Trong hoạt động đăng ký hộ kinh doanh, tính trung thực và chính xác của hồ sơ là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo quản lý nhà nước hiệu quả. Trường hợp nội dung kê khai bị phát hiện là giả mạo, pháp luật đã có hướng dẫn cụ thể về cách xác minh và xử lý. Bên cạnh đó, người dân hiện nay có thể lựa chọn nhiều hình thức thuận tiện khi đăng ký hộ kinh doanh theo quy định mới.
1. Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh giả mạo được xác định như thế nào?
Điều 106 Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 106. Xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo
1. Trường hợp có căn cứ xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo, tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình có quyền đề nghị Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã thu hồi theo quy định. Tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình có trách nhiệm cung cấp cho Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã một trong các giấy tờ quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Văn bản xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo bao gồm:a) Bản sao văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bản trả lời văn bản do cơ quan đó cấp bị giả mạo;
b) Bản sao văn bản trả lời của cơ quan công an về việc nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo.3. Trường hợp cần xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã gửi văn bản kèm theo hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan quy định tại khoản 2 Điều này theo quy định của pháp luật về giám định tư pháp. Các cơ quan có trách nhiệm trả lời bằng văn bản về kết quả xác định theo đề nghị của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị.”
Nếu có nghi ngờ hoặc phát hiện hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh có yếu tố giả mạo, tổ chức, cá nhân liên quan có quyền yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã xem xét và thu hồi. Để xác định tính giả mạo, người yêu cầu cần nộp văn bản xác nhận từ cơ quan công an hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền chứng minh nội dung bị làm giả.
Trong trường hợp chưa đủ căn cứ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã có thể chủ động gửi hồ sơ đến các cơ quan giám định để làm rõ. Các cơ quan tiếp nhận có trách nhiệm trả lời bằng văn bản trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu, theo đúng quy định của pháp luật về giám định tư pháp.
Tình huống giả định
-
Một cá nhân phát hiện bị mạo danh trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh
Anh Lê Quốc Phong (phường Đông Giang, TP. Đông Hà) bất ngờ nhận được thông báo nộp thuế hộ kinh doanh mang tên mình. Qua kiểm tra, anh phát hiện một hộ kinh doanh bán đồ điện tử tại chợ trung tâm đã sử dụng thông tin cá nhân của anh để đăng ký. -
Anh Phong cung cấp bằng chứng cho cơ quan chức năng
Anh Phong lập tức gửi đơn đề nghị thu hồi giấy chứng nhận hộ kinh doanh đến UBND cấp xã, kèm theo bản sao văn bản xác nhận của Công an tỉnh Quảng Trị, khẳng định anh không liên quan đến hoạt động kinh doanh nêu trên. -
Cơ quan cấp xã tiến hành thu hồi theo quy định
Sau khi kiểm tra hồ sơ và xác minh tính hợp lệ của văn bản xác nhận, UBND cấp xã quyết định thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được cấp dựa trên thông tin giả mạo. Trường hợp này được xử lý theo Điều 106 Nghị định 168/2025/NĐ-CP.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Có thể đăng ký hộ kinh doanh bằng những phương thức nào?
Điều 94 Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 94. Phương thức đăng ký hộ kinh doanh
Chủ hộ kinh doanh hoặc người được ủy quyền đăng ký hộ kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã theo một trong các phương thức sau đây:1. Đăng ký trực tiếp tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã.
2. Đăng ký qua dịch vụ bưu chính.
3. Đăng ký qua mạng thông tin điện tử.
Pháp luật tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi đăng ký hộ kinh doanh bằng 3 hình thức linh hoạt. Phương thức trực tiếp phù hợp với những người cần được hướng dẫn tại chỗ, phương thức bưu chính giúp tiết kiệm thời gian đi lại, trong khi phương thức trực tuyến phù hợp với người quen thao tác số và muốn thực hiện thủ tục nhanh qua mạng.
Tình huống giả định
-
Chị Hạnh chọn nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh qua mạng
Chị Nguyễn Thị Kim Hạnh, cư trú tại phường Tam Thuận, TP. Đà Nẵng, muốn mở hộ kinh doanh bán thực phẩm khô. Để tiết kiệm thời gian, chị quyết định thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh trực tuyến qua Cổng dịch vụ công của thành phố. -
Hồ sơ được tiếp nhận và xử lý qua hệ thống điện tử
Chị Hạnh đính kèm đầy đủ bản chụp giấy tờ cần thiết và nộp hồ sơ qua mạng. Sau 2 ngày làm việc, chị nhận được thông báo hồ sơ hợp lệ và hẹn ngày nhận Giấy chứng nhận tại UBND phường. -
Thủ tục được thực hiện nhanh gọn, không phát sinh chi phí đi lại
Nhờ sử dụng phương thức đăng ký trực tuyến, chị Hạnh không phải đến UBND nhiều lần. Thông tin hồ sơ được lưu trữ đầy đủ trên hệ thống, thuận tiện cho việc tra cứu và cập nhật sau này.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc xác định hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo phải có căn cứ rõ ràng và được xác nhận bởi cơ quan công an hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Khi có đủ bằng chứng, tổ chức, cá nhân có thể yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã thu hồi giấy chứng nhận. Ngoài ra, người dân hiện nay có thể đăng ký hộ kinh doanh bằng ba hình thức: trực tiếp, qua bưu điện hoặc qua mạng điện tử – tùy theo điều kiện và nhu cầu cụ thể.
