Từ ngày 01/01/2026, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 sẽ chính thức có hiệu lực. Một trong những nội dung được người dùng mạng xã hội đặc biệt quan tâm là việc không còn phải cung cấp hình ảnh giấy tờ tùy thân khi xác thực tài khoản. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ nội dung này, đồng thời phân tích thêm các trường hợp được phép công khai dữ liệu cá nhân theo luật mới.
1. Từ 01/01/2026, mạng xã hội có còn được yêu cầu ảnh giấy tờ tùy thân để xác thực tài khoản?
Theo khoản 2 Điều 29 Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 (có hiệu lực 1/1/2026)
Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025
Điều 29. Bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với các nền tảng mạng xã hội, dịch vụ truyền thông trực tuyến
...
2. Không được yêu cầu cung cấp hình ảnh, video chứa nội dung đầy đủ hoặc một phần giấy tờ tùy thân làm yếu tố xác thực tài khoản;
...
Theo quy định mới có hiệu lực từ đầu năm 2026, các nền tảng mạng xã hội không được phép dùng hình ảnh hoặc video chứa thông tin từ giấy tờ tùy thân như CCCD, CMND, hộ chiếu... để xác thực tài khoản. Đây là một bước tiến trong việc bảo vệ thông tin cá nhân và giảm thiểu rủi ro lộ lọt dữ liệu.
Việc yêu cầu ảnh giấy tờ tùy thân để xác thực – vốn từng phổ biến – dễ dẫn đến việc bị lạm dụng hoặc rò rỉ thông tin. Luật mới nhằm chấm dứt thực trạng này, buộc các nền tảng phải chuyển sang các hình thức xác thực an toàn hơn và ít xâm phạm hơn đến dữ liệu cá nhân.
Tình huống giả định
Người dùng phản ánh bị yêu cầu ảnh CCCD khi xác minh tài khoản mạng
-
Mạng xã hội yêu cầu xác minh tài khoản cá nhân
Tháng 2/2026, anh Nguyễn Minh Phát (ngụ tại TP. Huế) đăng nhập lại tài khoản trên một nền tảng mạng xã hội phổ biến và được yêu cầu gửi ảnh chụp mặt trước CCCD để xác minh danh tính. -
Anh Phát phản ánh lên cơ quan chức năng
Anh Phát không đồng ý và gửi đơn khiếu nại đến Cục An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, viện dẫn Điều 29 Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025. -
Cơ quan chức năng nhắc nhở
Sau khi xác minh, cơ quan chức năng yêu cầu nền tảng gỡ bỏ yêu cầu xác minh bằng ảnh giấy tờ tùy thân. Nền tảng này đồng thời bị nhắc nhở và phải cập nhật chính sách xác thực theo quy định mới của pháp luật.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Dữ liệu cá nhân chỉ được công khai trong trường hợp nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 16 Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 (có hiệu lực 1/1/2026) quy định về công khai dữ liệu cá nhân
Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025
Điều 16. Công khai dữ liệu cá nhân
...
2. Dữ liệu cá nhân chỉ được công khai trong các trường hợp sau đây:
a) Khi có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu cá nhân;
b) Thực hiện theo quy định của pháp luật;
c) Trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 19 của Luật này;
d) Thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng.
...
Luật quy định rõ ràng rằng dữ liệu cá nhân - bao gồm thông tin về họ tên, địa chỉ, số điện thoại, tài khoản ngân hàng, hình ảnh… chỉ được công khai trong bốn trường hợp. Việc tự ý công bố thông tin cá nhân của người khác sẽ vi phạm quyền riêng tư và có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Như vậy, nếu không có sự đồng ý rõ ràng từ chủ thể dữ liệu hoặc không thuộc các tình huống pháp luật quy định, mọi hành vi tiết lộ, đăng tải dữ liệu cá nhân trên mạng xã hội, báo chí hay nền tảng số khác đều bị nghiêm cấm.
Tình huống giả định
Công ty tự ý công khai danh sách khách nợ trên website
-
Đăng tải thông tin cá nhân khách hàng
Tháng 3/2026, Công ty TNHH Tài Chính Phúc Gia công khai danh sách 300 khách hàng nợ xấu trên website, trong đó hiển thị rõ họ tên, số điện thoại và số CMND/CCCD. -
Bị khách hàng khiếu nại và xử phạt
Nhiều khách hàng gửi khiếu nại đến Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông TP. Hà Nội, khẳng định chưa từng đồng ý cho công ty công khai dữ liệu cá nhân. -
Công ty bị xử phạt hành chính
Sau quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng xác định công ty vi phạm khoản 2 Điều 16 và ban hành quyết định xử phạt hành chính 50 triệu đồng, yêu cầu gỡ toàn bộ thông tin sai phạm và xin lỗi công khai người bị ảnh hưởng.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Từ ngày 01/01/2026, các nền tảng mạng xã hội không còn được phép yêu cầu người dùng cung cấp hình ảnh giấy tờ tùy thân để xác thực tài khoản. Đồng thời, dữ liệu cá nhân chỉ được công khai khi có sự đồng ý hoặc thuộc các trường hợp luật định. Những thay đổi này giúp tăng cường bảo vệ quyền riêng tư của công dân trong môi trường số, góp phần xây dựng hệ sinh thái mạng an toàn và minh bạch hơn.
