Cá nhân không tiêu hủy cá mắc bệnh theo hướng dẫn của cơ quan chuyên ngành thú y sẽ bị phạt tiền từ 700.000 đồng đến 1.500.000 đồng
Trong hoạt động nuôi trồng thủy sản, việc phòng và xử lý dịch bệnh kịp thời là yếu tố quyết định giúp bảo đảm năng suất và chất lượng sản phẩm. Khi phát hiện động vật thủy sản mắc bệnh, chủ cơ sở có nghĩa vụ tiêu hủy theo hướng dẫn của cơ quan thú y để tránh lây lan dịch bệnh ra môi trường. Bên cạnh đó, quy định pháp luật cũng nêu rõ mức xử phạt đối với hành vi không tiêu hủy cá đang mắc bệnh và các điều kiện cần đáp ứng khi công bố dịch bệnh thủy sản trên địa bàn.
Không tiêu hủy cá mắc bệnh bị xử phạt bao nhiêu tiền?
Điều 9 Nghị định 90/2017/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 9. Vi phạm về phòng, chống dịch bệnh động vật thủy sản
1. Phạt tiền từ 700.000 đồng đến 1.500.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Xử lý môi trường không theo đúng hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y khi có dịch bệnh xảy ra;
b) Không thực hiện thu hoạch hoặc chữa bệnh đối với động vật thủy sản mắc bệnh hoặc khử trùng sau thu hoạch, tiêu hủy ổ dịch theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y;
c) Thả mới hoặc thả bổ sung động vật thủy sản mẫn cảm với bệnh dịch đã công bố trong thời gian công bố dịch.2. Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng động vật thủy sản để làm giống mang mầm bệnh hoặc mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh động vật phải công bố dịch.
3. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với hành vi không xử lý môi trường khi có dịch bệnh xảy ra.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc tiêu hủy động vật thủy sản đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 2 Điều này.”
Chủ cơ sở nuôi trồng thủy sản phải tiêu hủy động vật mắc bệnh đúng hướng dẫn của cơ quan thú y, nhằm ngăn chặn nguồn lây lan và bảo vệ môi trường nước nuôi. Trường hợp không thực hiện việc tiêu hủy hoặc tiêu hủy sai quy trình, ngoài việc bị xử phạt hành chính, người vi phạm còn bị buộc khắc phục hậu quả bằng việc tiêu hủy toàn bộ số cá bệnh còn lại. Nếu hành vi do tổ chức thực hiện, mức phạt sẽ gấp đôi so với cá nhân, tức từ 1.400.000 đồng đến 3.000.000 đồng.
Tình huống giả định
Hộ nuôi cá trắm ở Phú Thọ bị xử phạt vì không tiêu hủy cá mắc bệnh theo quy định
-
Hộ nuôi phát hiện cá bệnh nhưng không tiêu hủy
Hộ ông Ngô Văn Hòa, phát hiện hơn 200 kg cá trắm trong ao nuôi có biểu hiện bỏ ăn, nổi đầu. Dù được nhân viên thú y xã hướng dẫn tiêu hủy, ông Hòa vẫn giữ lại để tự chữa trị và tiếp tục cho ăn. -
Cơ quan thú y kiểm tra và lập biên bản vi phạm
Sau khi nhận được phản ánh, cơ quan có thẩm quyền tiến hành kiểm tra, xác định số cá bệnh đã chết và một phần bị vứt xuống mương thoát nước gần khu dân cư, có nguy cơ phát tán mầm bệnh. -
Chủ hộ bị xử phạt và buộc tiêu hủy toàn bộ số cá mắc bệnh
Ông Hòa bị phạt 1.200.000 đồng buộc tiêu hủy toàn bộ số cá còn lại theo hướng dẫn của cơ quan thú y. Sau khi khắc phục, hộ nuôi được phép cải tạo lại ao để tái sản xuất.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo
Công bố dịch bệnh động vật thủy sản cần đáp ứng những điều kiện nào?
