thông tin cho rằng “tất cả các loại xe điện sẽ bị cấm lưu thông trên đường cao tốc tại Việt Nam từ năm 2025”. Điều này đã khiến không ít người dân, đặc biệt là những người đang sử dụng ô tô điện, hoang mang liệu đây có phải là quy định thật sự đã được cơ quan Nhà nước ban hành.

Thực hư về tin “xe điện bị cấm lưu thông trên cao tốc”

Khi xem xét nguồn gốc, đa số nội dung này xuất phát từ các bài đăng trên Facebook, TikTok hoặc một số video YouTube mang tính giật tít, câu view. Trong khi đó, các cơ quan báo chí chính thống và Cổng thông tin điện tử của Chính phủ hoàn toàn không có văn bản hay thông báo nào xác nhận thông tin trên.

Vì sao có thể kết luận như vậy?

Bất kỳ sự thay đổi quan trọng nào như “cấm xe điện trên cao tốc” đều phải được ban hành chính thức, có số hiệu, ngày ký, cơ quan ký và công bố công khai. Thông tin lan truyền thiếu nguồn dẫn chứng chỉ nhằm mục đích gây chú ý và dễ gây hiểu nhầm cho người dân.

Xe đạp điện và xe máy điện có được lưu thông vào đường cao tốc không?

Khoản 2 Điều 34 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định:

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024

Điều 34. Phân loại phương tiện giao thông đường bộ
...
2. Xe thô sơ bao gồm:

a) Xe đạp là xe có ít nhất hai bánh và vận hành do sức người thông qua bàn đạp hoặc tay quay;

b) Xe đạp máy, gồm cả xe đạp điện, là xe đạp có trợ lực từ động cơ, nguồn động lực từ động cơ bị ngắt khi người lái xe dừng đạp hoặc khi xe đạt tới tốc độ 25 km/h;

...

Khoản 3 Điều 25 cũng nêu rõ:

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024

Điều 25. Giao thông trên đường cao tốc
...
3. Xe máy chuyên dùng có tốc độ thiết kế nhỏ hơn tốc độ tối thiểu quy định đối với đường cao tốc, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ, xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô, xe gắn máy, xe thô sơ, người đi bộ không được đi trên đường cao tốc, trừ người, phương tiện giao thông đường bộ và thiết bị phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc.

Từ quy định pháp luật trên có thể thấy rõ sự phân loại và phạm vi cấm:

• Xe đạp điện: thuộc nhóm xe thô sơ, bị cấm trên cao tốc.

• Xe máy điện: được xếp cùng nhóm xe gắn máy, xe mô tô và các loại tương tự, nên cũng bị cấm lưu thông trên cao tốc.

Như vậy, pháp luật đã đặt cả xe đạp điện và xe máy điện vào diện bị cấm, không phân biệt công suất hay tốc độ thiết kế. Điểm chung của cả hai loại phương tiện là không phù hợp với đặc thù đường cao tốc – nơi lưu thông với tốc độ lớn, mật độ phương tiện cao, yêu cầu phương tiện phải có khả năng vận hành ổn định và an toàn.

Tình huống giả định

• Anh Hậu điều khiển xe đạp điện lên đường cao tốc
  Anh Nguyễn Văn Hậu, cư trú tại phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh, sau giờ tan ca đã điều khiển chiếc xe đạp điện của mình đi vào tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây để rút ngắn thời gian về nhà. Khi di chuyển trên làn xe máy cũ, anh Hậu nhanh chóng bị các phương tiện ô tô chạy với tốc độ cao vượt qua, tạo ra tình huống nguy hiểm.

• Lực lượng chức năng phát hiện và yêu cầu dừng xe
  Đội tuần tra kiểm soát giao thông thuộc Cục Cảnh sát giao thông đã phát hiện trường hợp này qua camera giám sát. Tổ công tác lập tức ra tín hiệu dừng phương tiện, giải thích cho anh Hậu biết rằng xe đạp điện thuộc nhóm xe thô sơ, không được phép lưu thông trên đường cao tốc.

• Anh Hậu được lập biên bản và nhắc nhở
  Sau khi nghe giải thích, anh Hậu nhận thức được hành vi của mình tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đã lập biên bản vi phạm hành chính, đồng thời yêu cầu anh đưa xe rời khỏi tuyến cao tốc để bảo đảm an toàn giao thông.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Những điều người dân cần lưu ý

Xe ô tô điện không bị cấm trên cao tốc Hiện nay, pháp luật Việt Nam không hề có quy định cấm xe điện lưu thông trên đường cao tốc. Điều kiện để một phương tiện được phép đi vào cao tốc được xác định dựa trên loại xe, công suất, tốc độ thiết kế tối thiểu, chứ không phụ thuộc vào việc xe chạy xăng, dầu hay điện.

Chính sách quản lý phương tiện được công bố công khai Mọi chính sách liên quan đến quản lý giao thông đều phải được ban hành qua luật, nghị định hoặc thông tư, có số hiệu rõ ràng và được công khai trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ hoặc website của Bộ Giao thông Vận tải. Nếu có sự thay đổi quan trọng, báo chí chính thống cũng sẽ thông tin rộng rãi để người dân nắm bắt.

Cảnh giác với tin đồn trên mạng xã hội Những nội dung lan truyền kiểu “từ ngày... xe điện sẽ bị cấm trên cao tốc” thực chất chỉ là tin đồn thất thiệt, thiếu căn cứ pháp lý. Người dân nên tỉnh táo, không chia sẻ hoặc tin theo các bài viết, video không dẫn chứng, tránh bị gây hoang mang hoặc bị lợi dụng để thu hút tương tác.