Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể chuyển giao cho người khác; khi người được cấp dưỡng đã thành niên và tự nuôi mình thì nghĩa vụ chấm dứt theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Nghĩa vụ cấp dưỡng là trách nhiệm pháp lý gắn liền với quan hệ gia đình và nhân thân giữa các chủ thể. Trong thực tế, nhiều trường hợp phát sinh mong muốn nhờ người khác thực hiện thay nghĩa vụ này vì lý do kinh tế hoặc hoàn cảnh cá nhân. Pháp luật đã quy định rõ về việc chuyển giao nghĩa vụ cấp dưỡng và thời điểm nghĩa vụ này chấm dứt.
1. Có được chuyển giao nghĩa vụ cấp dưỡng cho người khác không?
Điều 107 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định:
Luật Hôn nhân và gia đình 2014
Điều 107. Nghĩa vụ cấp dưỡng
1. Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.
Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác....
Nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ mang tính cá nhân, phát sinh trực tiếp từ mối quan hệ huyết thống hoặc hôn nhân. Do đó, người có nghĩa vụ không được chuyển trách nhiệm này cho người khác dù có sự đồng ý của bên thứ ba. Việc không cho phép chuyển giao nhằm bảo đảm người có trách nhiệm trực tiếp phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, tránh tình trạng né tránh hoặc đùn đẩy trách nhiệm trong quan hệ gia đình.
Tình huống giả định
- Anh Minh không được phép nhờ người khác cấp dưỡng thay
Anh Nguyễn Văn Minh tại tỉnh Thanh Hóa có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn. Do gặp khó khăn tài chính, anh đề nghị em trai thay mình thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng hàng tháng. - Cơ quan có thẩm quyền giải thích rõ quy định pháp luật
Khi tìm hiểu tại cơ quan tư pháp địa phương, anh Minh được giải thích rằng nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ cá nhân, không thể chuyển giao cho người khác dù là người thân. -
Nghĩa vụ vẫn do người có trách nhiệm trực tiếp thực hiện
Sau khi được giải thích, anh Minh tiếp tục thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo khả năng của mình, đúng với quy định của pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Người được cấp dưỡng đủ tuổi thì có cần tiếp tục cấp dưỡng không?
Khoản 1 Điều 118 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định:
Luật Hôn nhân và gia đình 2014
Điều 118. Chấm dứt nghĩa vụ cấp dưỡng
Nghĩa vụ cấp dưỡng chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Người được cấp dưỡng đã thành niên và có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình;
...
Khi người được cấp dưỡng đã đủ 18 tuổi và có khả năng tự bảo đảm cuộc sống, pháp luật xác định không còn cần thiết phải tiếp tục nghĩa vụ cấp dưỡng. Quy định này nhằm bảo đảm sự công bằng, phù hợp với thực tế phát triển và khả năng tự lập của cá nhân. Tuy nhiên, nếu người đã thành niên nhưng không có khả năng lao động hoặc không có tài sản để tự nuôi mình thì nghĩa vụ cấp dưỡng vẫn có thể tiếp tục theo quy định khác của pháp luật.
Tình huống giả định
- Con đã trưởng thành và có thu nhập ổn định
Chị Lê Thị Thu Trang tại tỉnh Tây Ninh nhận cấp dưỡng từ cha theo quyết định của Tòa án trong suốt thời gian học phổ thông và đại học. - Sau khi ra trường, Trang có khả năng tự nuôi sống bản thân
Khi tốt nghiệp và có công việc ổn định với mức thu nhập đủ trang trải sinh hoạt, chị Trang thông báo cho gia đình về việc đã tự lập. -
Nghĩa vụ cấp dưỡng được chấm dứt theo quy định
Cha của chị Trang không còn phải tiếp tục cấp dưỡng kể từ thời điểm chị có khả năng lao động và tự nuôi mình.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Nghĩa vụ cấp dưỡng là trách nhiệm pháp lý mang tính cá nhân, không thể chuyển giao cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào. Khi người được cấp dưỡng đã thành niên và có khả năng tự nuôi sống bản thân, nghĩa vụ này sẽ chấm dứt theo quy định. Các quy định này nhằm bảo đảm trách nhiệm đúng chủ thể và phù hợp với điều kiện thực tế của mỗi bên.
