Từ 01/7/2025, thẩm quyền cấp, thu hồi, cấp lại Chứng chỉ hành nghề luật sư sẽ được giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thay vì Bộ trưởng Bộ Tư pháp như trước đây. Đây là điểm mới được quy định trong Nghị định 121/2025/NĐ-CP, đánh dấu sự thay đổi quan trọng trong cơ chế phân quyền của ngành tư pháp.
1. Ai có Thẩm quyền cấp, thu hồi và cấp lại chứng chỉ hành nghề luật sư từ 01/7/2025?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 9, Điều 10 và Điều 11 Nghị định 121/2025/NĐ-CP về việc cấp, thu hồi, cấp lại Chứng chỉ hành nghề luật sư
Nghị định 121/2025/NĐ-CP
Điều 9. Cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư
1. Việc cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư được quy định tại khoản 3 Điều 17 của Luật Luật sư năm 2006 được sửa đổi, bổ sung năm 2012, 2015 (sau đây gọi là Luật Luật sư) thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
...
Điều 10. Thu hồi Chứng chỉ hành nghề luật sư
1. Việc thu hồi Chứng chỉ hành nghề luật sư được quy định tại khoản 2 Điều 18 của Luật Luật sư thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
2. Việc thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư được quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Luật sư thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi luật sư là thành viên Đoàn luật sư.
3. Trình tự, thủ tục thu hồi Chứng chỉ hành nghề luật sư thực hiện theo quy định tại mục II Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định này.
Điều 11. Cấp lại Chứng chỉ hành nghề luật sư
1. Việc cấp lại Chứng chỉ hành nghề luật sư được quy định tại Điều 19 của Luật Luật sư thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
2. Trình tự, thủ tục cấp lại Chứng chỉ hành nghề luật sư thực hiện theo quy định tại mục III Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định này.
Theo quy định mới tại Nghị định 121/2025/NĐ-CP, từ ngày 01/7/2025, thẩm quyền giải quyết các thủ tục liên quan đến Chứng chỉ hành nghề luật sư sẽ được chuyển giao từ Bộ trưởng Bộ Tư pháp về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Cụ thể:
- Cấp chứng chỉ: Áp dụng cho người đã hoàn thành tập sự hành nghề luật sư và đủ điều kiện được công nhận hành nghề.
- Thu hồi chứng chỉ: Áp dụng với các trường hợp vi phạm pháp luật hoặc vi phạm nghiêm trọng quy tắc đạo đức nghề nghiệp.
- Cấp lại chứng chỉ: Thực hiện khi chứng chỉ bị mất, hư hỏng hoặc cần điều chỉnh thông tin.
Việc phân quyền này giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, đồng thời tăng tính chủ động cho chính quyền địa phương trong quản lý đội ngũ luật sư trên địa bàn. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi các Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải nâng cao năng lực tiếp nhận và thẩm định hồ sơ, bảo đảm minh bạch và đúng quy định pháp luật.
Tình huống giả định
Luật sư bị thu hồi chứng chỉ do cung cấp thông tin sai lệch
-
Kê khai không trung thực khi xin cấp chứng chỉ hành nghề
Ông Vũ Đức Tài, luật sư đang hành nghề tại tỉnh Bình Dương, bị phát hiện đã kê khai gian dối về thời gian tập sự luật sư. Cụ thể, ông chỉ hoàn thành 6 tháng tập sự nhưng lại khai đủ 12 tháng, từ đó được cấp chứng chỉ hành nghề luật sư vào đầu năm 2025. -
Bị tố cáo và tiến hành xác minh
Tháng 9/2025, một đồng nghiệp gửi đơn tố cáo hành vi gian lận của ông Tài. Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương phối hợp với Đoàn luật sư và đơn vị nơi ông Tài từng tập sự để xác minh thông tin. -
Kết luận tố cáo có cơ sở
Sau quá trình xác minh, cơ quan chức năng kết luận nội dung tố cáo là đúng sự thật: ông Tài không hoàn thành đủ thời gian tập sự theo quy định nhưng vẫn làm giả thông tin để xin cấp chứng chỉ. -
Thu hồi chứng chỉ hành nghề theo luật
Căn cứ khoản 2 Điều 18 Luật Luật sư và Điều 10 Nghị định 121/2025/NĐ-CP, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương ban hành quyết định thu hồi Chứng chỉ hành nghề luật sư của ông Tài vào cuối tháng 9/2025.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
2. Điều kiện để hành nghề luật sư
Căn cứ Điều 10 và Điều 11 Luật Luật sư 2006 quy định
Điều 10. Tiêu chuẩn luật sư
Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, có phẩm chất đạo đức tốt, có bằng cử nhân luật, đã được đào tạo nghề luật sư, đã qua thời gian tập sự hành nghề luật sư, có sức khoẻ bảo đảm hành nghề luật sư thì có thể trở thành luật sư.
