Nhóm đất chưa sử dụng là gì?

Việc phân loại các nhóm đất đóng vai trò quan trọng để quản lý và sử dụng hiệu quả quỹ đất quốc gia. Một trong ba nhóm đất được Luật Đất đai 2024 quy định là nhóm đất chưa sử dụng, tức loại đất chưa được xác định mục đích cụ thể. Pháp luật cũng nêu rõ Nhà nước ưu tiên đưa đất chưa sử dụng vào khai thác tại những khu vực đặc thù, nhằm phục vụ phát triển kinh tế xã hội.

1. Nhóm đất chưa sử dụng là gì?

Theo khoản 4 Điều 9 và khoản 1 Điều 271 Luật Đất đai 2024:

Luật Đất đai 2024

Điều 9. Phân loại đất

...

4. Nhóm đất chưa sử dụng là đất chưa xác định mục đích sử dụng và chưa giao, chưa cho thuê.

...

Điều 217. Đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý

1. Đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý là đất chưa giao, chưa cho thuê hoặc đã được giao đất để quản lý, bao gồm:

...

k) Đất chưa sử dụng.

...

Nhóm đất chưa sử dụng được xem là quỹ đất dự trữ, chưa đưa vào khai thác cho nông nghiệp hay phi nông nghiệp và thuộc quyền quản lý trực tiếp của cơ quan Nhà nước. Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm quản lý, bảo vệ và đăng ký vào hồ sơ địa chính; riêng với đất chưa sử dụng tại các đảo, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trực tiếp quản lý. Việc giữ lại nhóm đất này giúp Nhà nước chủ động phân bổ theo quy hoạch, đồng thời ngăn ngừa tình trạng sử dụng tùy tiện hoặc thất thoát quỹ đất.

Tình huống giả định:

• UBND tỉnh Quảng Ngãi xác định quỹ đất chưa sử dụng
  Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tiến hành rà soát và phát hiện trên địa bàn có hơn 50 ha đất chưa sử dụng nằm rải rác ở một số khu vực ven biển chưa được giao cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào.

• UBND xã Tịnh Khê tiếp nhận và quản lý đất chưa sử dụng
  Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định giao cho Ủy ban nhân dân xã Tịnh Khê trực tiếp quản lý diện tích đất chưa sử dụng này. Địa phương có trách nhiệm bảo vệ, không để người dân tự ý lấn chiếm và đồng thời đăng ký toàn bộ diện tích vào hồ sơ địa chính.

• UBND xã Tịnh Khê báo cáo và đề xuất phương án sử dụng
  Sau khi quản lý ổn định, Ủy ban nhân dân xã Tịnh Khê định kỳ báo cáo lên Ủy ban nhân dân tỉnh về tình hình quỹ đất. Trên cơ sở đó, tỉnh Quảng Ngãi xem xét quy hoạch một phần diện tích thành đất nông nghiệp phục vụ sản xuất muối và một phần thành đất thương mại dịch vụ ven biển để khai thác trong giai đoạn tiếp theo.

(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)

ChatGPT đã nói:

2. Nhà nước ưu tiên đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng tại khu vực nào?

Theo Điều 222 Luật Đất đai 2024:

Luật Đất đai 2024

Điều 222. Đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng

1. Căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, Ủy ban nhân dân các cấp có kế hoạch đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng.

2. Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư để đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

3. Đối với diện tích đất được quy hoạch sử dụng vào mục đích nông nghiệp thì ưu tiên giao cho cá nhân cư trú tại địa phương mà chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất.

4. Nhà nước có chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng đối với vùng biên giới, hải đảo, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng nhiều đất nhưng ít dân để thực hiện kế hoạch đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng; có chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất chưa sử dụng để đưa vào sử dụng.

5. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sử dụng nguồn kinh phí thu được từ nguồn thu khi cho phép chuyển mục đích đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích khác và nguồn kinh phí hợp pháp khác để phục vụ việc cải tạo, đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng.

Đối với diện tích đất đã được quy hoạch làm đất nông nghiệp, Nhà nước ưu tiên giao cho người dân tại địa phương còn thiếu đất canh tác nhằm tăng hiệu quả sản xuất. Đồng thời, Nhà nước tập trung đưa đất chưa sử dụng vào khai thác ở các vùng biên giới, hải đảo và những địa bàn kinh tế khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, cũng như những nơi dân cư thưa thớt nhưng diện tích đất rộng lớn. Song song đó, các chính sách hỗ trợ về hạ tầng và miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng được áp dụng để khuyến khích tổ chức, cá nhân mạnh dạn đầu tư, góp phần biến quỹ đất bỏ trống thành nguồn lực phát triển.

Tình huống giả định:

• UBND tỉnh Lạng Sơn phát hiện quỹ đất chưa sử dụng
  Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn tiến hành rà soát và xác định tại khu vực biên giới giáp Trung Quốc còn khoảng 30 ha đất chưa sử dụng, phần lớn là đất gò đồi và đất ven sông chưa được khai thác.

• UBND tỉnh Lạng Sơn xây dựng phương án sử dụng
  Tỉnh Lạng Sơn đề xuất chuyển một phần diện tích thành đất nông nghiệp để giao cho các hộ dân thiếu đất sản xuất, phần còn lại quy hoạch làm đất hạ tầng nhằm xây dựng tuyến đường nối khu dân cư với khu vực cửa khẩu, phục vụ phát triển kinh tế.

• UBND tỉnh Lạng Sơn triển khai chính sách ưu tiên
  Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt kế hoạch và áp dụng chính sách miễn tiền sử dụng đất trong 5 năm đầu cho các hộ được giao đất canh tác, đồng thời bố trí ngân sách để đầu tư cơ sở hạ tầng trên phần đất dành cho công trình công cộng.

(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)

ChatGPT đã nói: