Doanh nghiệp không bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng thì không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định.
Từ ngày 01/6/2025, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được pháp luật quy định cụ thể đối với từng nhóm doanh nghiệp và từng loại hình hoạt động kinh doanh. Trong đó, không phải mọi doanh nghiệp đều thuộc diện bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, mà nghĩa vụ này chỉ phát sinh đối với các trường hợp được xác định rõ theo tính chất bán hàng và cung cấp dịch vụ. Bên cạnh phạm vi áp dụng, các yêu cầu về nội dung bắt buộc của hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cũng được quy định chi tiết.
1. Doanh nghiệp nào không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền?
Khoản 1 Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 11. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
1. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 51 có mức doanh thu hằng năm từ 01 tỷ đồng trở lên, khoản 2 Điều 90, khoản 3 Điều 91 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và doanh nghiệp có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó có bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác theo quy định về Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam) sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.
...
Từ ngày 01/6/2025, nghĩa vụ sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền chỉ đặt ra đối với doanh nghiệp có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng trong các lĩnh vực được nêu cụ thể. Doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực không thuộc nhóm bán lẻ trực tiếp như sản xuất, gia công, bán buôn, xuất khẩu, cung cấp dịch vụ cho tổ chức hoặc bán hàng thông qua trung gian, nền tảng số mà không phát sinh giao dịch trực tiếp tại điểm bán, không thuộc diện bắt buộc áp dụng máy tính tiền. Các doanh nghiệp này được đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế theo quy định chung về hóa đơn.
Tình huống giả định:
- Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành tổ chức hoạt động bán buôn
Đầu năm 2025, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành tại tỉnh Quảng Ninh hoạt động trong lĩnh vực phân phối thiết bị điện và chỉ ký hợp đồng bán hàng cho các doanh nghiệp, đại lý bán lẻ. Công ty không mở cửa hàng bán trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng. - Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành áp dụng hóa đơn điện tử thông thường
Từ ngày 01/6/2025, khi quy định về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có hiệu lực, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành tiếp tục sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng điện tử để xuất cho các đối tác doanh nghiệp theo từng hợp đồng mua bán, không lắp đặt máy tính tiền do không phát sinh giao dịch bán lẻ trực tiếp. -
Cơ quan thuế quản lý theo đúng loại hình hoạt động
Trong quá trình kiểm tra hồ sơ kê khai thuế, cơ quan thuế xác định Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành không thuộc nhóm doanh nghiệp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng nên không yêu cầu áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
2. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền phải có những nội dung bắt buộc nào?
Khoản 3 Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP) quy định như sau:
Điều 11. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
...
3. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có các nội dung sau đây:
a) Tên, địa chỉ, mã số thuế người bán;
b) Tên, địa chỉ, mã số thuế/số định danh cá nhân/số điện thoại của người mua theo quy định (nếu người mua yêu cầu);
c) Tên hàng hóa, dịch vụ, đơn giá, số lượng, giá thanh toán. Trường hợp tổ chức, doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ phải ghi rõ nội dung giá bán chưa thuế giá trị gia tăng, thuế suất thuế giá trị gia tăng, tiền thuế giá trị gia tăng, tổng tiền thanh toán có thuế giá trị gia tăng;
d) Thời điểm lập hóa đơn;
đ) Mã của cơ quan thuế hoặc dữ liệu điện tử để người mua có thể truy xuất, kê khai thông tin hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Người bán gửi hoá đơn điện tử cho người mua bằng hình thức điện tử (tin nhắn, thư điện tử và các hình thức khác) hoặc cung cấp đường dẫn hoặc mã QR để người mua tra cứu, tải hoá đơn điện tử.
Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền phải phản ánh đầy đủ thông tin giao dịch và bảo đảm khả năng kết nối, truy xuất dữ liệu với cơ quan thuế. Trường hợp doanh nghiệp kê khai thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ, hóa đơn còn phải thể hiện rõ giá chưa thuế, thuế suất, tiền thuế và tổng tiền thanh toán có thuế. Sau khi lập hóa đơn, người bán có trách nhiệm gửi hóa đơn cho người mua bằng phương thức điện tử hoặc cung cấp đường dẫn, mã để người mua tra cứu và tải hóa đơn theo quy định.
Tình huống giả định:
- Công ty Cổ phần An Phú bán hàng tại cửa hàng bán lẻ
Tháng 6/2025, Công ty Cổ phần An Phú vận hành cửa hàng bán lẻ hàng gia dụng tại tỉnh Quảng Ninh và sử dụng máy tính tiền để xuất hóa đơn điện tử cho khách hàng cá nhân. - Công ty Cổ phần An Phú lập hóa đơn từ máy tính tiền
Khi phát sinh giao dịch bán hàng, hóa đơn được lập thể hiện đầy đủ tên doanh nghiệp, mã số thuế, thông tin hàng hóa, giá bán, thời điểm lập hóa đơn và dữ liệu kết nối với cơ quan thuế. -
Khách hàng nhận và tra cứu hóa đơn điện tử
Sau khi thanh toán, khách hàng nhận hóa đơn điện tử qua phương thức điện tử và có thể tra cứu, tải hóa đơn thông qua dữ liệu do doanh nghiệp cung cấp.
(Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.)
3. Kết luận
Từ ngày 01/6/2025, việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền chỉ áp dụng đối với doanh nghiệp có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng theo các lĩnh vực được pháp luật xác định. Doanh nghiệp không thuộc nhóm này được tiếp tục sử dụng hóa đơn điện tử theo hình thức có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế. Đồng thời, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền phải bảo đảm đầy đủ nội dung bắt buộc để phục vụ quản lý thuế và quyền tra cứu của người mua.
