Điều kiện kết hôn có yếu tố nước ngoài phải được xem xét đồng thời cả theo pháp luật Việt Nam và pháp luật của quốc tịch mỗi bên. Khi đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam, người nước ngoài cũng phải tuân thủ các điều kiện kết hôn theo luật Việt Nam. Như vậy, chỉ khi đáp ứng đồng thời các yêu cầu này, việc kết hôn có yếu tố nước ngoài mới được pháp luật Việt Nam công nhận.
Kết hôn có yếu tố nước ngoài ngày càng phổ biến, pháp luật quy định rõ khái niệm và điều kiện để bảo đảm tính hợp pháp cho các bên.
Kết hôn có yếu tố nước ngoài là một quan hệ hôn nhân đặc biệt, gắn liền với sự giao thoa văn hóa và pháp luật giữa các quốc gia. Đây không chỉ là sự gắn kết tình cảm giữa hai cá nhân mà còn chịu sự điều chỉnh của pháp luật nhằm bảo đảm quyền lợi, trật tự xã hội và sự công nhận hợp pháp.
1. Kết hôn có yếu tố nước ngoài là gì?
Trả lời vắn tắt: Kết hôn có yếu tố nước ngoài là việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài; giữa công dân Việt Nam với người Việt Nam định cư ở nước ngoài; hoặc giữa hai người nước ngoài thường trú tại Việt Nam.
Căn cứ theo khoản 25 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014
Điều 3. Giải thích từ ngữ
...
25. Quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài là quan hệ hôn nhân và gia đình mà ít nhất một bên tham gia là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài; quan hệ hôn nhân và gia đình giữa các bên tham gia là công dân Việt Nam nhưng căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài, phát sinh tại nước ngoài hoặc tài sản liên quan đến quan hệ đó ở nước ngoài.
Kết hôn có yếu tố nước ngoài mang ý nghĩa gắn kết tình cảm giữa các quốc gia với nhau. Việt Nam đã quy định chặt chẽ về điều kiện kết hôn như độ tuổi, tự nguyện, không thuộc trường hợp cấm kết hôn… Đồng thời, pháp luật cũng chú trọng đến thủ tục hành chính, đảm bảo việc kết hôn được công nhận hợp pháp cả ở Việt Nam và quốc gia liên quan.
Tình huống giả định
-
Công dân Việt Nam đăng ký kết hôn với người nước ngoài
Ngày 10/4/2025, chị Nguyễn Thị Lan (công dân Việt Nam, trú tại Phường Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội) nộp hồ sơ đăng ký kết hôn với anh John Smith (quốc tịch Mỹ) đang làm việc tại Việt Nam. -
Cơ quan hộ tịch tiếp nhận hồ sơ
Ngày 12/4/2025, Phòng Tư pháp UBND TP. Hà Nội tiến hành kiểm tra hồ sơ, xác nhận cả hai đủ điều kiện kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. -
Giấy chứng nhận kết hôn được cấp hợp pháp
Ngày 20/4/2025, UBND TP. Hà Nội tổ chức lễ trao giấy chứng nhận kết hôn cho chị Lan và anh John. Việc kết hôn này được pháp luật Việt Nam công nhận và có giá trị pháp lý tại Việt Nam.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Điều kiện kết hôn có yếu tố nước ngoài được quy định như thế nào?
Trả lời vắn tắt: Trong quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài, phải tuân thủ điều kiện kết hôn theo pháp luật quốc gia của mỗi bên. Nên nếu kết hôn tại Việt Nam, người nước ngoài còn phải đáp ứng điều kiện kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Căn cứ theo Điều 8, Điều 126 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014
Điều 8. Điều kiện kết hôn
1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:
a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.
2. Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.
Điều 126. Kết hôn có yếu tố nước ngoài
1. Trong việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, mỗi bên phải tuân theo pháp luật của nước mình về điều kiện kết hôn; nếu việc kết hôn được tiến hành tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam thì người nước ngoài còn phải tuân theo các quy định của Luật này về điều kiện kết hôn.
2. Việc kết hôn giữa những người nước ngoài thường trú ở Việt Nam tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam phải tuân theo các quy định của Luật này về điều kiện kết hôn.
Tình huống giả định
-
Công dân Việt Nam chuẩn bị kết hôn với người nước ngoài
Ngày 12/9/2025, chị Phạm Thu Trang (công dân Việt Nam, cư trú tại Phường Tân Sơn Nhất, TP. Hồ Chí Minh) nộp hồ sơ đăng ký kết hôn với anh David Miller (quốc tịch Anh, đang làm việc tại Việt Nam). -
Cơ quan hộ tịch kiểm tra điều kiện kết hôn
Ngày 18/9/2025, Phòng Tư pháp UBND TP. Hồ Chí Minh tiến hành thẩm tra hồ sơ, yêu cầu anh David cung cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân do cơ quan có thẩm quyền tại Anh cấp, đã được hợp pháp hóa lãnh sự. Đồng thời, cơ quan cũng xác nhận chị Trang và anh David đã đủ điều kiện kết hôn theo Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. -
Cấp giấy chứng nhận kết hôn hợp pháp
Ngày 25/9/2025, UBND TP. Hồ Chí Minh trao Giấy chứng nhận kết hôn cho chị Trang và anh David. Việc kết hôn này được công nhận hợp pháp tại Việt Nam và có giá trị pháp lý quốc tế sau khi anh David thực hiện thủ tục ghi chú kết hôn tại Anh.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
3. Kết luận
Hôn nhân có yếu tố nước ngoài vừa mang ý nghĩa gắn kết cá nhân, vừa được pháp luật điều chỉnh nhằm bảo đảm trật tự và quyền lợi chính đáng của các bên. Việc nắm rõ khái niệm kết hôn có yếu tố nước ngoài giúp các cặp đôi hiểu đúng bản chất của quan hệ pháp lý này. Đồng thời, tuân thủ các điều kiện kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 là cơ sở quan trọng để hôn nhân có yếu tố nước ngoài được công nhận và bảo vệ.
.webp)
.webp)
