Nghị quyết 72-NQ/TW xác định sức khỏe là vốn quý nhất và yêu cầu toàn hệ thống chính trị cùng xã hội tham gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Nghị quyết 72-NQ/TW xác định rõ định hướng lớn để nâng cao sức khỏe người dân và củng cố hệ thống y tế trong giai đoạn mới. Quan điểm chỉ đạo xuyên suốt được đặt lên hàng đầu nhằm bảo đảm mọi chính sách đều hướng đến người dân và lấy sức khỏe làm nền tảng phát triển. Cùng với đó, các nhóm đối tượng yếu thế và người có thu nhập thấp được chú trọng thông qua cơ chế hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh theo lộ trình.
1. Theo Nghị quyết 72-NQ/TW, quan điểm chỉ đạo xuyên suốt về bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân là gì?
Căn cứ Mục 1 Nghị quyết 72-NQ/TW năm 2025:
Nghị quyết 72-NQ/TW năm 2025
I- QUAN ĐIỂM CHỈ ĐẠO
1. Sức khỏe là vốn quý nhất của con người, là nền tảng quan trọng nhất cho hạnh phúc của mọi người, cho sự tồn vong của dân tộc và sự phát triển thịnh vượng, bền vững của đất nước. Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân là mục tiêu, là động lực, là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, giữ vị trí ưu tiên trong các chiến lược, chính sách phát triển; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và mọi người dân.
2. Người dân là chủ thể trung tâm, được ưu tiên cao nhất trong xây dựng, thực hiện các chính sách tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe thể chất, sức khỏe tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, số năm sống khỏe để phát triển toàn diện; được tiếp cận đầy đủ, công bằng, bình đẳng các dịch vụ y tế, trong đó quan tâm đặc biệt đến trẻ em, người nghèo, các đối tượng chính sách xã hội và bảo đảm bình đẳng giới. Đề cao ý thức phòng bệnh, lối sống lành mạnh, xây dựng văn hóa sức khỏe trong Nhân dân.
3. Quan tâm đào tạo, phát triển nguồn nhân lực y tế chất lượng, cân đối, đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ và sự hài lòng của người dân; có chính sách ưu đãi, đãi ngộ đặc biệt trong suốt quá trình từ đào tạo, tuyển dụng, sử dụng, phát huy năng lực, thế mạnh của đội ngũ cán bộ y tế.
4. Chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám bệnh, chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, chú trọng bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện, liên tục theo vòng đời. Xác định đúng vị thế, vai trò của y tế dự phòng, y tế cơ sở, y học cổ truyền; tập trung xây dựng, hoàn thiện, nâng cao năng lực y tế dự phòng, hệ thống y tế cơ sở bảo đảm phòng bệnh từ sớm, từ xa, từ cơ sở, sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp về y tế công cộng; ưu tiên xây dựng, đầu tư đồng bộ về nhân lực, cơ sở vật chất, thiết bị cho trạm y tế cấp xã đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Nâng cao toàn diện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe, phát triển y tế chuyên sâu và bảo đảm an ninh y tế.
5. Có chính sách, cơ chế đột phá trong huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để nâng cao chất lượng công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân; đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong y tế; cải cách mạnh mẽ tài chính y tế, bảo đảm hiệu quả, bền vững của chính sách bảo hiểm y tế; tiếp tục thực hiện chủ trương ngân sách nhà nước, bảo hiểm y tế bảo đảm chi trả cho các dịch vụ y tế ở mức cơ bản, người sử dụng chi trả cho phần vượt mức.
...
Sức khỏe là yếu tố cốt lõi đối với sự phát triển bền vững, hạnh phúc của mỗi cá nhân và của đất nước. Công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân được xem là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, phải được ưu tiên trong mọi chiến lược và chính sách. Người dân được đặt ở vị trí trung tâm, đồng thời trách nhiệm chăm sóc sức khỏe không chỉ thuộc ngành y tế mà là nghĩa vụ chung của toàn bộ hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội và từng cá nhân.
Tình huống giả định:
- Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa triển khai chương trình truyền thông sức khỏe
Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức hoạt động tuyên truyền về nâng cao sức khỏe cộng đồng, nhấn mạnh vai trò của từng người dân trong phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe bản thân. - Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa đẩy mạnh hoạt động phòng bệnh
Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa triển khai các buổi hướng dẫn dinh dưỡng, vận động thể chất và phòng chống bệnh mãn tính tại nhiều địa điểm trong tỉnh, thu hút đông đảo người dân tham gia. -
Các tổ chức xã hội phối hợp chăm sóc người bệnh khó khăn
Hội Chữ thập đỏ tỉnh Thanh Hóa phối hợp cùng bệnh viện tuyến tỉnh hỗ trợ dụng cụ y tế và tổ chức chăm sóc sức khỏe cho người bệnh có hoàn cảnh khó khăn, thể hiện sự chung tay của toàn xã hội.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Người yếu thế, người có thu nhập thấp có được ưu tiên miễn viện phí theo Nghị quyết 72-NQ/TW không?
