An ninh hàng không không chỉ giới hạn trong buồng lái hay trên máy bay, mà còn bao gồm cả hành vi ứng xử tại sân bay và với nhân viên ngành hàng không. Trong đó, các hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của tiếp viên hàng không, dù chỉ diễn ra tại sân bay, cũng có thể bị xem là vi phạm hành chính. Tùy theo tính chất cụ thể của hành vi, hành khách có thể bị phạt tiền lên đến 5 triệu đồng theo quy định hiện hành.
1. Hành vi trêu ghẹo tiếp viên hàng không tại sân bay có vi phạm không?
Khoản h khoản 4 Điều 26 Nghị định 162/2018/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 26. Vi phạm quy định về an ninh hàng không tại cảng hàng không, sân bay; trên chuyến bay; tại nơi có công trình, trang bị, thiết bị hàng không
...
4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng (ba triệu đồng) đến 5.000.000 đồng (năm triệu đồng) đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
h) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhân viên hàng không, hành khách hoặc người khác tại cảng hàng không, sân bay;
...
Theo quy định này, hành vi trêu ghẹo tiếp viên hàng không, dù chỉ là lời nói hay cử chỉ mang tính xúc phạm, đều bị xem là vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh hàng không. Không gian sân bay là khu vực đặc thù, được bảo vệ nghiêm ngặt về trật tự và an toàn, vì vậy những hành vi thiếu chuẩn mực, dù không gây hậu quả nghiêm trọng, vẫn có thể bị xử lý nếu ảnh hưởng đến người khác, nhất là người đang thực hiện nhiệm vụ.
Việc bảo vệ danh dự và môi trường làm việc nghiêm túc cho nhân viên hàng không là điều bắt buộc, nhằm đảm bảo uy tín và an toàn trong ngành vận tải hàng không. Vì thế, mọi hành vi mang tính quấy rối, xúc phạm hoặc trêu chọc người khác tại khu vực sân bay đều có thể bị xử lý hành chính mà không cần phải chờ đến mức gây hậu quả.
Tình huống giả định
Ông Trần Văn Thành bị lập biên bản vì trêu ghẹo tiếp viên tại sân bay Nội Bài
Tháng 2/2025, tại sân bay quốc tế Nội Bài, ông Trần Văn Thành (43 tuổi, trú tại Nam Định) đang cùng gia đình làm thủ tục cho chuyến bay đi TP. Hồ Chí Minh. Trong lúc chờ đợi, ông Thành chú ý đến một nữ tiếp viên hàng không đang đi ngang qua và buông lời bình phẩm, kèm theo những câu nói mang tính trêu chọc, thiếu lịch sự. Một số hành khách gần đó cảm thấy khó chịu và đã thông báo cho nhân viên an ninh sân bay.
Ngay sau đó, ông Thành được mời về khu vực làm việc của đội an ninh để làm việc. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng xác định hành vi trêu ghẹo nhân viên hàng không của ông là vi phạm quy định về an ninh hàng không và tiến hành lập biên bản xử lý theo đúng quy định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Hành khách trêu ghẹo tiếp viên hàng không tại sân bay sẽ bị phạt bao nhiêu tiền?
Khoản 1 Điều 3 và khoản h khoản 4 Điều 26 Nghị định 162/2018/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 3. Nguyên tắc áp dụng
...
2. Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính quy định tại Chương III của Nghị định này là thẩm quyền xử phạt đối với cá nhân. Trong trường hợp phạt tiền, thẩm quyền xử phạt đối với tổ chức gấp 02 lần đối với cá nhân.
Điều 26. Vi phạm quy định về an ninh hàng không tại cảng hàng không, sân bay; trên chuyến bay; tại nơi có công trình, trang bị, thiết bị hàng không
...
4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng (ba triệu đồng) đến 5.000.000 đồng (năm triệu đồng) đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
h) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhân viên hàng không, hành khách hoặc người khác tại cảng hàng không, sân bay;
...
Căn cứ vào quy định trên, mức phạt từ 3 triệu đến 5 triệu đồng áp dụng cho cá nhân có hành vi trêu ghẹo tiếp viên hàng không tại sân bay. Nếu tổ chức có hành vi tương tự (ví dụ nhân viên của một công ty có hành vi xúc phạm nhân viên hàng không trong khi thực hiện công việc cho tổ chức đó), mức phạt sẽ gấp đôi – tức là từ 6 triệu đến 10 triệu đồng.
Việc xác định mức phạt cụ thể trong khung tiền này phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng, hậu quả gây ra và thái độ hợp tác của người vi phạm trong quá trình xử lý. Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị áp dụng biện pháp bổ sung như buộc xin lỗi công khai hoặc bị từ chối vận chuyển nếu hành vi lặp lại nhiều lần hoặc gây rối trật tự công cộng nghiêm trọng.
Mức xử phạt hành chính trong lĩnh vực hàng không không chỉ mang tính răn đe mà còn thể hiện thái độ nghiêm khắc của Nhà nước đối với các hành vi xâm phạm đến nhân phẩm người lao động trong ngành đặc thù như hàng không. Những hành vi tưởng chừng “đùa cợt” nhưng lại diễn ra trong môi trường công cộng đặc biệt như sân bay sẽ được đánh giá nghiêm túc và xử lý dứt điểm.
Tình huống giả định
Bà Nguyễn Thị Bích Hạnh bị phạt 5 triệu đồng vì lời lẽ xúc phạm tiếp viên hàng không
Ngày 12/4/2025, tại sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), bà Nguyễn Thị Bích Hạnh (sinh năm 1981, ngụ tại Quận 3) cùng con gái đến làm thủ tục chuyến bay đi Hà Nội. Khi tiếp viên mặt đất thông báo chuyến bay bị trễ khoảng 45 phút do lý do kỹ thuật, bà Hạnh tỏ ra bức xúc và bắt đầu lớn tiếng chỉ trích, xúc phạm nhân viên. Chưa dừng lại ở đó, bà còn có hành vi vung tay, chỉ mặt tiếp viên và buông nhiều lời lẽ mang tính mỉa mai, trêu ghẹo gây mất trật tự tại khu vực làm thủ tục.
Một số hành khách xung quanh đã ghi hình lại vụ việc và báo cho lực lượng an ninh sân bay. Ngay lập tức, bà Hạnh được mời về khu vực làm việc để làm rõ vụ việc. Qua xác minh, lực lượng chức năng xác định bà Hạnh đã vi phạm điểm h khoản 4 Điều 26 Nghị định 162/2018/NĐ-CP và tiến hành lập biên bản xử phạt.
Căn cứ tính chất, mức độ vi phạm, cơ quan chức năng đã ra quyết định xử phạt hành chính 5.000.000 đồng đối với bà Hạnh. Ngoài ra, bà còn được yêu cầu ký cam kết không tái phạm và phải rút lại các phát ngôn xúc phạm trên mạng xã hội mà người thân của bà đã đăng tải nhằm “bênh vực”.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Hành vi trêu ghẹo tiếp viên hàng không tại sân bay không chỉ là thiếu tôn trọng mà còn là vi phạm pháp luật trong lĩnh vực an ninh hàng không. Theo quy định hiện hành, hành vi này sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Mức phạt cụ thể đối với cá nhân vi phạm có thể từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng tùy theo mức độ và tính chất của hành vi.
