Khuyến mại “mua 1 tặng 1” hợp pháp nếu phần tặng không vượt quá 50% giá sản phẩm theo Nghị định 81/2018/NĐ-CP, vi phạm giới hạn này sẽ bị xử phạt.
Trong hoạt động kinh doanh, chương trình khuyến mãi “mua 1 tặng 1” rất phổ biến, nhất là trong lĩnh vực thời trang, mỹ phẩm, đồ ăn, đồ uống. Pháp luật công nhận “mua 1 tặng 1” là hình thức khuyến mại hợp pháp tuy nhiên doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định cụ thể về thời gian, giá trị và thủ tục thông báo khuyến mại nếu không thì hoạt động khuyến mãi sẽ bị xem là vi phạm quy định của pháp luật.
1. Mua 1 tặng 1 có phải là hình thức khuyến mại hợp pháp?
Căn cứ vào khoản 2 Điều 92 Luật Thương mại 2005 và Điều 6 Nghị định 81/2018/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:
Điều 92. Các hình thức khuyến mại
...2. Tặng hàng hoá cho khách hàng, cung ứng dịch vụ không thu tiền.
...
Điều 6. Hạn mức tối đa về giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại
1. Giá trị vật chất dùng để khuyến mại cho một đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại không được vượt quá 50% giá của đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại đó trước thời gian khuyến mại, trừ trường hợp khuyến mại bằng các hình thức quy định tại khoản 8 Điều 92 Luật thương mại, Điều 8, khoản 2 Điều 9, Điều 12, Điều 13, Điều 14 Nghị định này.2. Tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại mà thương nhân thực hiện trong một chương trình khuyến mại không được vượt quá 50% tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại, trừ trường hợp khuyến mại bằng hình thức quy định tại khoản 8 Điều 92 Luật thương mại, Điều 8 và khoản 2 Điều 9 Nghị định này.
3. Giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Trường hợp thương nhân thực hiện khuyến mại không trực tiếp sản xuất, nhập khẩu hàng hóa hoặc không trực tiếp cung ứng dịch vụ dùng để khuyến mại, giá trị được tính bằng giá thanh toán của thương nhân thực hiện khuyến mại để mua hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại hoặc giá thị trường của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại tại thời điểm công bố;
b) Hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là hàng hóa của thương nhân đó trực tiếp sản xuất, nhập khẩu hoặc cung ứng dịch vụ, giá trị được tính bằng giá thành hoặc giá nhập khẩu của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại.
4. Trong các trường hợp tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung (giờ, ngày, tuần, tháng, mùa khuyến mại) thì áp dụng hạn mức tối đa về giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là 100%. Hạn mức tối đa về giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại 100% cũng được áp dụng đối với các hoạt động khuyến mại trong khuôn khổ các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
5. Chương trình khuyến mại tập trung theo quy định tại khoản 4 Điều này gồm:
a) Chương trình do cơ quan nhà nước (cấp trung ương và cấp tỉnh) chủ trì tổ chức, trong một khoảng thời gian xác định, theo hình thức giờ, ngày, tuần, tháng, mùa khuyến mại nhằm thực hiện các chính sách phát triển kinh tế có mục tiêu của Quốc gia, của địa phương. Nhà nước có chính sách khuyến khích việc tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung. Mọi thương nhân đều được quyền tham gia vào các chương trình;
b) Các đợt khuyến mại vào các dịp lễ, tết theo quy định của pháp luật lao động, gồm:
Đợt Tết Âm lịch: 30 ngày ngay trước ngày đầu tiên của năm Âm lịch;
Các ngày nghỉ lễ, tết khác. Thời hạn khuyến mại của từng đợt khuyến mại vào các dịp lễ, tết không được vượt quá thời gian nghỉ của các dịp lễ, tết tương ứng theo quy định của pháp luật lao động.