Điều 11. Điều kiện hành nghề luật sư
Người có đủ tiêu chuẩn quy định tại Điều 10 của Luật này muốn được hành nghề luật sư phải có Chứng chỉ hành nghề luật sư và gia nhập một Đoàn luật sư.
Để được hành nghề luật sư, cá nhân không chỉ cần có bằng cấp chuyên môn mà còn phải đáp ứng một loạt yêu cầu chặt chẽ về đạo đức, năng lực chuyên môn và trải qua các bước đào tạo, tập sự chính thức. Sau khi đạt đủ tiêu chuẩn, cá nhân phải có chứng chỉ hành nghề do cơ quan có thẩm quyền cấp và bắt buộc phải gia nhập một Đoàn luật sư tại địa phương.
Quy định này nhằm bảo đảm người hành nghề luật sư phải có trình độ, trách nhiệm và ý thức nghề nghiệp. Việc tham gia Đoàn luật sư giúp kiểm soát chất lượng hành nghề, hỗ trợ hoạt động chuyên môn và đảm bảo luật sư tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp.
Tình huống giả định
Bị xử phạt vì chưa gia nhập Đoàn luật sư
-
Được cấp chứng chỉ hành nghề luật sư
Chị Lê Thị Hồng Nhung, sinh năm 1993, vừa được Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cấp chứng chỉ hành nghề luật sư vào tháng 8/2025. Với sự tự tin về năng lực, chị quyết định mở một văn phòng tư vấn pháp luật nhỏ, bắt đầu hoạt động mà không thực hiện thủ tục gia nhập Đoàn luật sư. -
Bị phát hiện trong đợt kiểm tra định kỳ
Trong một đợt kiểm tra định kỳ về tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh, Sở Tư pháp Đồng Nai phát hiện trường hợp hành nghề không đúng thủ tục của chị Nhung và tiến hành xác minh cụ thể. -
Xác định vi phạm Điều 11 Luật Luật sư
Cơ quan chức năng kết luận chị Nhung đã vi phạm quy định tại Điều 11 Luật Luật sư, theo đó người có chứng chỉ hành nghề luật sư muốn hành nghề độc lập phải gia nhập một Đoàn luật sư địa phương để được cấp thẻ luật sư và đăng ký hành nghề hợp pháp. -
Bị xử phạt và buộc ngừng hoạt động
Chị Nhung bị lập biên bản vi phạm hành chính và bị yêu cầu ngừng ngay toàn bộ hoạt động tư vấn pháp luật. Cơ quan chức năng chỉ cho phép tiếp tục hành nghề nếu chị hoàn tất thủ tục gia nhập Đoàn luật sư theo đúng trình tự pháp luật. -
Có thể bị thu hồi chứng chỉ nếu kéo dài vi phạm
Nếu chậm trễ hoặc cố tình không khắc phục, chị Nhung có thể bị kiến nghị thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư – chế tài nghiêm khắc nhằm bảo đảm tuân thủ điều kiện hành nghề trong lĩnh vực pháp lý.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính chất tham khảo)
3. Kết luận
Từ 01/7/2025, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trực tiếp thực hiện việc cấp, thu hồi và cấp lại chứng chỉ hành nghề luật sư, thay vì Bộ Tư pháp như trước. Đồng thời, để hành nghề luật sư, cá nhân không chỉ cần có chứng chỉ mà còn phải gia nhập Đoàn luật sư theo đúng quy định của Luật Luật sư 2006.
