Đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự gồm người khuyết tật, người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh tâm thần hoặc bệnh mãn tính theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự.
Đăng ký nghĩa vụ quân sự là bước bắt buộc để Nhà nước quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định rõ những trường hợp đặc biệt được miễn đăng ký nhằm bảo đảm tính nhân đạo, phù hợp với tình trạng sức khỏe và khả năng thực tế của công dân.
1. Đăng ký nghĩa vụ quân sự là gì?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 2 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
2. Đăng ký nghĩa vụ quân sự là việc lập hồ sơ về nghĩa vụ quân sự của công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự.
...
Quy định về đăng ký nghĩa vụ quân sự xác định đây là bước quan trọng nhằm lập hồ sơ và quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Thông qua việc đăng ký, cơ quan quân sự có cơ sở nắm bắt tình trạng nhân thân, sức khỏe và điều kiện của từng công dân để phục vụ công tác tuyển chọn, huy động khi cần thiết. Đây là nghĩa vụ chung mang tính bắt buộc, góp phần bảo đảm tính chủ động, thống nhất và công bằng trong quản lý nguồn lực quốc phòng của Nhà nước.
Tình huống giả định

- Anh Phạm Văn Long - công dân trong độ tuổi đăng ký nghĩa vụ quân sự
Anh Phạm Văn Long (TP. Đà Nẵng) thuộc độ tuổi đăng ký nghĩa vụ quân sự nhưng bị khuyết tật vận động do tai nạn giao thông từ nhỏ. Khi nhận được thông báo rà soát công dân, anh Long chủ động chuẩn bị giấy tờ y tế chứng minh tình trạng sức khỏe của mình. - Anh Phạm Văn Long trong quá trình nộp hồ sơ tại cơ quan quân sự
Anh Long đến Ban Chỉ huy Quân sự phường để nộp hồ sơ y tế, bao gồm giấy xác nhận khuyết tật và hồ sơ điều trị dài hạn. Cán bộ quân sự tiếp nhận, kiểm tra thông tin và đối chiếu với quy định pháp luật về đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự. -
Ý nghĩa của việc nộp hồ sơ y tế
Tình huống cho thấy việc chuẩn bị và nộp đầy đủ hồ sơ y tế là cơ sở quan trọng để xác định đúng đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự. Điều này giúp bảo đảm quyền lợi chính đáng của công dân và tránh áp dụng nghĩa vụ không phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
2. Đối tượng nào được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự?

Căn cứ theo Điều 14 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định:
Điều 14. Đối tượng miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự
Người khuyết tật, người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh tâm thần hoặc bệnh mãn tính theo quy định của pháp luật.
Điều 14 quy định rõ các đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự, bao gồm người khuyết tật và người mắc các bệnh lý đặc biệt nghiêm trọng. Quy định này thể hiện tính nhân đạo của pháp luật, bảo đảm rằng nghĩa vụ quân sự chỉ áp dụng đối với những công dân có đủ điều kiện về sức khỏe và khả năng thực tế. Việc xác định đúng đối tượng miễn đăng ký không chỉ bảo vệ quyền lợi chính đáng của công dân mà còn giúp công tác quản lý nghĩa vụ quân sự được thực hiện hiệu quả, đúng đối tượng và đúng tinh thần của pháp luật.
Tình huống giả định

- Ban Chỉ huy Quân sự phường Thới An xác minh hồ sơ
Sau khi tiếp nhận hồ sơ của anh Phạm Văn Long, Ban Chỉ huy Quân sự phường Thới An (TP. Hồ Chí Minh) tiến hành rà soát, đối chiếu giấy tờ y tế với danh mục đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định pháp luật. - Cán bộ quân sự trong quá trình xác nhận miễn đăng ký
Căn cứ kết quả xác minh, cán bộ quân sự lập biên bản xác nhận anh Long thuộc đối tượng được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự do là người khuyết tật vận động. Thông tin này được cập nhật vào hồ sơ quản lý nghĩa vụ quân sự tại địa phương. -
Ý nghĩa của việc xác nhận miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự
Việc xác nhận miễn đăng ký giúp bảo đảm việc quản lý nghĩa vụ quân sự được thực hiện đúng đối tượng, đúng quy định và mang tính nhân đạo. Tình huống thể hiện sự thống nhất giữa quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng trong quản lý công dân.
Tình huống trên là giả định, nhằm mục đích tham khảo.
3. Kết luận
Pháp luật về nghĩa vụ quân sự quy định rõ việc đăng ký nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm chung của công dân, đồng thời ghi nhận các trường hợp được miễn đăng ký vì lý do sức khỏe và hoàn cảnh đặc biệt. Việc xác định đúng đối tượng miễn đăng ký giúp bảo đảm quyền lợi chính đáng của công dân, đồng thời góp phần quản lý nghĩa vụ quân sự một cách hợp lý, công bằng và đúng pháp luật.





