Không phân loại rác thải sinh hoạt theo quy định sẽ bị xử phạt từ 500.000 đến 1.000.000 đồng, đồng thời pháp luật quy định rõ cách thức phân loại rác thải.
Trong quản lý môi trường đô thị, việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn là biện pháp quan trọng để giảm ô nhiễm và thúc đẩy tái chế. Người dân khi không thực hiện phân loại rác theo quy định sẽ phải đối diện với mức xử phạt hành chính cụ thể. Pháp luật cũng nêu rõ cách thức phân loại rác nhằm tạo sự thống nhất và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
1. Không phân loại rác bị xử phạt bao nhiêu?
Khoản 1 Điều 26 Luật Nghị định 45/2022/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 26. Vi phạm các quy định về phân loại, thu gom, vận chuyển, chôn, lấp, đổ, đốt, xử lý chất thải rắn thông thường
1. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định....
Theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP, việc phân loại rác sinh hoạt tại nguồn là bắt buộc. Nếu hộ gia đình hay cá nhân không thực hiện phân loại, hoặc không sử dụng bao bì đúng quy định để chứa rác, thì sẽ bị xử phạt hành chính. Mức phạt áp dụng là từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
Tình huống giả định
- Gia đình ông Nguyễn Văn Khánh phát sinh rác sinh hoạt
Ngày 05/6/2025, gia đình ông Nguyễn Văn Khánh tại phường Tân Định, TP. Hồ Chí Minh gom rác sinh hoạt sau một ngày sử dụng. - Gia đình ông Nguyễn Văn Khánh không phân loại rác
Do tiện lợi, gia đình bỏ chung rác hữu cơ, nhựa và kim loại vào một bao nilon thường, không sử dụng bao bì đúng quy định. - Gia đình ông Nguyễn Văn Khánh bị kiểm tra
Ngày 06/6/2025, lực lượng môi trường phường kiểm tra, phát hiện hành vi không phân loại rác tại nguồn và lập biên bản vi phạm. - Gia đình ông Nguyễn Văn Khánh bị xử phạt
Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 26 Nghị định 45/2022/NĐ-CP, gia đình ông Khánh bị xử phạt 500.000 đồng và yêu cầu khắc phục, thực hiện phân loại đúng quy định.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Rác thải được phân loại như thế nào?
Khoản 1 Điều 75 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định cụ thể:
Điều 75. Phân loại, lưu giữ, chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt
1. Chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân được phân loại theo nguyên tắc như sau:a) Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế;
b) Chất thải thực phẩm;
c) Chất thải rắn sinh hoạt khác.
....
Rác sinh hoạt từ hộ gia đình và cá nhân phải được phân loại ngay tại nguồn. Cách phân loại gồm ba nhóm chính. Nhóm thứ nhất là rác có khả năng tái sử dụng hoặc tái chế, như giấy, nhựa, kim loại, thủy tinh. Nhóm thứ hai là rác thực phẩm, bao gồm thức ăn thừa, vỏ rau củ, trái cây, đồ ăn hỏng. Nhóm thứ ba là rác sinh hoạt còn lại, tức những loại không tái chế được, như gạc y tế thông thường, gốm sứ vỡ, bao bì bẩn. Việc phân loại này giúp dễ dàng thu gom, xử lý và tái chế, đồng thời giảm lượng rác thải ra môi trường.
Tình huống giả định
- Gia đình bà Trần Thị Thu Hà gom rác sinh hoạt hằng ngày
Ngày 12/8/2025, gia đình bà Trần Thị Thu Hà tại phường Cầu Giấy, Hà Nội thu gom lượng rác sinh hoạt sau một ngày sử dụng. - Gia đình bà Trần Thị Thu Hà tiến hành phân loại rác
Rác được tách thành ba nhóm: giấy, nhựa, kim loại bỏ vào túi màu xanh; thức ăn thừa, vỏ rau củ bỏ vào thùng chuyên dụng màu vàng; còn lại là gốm sứ vỡ, bao bì bẩn cho vào bao màu xám. - Gia đình bà Trần Thị Thu Hà bàn giao rác cho đơn vị thu gom
Sáng ngày 13/8/2025, nhân viên môi trường đến thu gom và ghi nhận gia đình phân loại đúng quy định, dễ dàng cho việc vận chuyển và xử lý. - Gia đình bà Trần Thị Thu Hà được biểu dương
UBND phường tặng giấy khen cho gia đình vì thực hiện tốt phân loại rác tại nguồn, góp phần giữ gìn vệ sinh môi trường và nâng cao ý thức cộng đồng.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Việc phân loại rác thải sinh hoạt được coi là trách nhiệm bắt buộc của mỗi cá nhân nhằm góp phần giữ gìn môi trường trong lành. Người không phân loại rác sẽ bị xử phạt hành chính từ 500.000 đến 1.000.000 đồng theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, rác thải cũng phải được phân loại rõ ràng theo nhóm để thuận lợi cho thu gom, xử lý và tái chế.