Pháp luật thừa nhận “mua 1 tặng 1” là một dạng của việc tặng hàng hóa, dịch vụ không thu tiền, miễn là gắn liền với hoạt động mua bán. Điều này có nghĩa là khi khách hàng mua sản phẩm/dịch vụ, họ có quyền nhận thêm sản phẩm/dịch vụ tặng kèm mà không phải trả thêm tiền. Tuy nhiên, để hợp pháp, doanh nghiệp phải tuân thủ: Giới hạn giá trị khuyến mại: Theo Điều 6 Nghị định 81/2018/NĐ-CP, giá trị khuyến mại không vượt quá 50% giá trị của hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại, trừ dịp đặc biệt (Tết Nguyên đán, Ngày Quốc khánh, Tháng khuyến mại tập trung) có thể lên đến 100%. Thời hạn khuyến mại: Không quá 90 ngày cho một chương trình, tổng cộng không quá 120 ngày trong 1 năm (trừ trường hợp đặc biệt). Thủ tục thông báo: Trước khi thực hiện, doanh nghiệp phải gửi thông báo chương trình khuyến mại đến Sở Công Thương nơi tổ chức (áp dụng cho chương trình có quy mô toàn tỉnh/thành).
Tình huống giả định
Một cửa hàng mỹ phẩm tung chương trình “mua 1 tặng 1” nhưng bị xử phạt vì vi phạm quy định về giá trị khuyến mại.
-
Cửa hàng BEAUTY HOUSE công bố chương trình khuyến mại.
Cửa hàng BEAUTY HOUSE nhằm tri ân khách hàng đã công bố áp dụng chương trình “Mua 1 son môi, tặng 1 nước hoa mini” trong vòng 2 tuần khi khách hàng mua trực tiếp tại cửa hàng. -
Cửa hàng BEAUTY HOUSE được khách hàng hưởng ứng.
Chỉ trong 1 tuần sau khi thực hiện chương trình khuyến mãi và được mọi người hưởng ứng mua hàng nhanh chóng, doanh thu cửa hàng tăng gấp 3 lần. -
Cửa hàng BEAUTY HOUSE bị kiểm tra bởi cơ quan chức năng và bị xử phạt vì sản phẩm tặng kèm vượt quá 50% giá trị sản phẩm.
Đội Quản lý thị trường phát hiện giá trị nước hoa tặng kèm tương đương 70% giá trị son môi, vượt quá mức 50% theo quy định. Cửa hàng bị phạt 15 triệu đồng và buộc dừng chương trình khuyến mại.
(Đây là tình huống giả định mang tính chất minh họa)
2. Doanh nghiệp vi phạm trong khuyến mại “mua 1 tặng 1” bị xử lý thế nào?
Căn cứ vào điểm e khoản 2 Điều 33 Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:
Điều 33. Hành vi vi phạm về khuyến mại
...2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
....
e) Thực hiện khuyến mại có giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại vượt quá hạn mức tối đa về giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại theo quy định;
Nếu doanh nghiệp thực hiện chương trình “mua 1 tặng 1” mà không đảm bảo giới hạn hoặc không thực hiện thủ tục thông báo, sẽ bị xử phạt. Các mức xử lý: Phạt hành chính 10 – 20 triệu đồng, Buộc chấm dứt chương trình, Thu hồi lợi ích bất hợp pháp từ chương trình nếu có gian lận, Điều này cho thấy, tuy hình thức này hợp pháp, nhưng việc triển khai cần kiểm soát chặt chẽ.
Tình huống giả định
Một quán cà phê tại phường Hòa Minh bị xử phạt vì giá trị của sản phẩm khuyến mại vượt quá mức.
-
Quán CAFE STAR ra mắt ưu đãi chương trình mua 1 tặng 1 nhằm khai trương quán.
Quán CAFE STAR khai trương với chương trình “Mua 1 ly cà phê, tặng 1 ly trà sữa” kéo dài 2 tháng. -
Quán CAFE STAR được khách hàng ủng hộ.
Chương trình hấp dẫn đã thu hút đông đảo một lượng lớn sinh viên và những người làm công sở, doanh thu của quán cũng tăng một cách nhanh chóng. -
Quán CAFE STAR bị thanh tra và bị xử phạt vì vi phạm quy định của pháp luật.
Sở Công Thương phát hiện quán đã thực hiện giá hàng khuyến mãi sai quy định. Quán bị phạt 12 triệu đồng và phải dừng khuyến mại ngay.
(Đây là tình huống giả định mang tính chất minh họa)
Kết luận
Vê nguyên tắc pháp luật quy định hình thức “Mua 1 tặng 1” là hình thức khuyến mại hợp pháp theo Luật Thương mại 2005. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định về giá trị hàng hóa khuyến mại, thời gian và thủ tục theo đúng các điều kiện của pháp luật. Nếu không, có thể bị xử phạt từ 10 đến 20 triệu đồng và buộc chấm dứt chương trình.