Điều 34 Luật Thú y 2015 quy định như sau:
Điều 34. Công bố dịch bệnh động vật thủy sản
1. Nguyên tắc, nội dung công bố dịch bệnh động vật thủy sản được thực hiện theo quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 26 của Luật này.
2. Công bố dịch bệnh động vật thủy sản khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có ổ dịch bệnh động vật thuộc Danh mục bệnh động vật phải công bố dịch xảy ra và có chiều hướng lây lan nhanh trên diện rộng hoặc phát hiện tác nhân gây bệnh truyền nhiễm mới;
b) Có kết luận chẩn đoán xác định là bệnh thuộc Danh mục bệnh động vật phải công bố dịch hoặc tác nhân gây bệnh truyền nhiễm mới của cơ quan có thẩm quyền chẩn đoán, xét nghiệm bệnh động vật;
c) Có văn bản đề nghị công bố dịch của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y cấp tỉnh.3. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc công bố dịch bệnh động vật thủy sản khi có đủ điều kiện công bố dịch quy định tại khoản 2 Điều này.
Việc công bố dịch bệnh thủy sản không thể căn cứ vào một yếu tố riêng lẻ, mà phải đồng thời thỏa mãn cả ba điều kiện pháp lý nêu trên. Cơ quan có thẩm quyền chỉ được ra quyết định công bố dịch khi đã có đánh giá cụ thể về mức độ lây lan và ảnh hưởng của bệnh. Quy định này giúp bảo đảm việc công bố dịch được thực hiện đúng thẩm quyền, đúng thời điểm, hạn chế gây hoang mang cho người nuôi và tạo điều kiện cho công tác phòng, chống dịch bệnh hiệu quả.
Tình huống giả định
UBND công bố dịch bệnh cá rô phi lây lan trên diện rộng
-
Phát hiện ổ dịch tại nhiều vùng nuôi cá rô phi
Tháng 8/2025, cơ quan có thẩm quyền ghi nhận hàng loạt hộ nuôi cá rô phi báo cáo hiện tượng cá chết hàng loạt, có biểu hiện nhiễm khuẩn đường ruột và xuất huyết. Mẫu bệnh phẩm được gửi đến cơ quan chẩn đoán để xác định tác nhân gây bệnh. -
Cơ quan chuyên môn xác định mầm bệnh thuộc danh mục phải công bố dịch
Kết quả xét nghiệm từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II xác nhận cá nhiễm vi khuẩn Streptococcus agalactiae, thuộc danh mục bệnh động vật phải công bố dịch. Ngay sau đó, cơ quan có thẩm quyền có văn bản đề nghị xem xét công bố dịch. -
Chủ tịch UBND quyết định công bố dịch và triển khai biện pháp ứng phó
Căn cứ hồ sơ và báo cáo của các cơ quan chuyên môn, Chủ tịch UBND ban hành quyết định công bố dịch bệnh cá rô phi trên địa bàn, đồng thời chỉ đạo tiêu hủy ổ dịch, khử trùng và giám sát các vùng nuôi lân cận để ngăn ngừa lây lan.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Tuân thủ quy định về xử lý và tiêu hủy cá mắc bệnh là trách nhiệm bắt buộc nhằm bảo vệ môi trường nuôi và phòng ngừa dịch bệnh thủy sản. Về xử phạt vi phạm, cá nhân không tiêu hủy cá mắc bệnh theo hướng dẫn của cơ quan thú y sẽ bị phạt từ 700.000 đến 1.500.000 đồng, đồng thời buộc khắc phục hậu quả. Về công bố dịch bệnh thủy sản, Chủ tịch UBND cấp tỉnh chỉ được ra quyết định khi có đủ ba điều kiện pháp lý, gồm phát hiện ổ dịch, xác định mầm bệnh và có văn bản đề nghị của cơ quan chuyên ngành.