Căn cứ Tiểu mục 4 Mục 3 Nghị quyết 72-NQ/TW:
Nghị quyết 72-NQ/TW năm 2025
III- NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP
...
4. Đẩy mạnh cải cách tài chính y tế và phát triển hiệu quả, bền vững chính sách bảo hiểm y tế
Ngân sách nhà nước bảo đảm các nhiệm vụ chi đáp ứng các yêu cầu cơ bản, thiết yếu của công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, giữ vai trò chủ đạo trong bảo đảm tài chính, đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe cho người thuộc đối tượng chính sách xã hội, một số đối tượng đặc thù và ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo, lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh và một số đối tượng đặc thù.
Ưu tiên bố trí và bảo đảm mức tăng chi ngân sách nhà nước hằng năm cho chăm sóc sức khỏe nhân dân phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ. Ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên và đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng. Có cơ chế tài chính phù hợp để huy động mọi nguồn lực xã hội đầu tư cho lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp y tế công.
Triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên. Từ năm 2026, tổ chức phối hợp giữa các hoạt động khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc miễn phí, kiểm tra sức khỏe của học sinh, sinh viên, khám bệnh nghề nghiệp, khám sức khỏe cho người lao động theo quy định và khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế để khám bệnh miễn phí và hoàn thành việc tạo lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân. Có chính sách hỗ trợ phù hợp đối với chi phí vận chuyển cấp cứu ngoại viện cho một số đối tượng chính sách xã hội.
Từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí, trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình. Từ năm 2026, từng bước thực hiện tăng tỷ lệ, mức thanh toán, chi cho phòng bệnh, chẩn đoán, điều trị sớm một số bệnh và đối tượng ưu tiên theo lộ trình từ Quỹ Bảo hiểm y tế để giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh, phù hợp với việc tăng mức đóng bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật từ năm 2027. Ngân sách nhà nước và Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả cho một số dịch vụ phòng bệnh, quản lý bệnh mạn tính, khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc theo yêu cầu chuyên môn tại cấp khám bệnh, chữa bệnh ban đầu, cơ bản theo lộ trình phù hợp.
Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng bền vững Quỹ Bảo hiểm y tế, cải cách thủ tục hành chính, sử dụng tiết kiệm chi phí quản lý, tăng chi cho khám bệnh, chữa bệnh. Thí điểm, đa dạng hóa các gói bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế bổ sung theo nhu cầu của người dân, liên kết giữa bảo hiểm y tế với bảo hiểm sức khỏe do các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp. Khuyến khích phát triển đa dạng các loại hình bảo hiểm sức khỏe.
Chủ động lực lượng, xây dựng cơ chế phối hợp, điều phối nhân lực y tế, bảo đảm vắc-xin, dự trữ thuốc, vật tư, thiết bị y tế, đáp ứng kịp thời yêu cầu phòng, chống dịch bệnh, sự kiện y tế khẩn cấp, bảo đảm an ninh y tế.
...
Nghị quyết 72-NQ/TW xác định mục tiêu giảm gánh nặng tài chính trong khám chữa bệnh bằng cách ưu tiên miễn viện phí cho nhóm người yếu thế, người có thu nhập thấp và các đối tượng chính sách. Việc miễn viện phí được triển khai theo lộ trình phù hợp với khả năng ngân sách và gắn liền với phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế. Bên cạnh đó, nghị quyết còn yêu cầu mở rộng hoạt động khám sức khỏe định kỳ miễn phí và hỗ trợ chi phí vận chuyển cấp cứu cho các đối tượng chính sách, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với những nhóm dân cư dễ bị tổn thương.
Tình huống giả định:
- Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi rà soát nhóm đối tượng ưu tiên
Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu các đơn vị liên quan thống kê người yếu thế, người có thu nhập thấp và đối tượng chính sách để chuẩn bị triển khai chính sách miễn viện phí theo lộ trình. - Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi hướng dẫn thực hiện miễn viện phí
Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi ban hành văn bản hướng dẫn các bệnh viện trên địa bàn xác định đúng nhóm đối tượng được ưu tiên miễn viện phí trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế. -
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi áp dụng chính sách
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi bắt đầu miễn viện phí cho một số trường hợp thuộc diện chính sách xã hội, người yếu thế và người có thu nhập thấp theo hướng dẫn của Sở Y tế, giúp giảm chi phí điều trị cho người dân.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Nghị quyết 72-NQ/TW nhấn mạnh tầm quan trọng của sức khỏe con người và xem đây là nền tảng để xây dựng một xã hội phát triển bền vững. Quan điểm chỉ đạo xuyên suốt được đặt ra nhằm định hướng mọi hoạt động bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, nghị quyết cũng xác định rõ chính sách hỗ trợ miễn viện phí theo lộ trình cho người yếu thế và người có thu nhập thấp để giảm gánh nặng chi phí y tế.
