Cầm cố hoặc nhận cầm cố sổ hộ khẩu bị phạt đến 2 triệu đồng và buộc nộp lại khoản lợi bất hợp pháp đã nhận.
Sổ hộ khẩu là giấy tờ xác nhận nơi cư trú hợp pháp của công dân và được Nhà nước sử dụng để quản lý dân cư. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người nhầm tưởng đây là tài sản có thể mang đi cầm cố khi vay tiền. Trên thực tế, pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hoàn toàn hành vi này và quy định mức xử phạt hành chính nếu cầm cố, nhận cầm cố sổ hộ khẩu.
1. Cầm cố, nhận cầm cố sổ hộ khẩu có bị nghiêm cấm không?
Điều 7 Luật Cư trú 2020 quy định như sau:
Điều 7. Các hành vi bị nghiêm cấm về cư trú
...
9. Làm giả giấy tờ, tài liệu, dữ liệu về cư trú; sử dụng giấy tờ, tài liệu, dữ liệu giả về cư trú; cung cấp thông tin, giấy tờ, tài liệu sai sự thật về cư trú; khai man điều kiện, giả mạo hồ sơ, giấy tờ, tài liệu để được đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, cầm cố, nhận cầm cố, hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú.
...
Việc cầm cố hay nhận cầm cố sổ hộ khẩu là hành vi bị cấm tuyệt đối nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng giấy tờ cư trú để vay nợ, chiếm đoạt tài sản hoặc thực hiện các hành vi gian lận hành chính.
Tình huống giả định
-
Giới thiệu sự việc
Ông Lê Văn Hòa (cư trú tại Thành phố Đà Nẵng) mang sổ hộ khẩu đến tiệm cầm đồ để vay một khoản tiền nhỏ. Chủ tiệm từ chối nhận cầm cố vì biết hành vi này bị pháp luật nghiêm cấm. - Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Cả hai bên đều thống nhất không thực hiện giao dịch và chủ tiệm hướng dẫn ông Hòa lựa chọn hình thức bảo đảm hợp pháp khác. Hành động này thể hiện ý thức tuân thủ quy định pháp luật về cư trú. - Kết quả xử lý và ý nghĩa
Việc tuân thủ giúp hai bên tránh bị xử phạt đồng thời góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về việc không sử dụng sổ hộ khẩu cho mục đích vay mượn.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Cầm cố, nhận cầm cố sổ hộ khẩu bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 9. Vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú
...
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
...
g) Cầm cố, nhận cầm cố sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ, tài liệu về cư trú;
...
6. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính quy định tại các điểm b và g khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều này.
Hành vi cầm cố hoặc nhận cầm cố sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hay giấy tờ về cư trú bị phạt tiền từ 1.000.000 đến 2.000.000 đồng. Ngoài tiền phạt, người vi phạm còn buộc nộp lại toàn bộ số lợi bất hợp pháp thu được từ hành vi này theo quy định về biện pháp khắc phục hậu quả.
Tình huống giả định
- Giới thiệu sự việc
Chủ tiệm cầm đồ Hưng Thịnh tại Thành phố Cần Thơ từng nhận cầm cố sổ hộ khẩu để bảo đảm khoản vay 5 triệu đồng. Sau khi bị kiểm tra, cơ quan chức năng xác định đây là hành vi vi phạm pháp luật. -
Quá trình xử lý hoặc phản hồi
Công an khu vực lập biên bản vi phạm, yêu cầu chấm dứt hành vi và ra quyết định xử phạt 2.000.000 đồng theo quy định. Đồng thời, sổ hộ khẩu được trả lại cho người dân. - Kết quả xử lý và ý nghĩa
Việc xử phạt giúp răn đe các cơ sở dịch vụ tài chính không được dùng giấy tờ cư trú làm vật đảm bảo. Quy định này bảo vệ quyền công dân và đảm bảo tính an toàn trong quản lý nhân khẩu.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Pháp luật nghiêm cấm tuyệt đối việc cầm cố hoặc nhận cầm cố sổ hộ khẩu và các giấy tờ cư trú khác. Người vi phạm có thể bị phạt đến 2 triệu đồng. Đồng thời người vi phạm bị buộc nộp lại khoản lợi bất hợp pháp đã thu được từ hành vi cầm cố, nhận cầm cố này.
