Cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá phải tuân thủ theo các quy định về chữ viết, hình ảnh, mẫu, diện tích, màu sắc. Vi phạm các quy định về cảnh báo có thể bị phạt đến 60 triệu đồng.
Bao bì thuốc lá không chỉ là phương tiện chứa đựng sản phẩm mà còn là công cụ truyền tải thông điệp cảnh báo về tác hại của thuốc lá. Pháp luật Việt Nam quy định rõ tiêu chuẩn in cảnh báo sức khỏe trên bao bì nhằm bảo vệ người tiêu dùng và hạn chế tỷ lệ hút thuốc trong cộng đồng. Nếu vi phạm tiêu chuẩn sẽ bị xử phạt hành chính.
1. Tiêu chuẩn của cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá được quy định như thế nào?
Điều 15 Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012 quy định như sau:
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012
Điều 15. Ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá
1. Thuốc lá được sản xuất, nhập khẩu để tiêu thụ tại Việt Nam phải ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá.
2. Việc ghi nhãn đối với thuốc lá được sản xuất, nhập khẩu để tiêu thụ tại Việt Nam phải được thực hiện bằng tiếng Việt, theo đúng quy định của pháp luật về nhãn hàng hoá và bảo đảm các yêu cầu sau đây:
a) In cảnh báo sức khỏe bằng chữ và hình ảnh bảo đảm rõ ràng, dễ nhìn, dễ hiểu;
...
5. Cảnh báo sức khỏe quy định tại điểm a khoản 2 Điều này phải chiếm ít nhất 50% diện tích của mỗi mặt chính trước và mặt chính sau trên bao, tút, hộp thuốc lá.
Theo quy định này, các doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu thuốc lá phải in cảnh báo sức khỏe bằng tiếng Việt, thể hiện cả hình ảnh và chữ viết để người tiêu dùng dễ nhận biết. Phần cảnh báo phải chiếm tối thiểu 50% diện tích của hai mặt chính của bao bì nhằm nhấn mạnh nguy cơ gây hại từ việc hút thuốc lá.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Công ty TNHH Thuốc lá Hòa Bình (trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh) sản xuất lô thuốc lá mới với bao bì in cảnh báo bằng hình ảnh tổn hại phổi và dòng chữ cảnh báo bằng tiếng Việt. Hoạt động này được thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Y tế về tỷ lệ diện tích in cảnh báo. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Cơ quan quản lý thị trường kiểm tra và xác nhận bao bì sản phẩm đáp ứng đầy đủ yêu cầu: cảnh báo chiếm 50% diện tích, rõ ràng, dễ đọc. Sản phẩm được phép lưu hành trên toàn quốc. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Việc tuân thủ quy định giúp doanh nghiệp hoạt động hợp pháp, đồng thời nâng cao ý thức cộng đồng về tác hại thuốc lá. Đây là ví dụ tích cực về trách nhiệm xã hội trong lĩnh vực sản xuất.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Không đáp ứng tiêu chuẩn cảnh báo sức khỏe bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 27 Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 27. Vi phạm quy định về ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá
1. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) In cảnh báo sức khỏe không đúng mẫu, vị trí, diện tích và màu sắc theo quy định của pháp luật;
...
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc thu hồi sản phẩm và khắc phục, loại bỏ yếu tố vi phạm đối với hành vi quy định tại khoản 1 và điểm a khoản 2 Điều này. Trường hợp không khắc phục được yếu tố vi phạm thì buộc tiêu hủy;
...
Điều 4. Quy định về mức phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức
...
5. Mức phạt tiền được quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Theo đó, cá nhân vi phạm quy định về in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá có thể bị xử phạt từ 20 đến 30 triệu đồng còn tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp đôi, tối đa 60 triệu đồng. Ngoài ra, doanh nghiệp buộc phải thu hồi, sửa hoặc tiêu hủy sản phẩm vi phạm để bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Công ty Cổ phần Thuốc lá Việt Phú (trụ sở tại Thành phố Đà Nẵng) lưu hành lô sản phẩm mới nhưng chỉ in cảnh báo sức khỏe bằng chữ nhỏ, không có hình ảnh minh họa. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Thanh tra Bộ Y tế kiểm tra và kết luận doanh nghiệp vi phạm quy định về mẫu và diện tích in cảnh báo sức khỏe trên bao bì. -
Kết quả xử lý và ý nghĩa
Công ty bị phạt 60.000.000 đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ bao bì không đạt tiêu chuẩn. Quy định này đảm bảo người tiêu dùng được tiếp cận thông tin cảnh báo đầy đủ, trực quan và đúng pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá là quy định bắt buộc nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và giảm tỷ lệ hút thuốc. Doanh nghiệp phải bảo đảm cảnh báo được in bằng chữ và hình ảnh, thể hiện rõ ràng, chiếm ít nhất 50% diện tích của mỗi mặt chính trước và sau bao bì, bằng tiếng Việt, đúng mẫu, màu sắc và vị trí theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Nếu vi phạm, doanh nghiệp có thể bị phạt đến 60 triệu đồng và buộc thu hồi hoặc tiêu hủy toàn bộ sản phẩm không đạt tiêu chuẩn.
