Trong hệ thống các loại giấy phép lái xe tại Việt Nam, bằng lái xe hạng C thường được cấp cho người điều khiển xe tải, xe chuyên dùng và một số phương tiện có trọng tải lớn. Việc nắm rõ thời hạn sử dụng của loại bằng này là yếu tố quan trọng để người dân chủ động trong việc gia hạn. Bên cạnh đó, không phải ai cũng đủ điều kiện tuổi để thi và được cấp bằng hạng C, bởi pháp luật quy định rõ ràng độ tuổi tối thiểu tương ứng với từng loại phương tiện.
1. Thời hạn của bằng lái xe hạng C là bao lâu?
Khoản 5 Điều 57 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định như sau:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 57. Giấy phép lái xe
...
5. Thời hạn của giấy phép lái xe được quy định như sau:
...c) Giấy phép lái xe các hạng C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE có thời hạn 05 năm kể từ ngày cấp.
...
Bằng lái xe hạng C – thường dùng cho xe tải, ô tô có trọng tải lớn – chỉ có giá trị sử dụng trong 5 năm tính từ ngày được cấp. Sau thời gian này, người lái phải thực hiện thủ tục gia hạn hoặc cấp lại nếu muốn tiếp tục sử dụng. Khác với các hạng A1, A hoặc B1 không có thời hạn, nhóm bằng hạng C nằm trong nhóm bằng lái có giới hạn niên hạn sử dụng chặt chẽ hơn do tính chất phương tiện và yêu cầu về an toàn khi điều khiển xe lớn trên đường.
Việc không gia hạn đúng hạn có thể dẫn đến bị xử phạt hành chính nếu tiếp tục điều khiển phương tiện khi bằng đã hết hiệu lực. Ngoài ra, nếu quá hạn từ 03 tháng trở lên, người điều khiển phương tiện còn phải thi lại cả lý thuyết và thực hành để được cấp lại bằng.
Tình huống giả định
-
Anh Toàn lái xe tải tại Thành phố Lào Cai
Anh Nguyễn Mạnh Toàn, sinh sống tại phường Bắc Cường, thành phố Lào Cai, là tài xế xe tải cho một công ty vận chuyển hàng hóa trong nước. Anh được cấp bằng lái xe hạng C vào tháng 7/2019, thời hạn ghi trên bằng là đến tháng 7/2024.
-
Anh Toàn quên gia hạn bằng lái sau khi hết hạn
Do bận rộn công việc và không để ý thời hạn, đến cuối tháng 7/2024, bằng lái của anh Toàn đã hết hạn mà anh vẫn tiếp tục lái xe. Trong một lần tuần tra, lực lượng Cảnh sát giao thông tại phường Duyên Hải đã kiểm tra giấy tờ và phát hiện bằng lái đã hết hạn hơn 1 tuần.
-
Anh Toàn bị lập biên bản và hướng dẫn thủ tục cấp lại
Công an giao thông lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi điều khiển xe khi giấy phép lái xe đã hết hạn sử dụng. Anh Toàn được yêu cầu dừng sử dụng bằng lái cũ và thực hiện thủ tục xin cấp lại. Do bằng chỉ hết hạn chưa đến 3 tháng nên anh được làm thủ tục cấp lại mà không phải thi lại.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Bao nhiêu tuổi thì được thi và cấp bằng lái xe hạng C?
Khoản 1 Điều 59 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định như sau:
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024
Điều 59. Tuổi, sức khỏe của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ
1. Độ tuổi của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng được quy định như sau:
...c) Người đủ 21 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng C, BE;
...
Chỉ những người đã đủ 21 tuổi trở lên mới được cấp giấy phép lái xe hạng C – loại bằng cho phép điều khiển xe ô tô tải có trọng tải thiết kế từ 3.500 kg trở lên và một số xe chuyên dùng. Đây là điều kiện bắt buộc và mang tính tuyệt đối, không thể thay thế bằng thỏa thuận hay các chứng chỉ khác.
Lý do pháp luật đặt ra mốc 21 tuổi là bởi tính chất phức tạp và nguy hiểm của việc điều khiển phương tiện hạng nặng. Người lái xe không chỉ cần kỹ năng điều khiển tốt mà còn cần sự trưởng thành về tâm lý và nhận thức, đủ khả năng xử lý tình huống giao thông nguy hiểm.
Tình huống giả định
-
Anh Hưng đăng ký thi bằng lái hạng C khi mới 20 tuổi
Anh Nguyễn Tuấn Hưng, cư trú tại phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh, vừa hoàn tất khóa đào tạo lái xe hạng C tại một trung tâm sát hạch vào tháng 6/2025. Tuy nhiên, thời điểm đó anh mới chỉ 20 tuổi 8 tháng.
-
Hồ sơ của anh Hưng bị từ chối vì chưa đủ tuổi
Sau khi nộp hồ sơ xin cấp giấy phép lái xe, anh Hưng nhận được thông báo từ Sở Giao thông vận tải tỉnh Bắc Ninh rằng anh chưa đủ điều kiện về độ tuổi theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 59 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024. Cơ quan chức năng yêu cầu anh chờ đến khi đủ 21 tuổi mới có thể thi sát hạch.
-
Anh Hưng phải đợi đến sinh nhật mới để đủ điều kiện thi
Đến tháng 10/2025, khi chính thức đủ 21 tuổi, anh Hưng mới được trung tâm sát hạch cho phép đăng ký lại kỳ thi và hoàn tất thủ tục cấp bằng lái xe hạng C theo đúng quy định pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Bằng lái xe hạng C là loại giấy phép có thời hạn rõ ràng và điều kiện cấp nghiêm ngặt để bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông. Theo quy định hiện hành, thời hạn sử dụng của bằng lái xe hạng C là 05 năm kể từ ngày cấp. Ngoài ra, chỉ người từ đủ 21 tuổi trở lên mới đủ điều kiện thi và được cấp loại bằng này.
